Νομολογία Αστικού Δικαίου

Ειδική διαδικασία ρύθμισης επιμέλειας ανηλίκων τέκνων. Προϋποθέσεις για την ανάθεση της οριστικής επιμέλειας των ανηλίκων τέκνων στον ένα γονέα. Συνεκτιμάται από το δικαστήριο και η γνώμη των τέκνων, εφόσον είναι σε ηλικία που δύνανται να τη διατυπώσουν. Κριτήριο για την ανάθεση της επιμέλειας είναι το αληθινό συμφέρον του τέκνου. Το συμφέρον του τέκνου συνιστά αόριστη νομική έννοια. Συνέπειες. Στην προκειμένη περίπτωση η επιμέλεια των τέκνων ανατέθηκε στον πατέρα. 

Αδικοπραξία. Επιδίκαση χρηματικής ικανοποίησης λόγω ηθικής βλάβης και ψυχικής οδύνης. Κριτήρια βάσει των οποίων προσδιορίζεται το ύψος της χρηματικής ικανοποίησης. Δικαίωμα χρηματικής ικανοποίησης λόγω ψυχικής οδύνης υφίσταται και υπέρ της εγκύου που έχασε το κυοφορούμενο λόγω αδικοπραξίας, καθώς επίσης και υπέρ του συζύγου αυτής

Επώνυμο έγγαμης γυναίκας. Κρίσιμος ο χρόνος τέλεσης του γάμου για την εφαρμογή ή μη του άρθρου 1388 ΑΚ, όπως ισχύει μετά την αντικατάσταση του με το ν. 1329/1983. Μετά τη λύση γάμου που είχε τελεσθεί πριν από την έναρξη ισχύος του ν. 1329/1983, η γυναίκα εγκαταλείπει το όνομα του συζύγου και φέρει το πατρικό επώνυμο. Αν όμως η γυναίκα απέκτησε επαγγελματική ή καλλιτεχνική φήμη με το επώνυμο του συζύγου της, μπορεί να ζητήσει δικαστικά να συνεχίσει να το χρησιμοποιεί και μετά τη λύση του γάμου. Ο σύζυγος μπορεί να επικαλεστεί και να αποδείξει ότι από τη χρησιμοποίηση του δικού του επωνύμου βλάπτονται κάποια συμφέροντά του. Δεν απεδείχθη σοβαρή βλάβη των προσωπικών συμφερόντων του ενάγοντα που να οφείλεται στη χρησιμοποίηση του επωνύμου του από την πρώην σύζυγό του.

Οικογενειακό δίκαιο. Προσβολή της πατρότητας του τέκνου από τη μητέρα. Η σχετική αγωγή στρέφεται κατά του τέκνου ή του ειδικού επιτρόπου και του συζύγου. Στοιχεία της αγωγής για το ορισμένο αυτής. Η αγωγή είναι απαράδεκτη αν περάσει ένα έτος από τον τοκετό ή έξι μήνες αφότου λύθηκε ή ακυρώθηκε ο γάμος με το σύζυγό της.

Διακοπή έγγαμης συμβίωσης. Γονική μέριμνα. Κριτήρια επιλογής του κατάλληλου γονέα. Συμφέρον του τέκνου και εφαρμογή της αρχής της ισότητας των φύλων. Ανάθεση της γονικής μέριμνας εξ ολοκλήρου στον πατέρα. Κρίθηκε περισσότερο κατάλληλος για την ψυχοσωματική ανάπτυξη του ανηλίκου. Δικαίωμα επικοινωνίας της μητέρας

Τεχνητή γονιμοποίηση. Προϋποθέσεις διενέργειας αυτής και χορήγησης της σχετικής δικαστικής άδειας. Προϋποθέσεις χορήγησης δικαστικής αδείας για τεχνητή αναπαραγωγή και στον άγαμο μόνο άνδρα. Πραγμάτωση της ισότητα στην περίπτωση αυτή.

Κατάργηση διατάξεων προίκας με το ν.1329/1983, η κατάργηση θεωρείται δεδομένη και για τις δίκες που άρχισαν πριν από την εισαγωγή του νέου νόμου, όταν η οριστική απόφαση εκδίδεται ενώ ισχύει ήδη ο νόμος αυτός. Η κατάργηση της εξαιρετικής νομιμοποίησης του προικολήπτη άντρα για τη διεξαγωγή δικών που αφορούν προικώα αντικείμενα προκαλεί βίαιη διακοπή της δίκης που εκκρεμεί ήδη πριν από την εισαγωγή του ν.1329/1983, η διακοπή επέρχεται αυτοδίκαια και δεν απαιτείται γνωστοποίηση του λόγου διακοπής προς τον αντίδικο, μετά τη διακοπή της κύριας δίκης δεν είναι δυνατό να ερευνηθεί η προσεπίκληση που άσκησε ο εναγόμενος ούτε η προσεπίκληση που άσκησε ο προσεπικληθείς.

Ονοματοδοσία τέκνου, το σχετικό δικαίωμα ανήκει στη μητέρα εφόσον έχει την επιμέλεια του τέκνου, αντισυνταγματική η διάταξη του άρθρ. 25 ν. 344/76, που παρέχει το δικαίωμα αυτό στον πατέρα, έστω κι αν δεν έχει την επιμέλεια του τέκνου.

Η γονική μέριμνα ανήλικου τέκνου που γεννήθηκε και παραμένει εκτός γάμου των γονέων του ασκείται αποκλειστικά από τη μητέρα του. Αν ο πατέρας αναγνωρίσει εκούσια το τέκνο, αποκτά γονική μέριμνα, την οποία ασκεί (α) αν παύει η γονική μέριμνα της μητέρας λόγω θανάτου, κήρυξης σε αφάνεια ή έκπτωσης, (β) αν η μητέρα αδυνατεί για πραγματικούς ή νομικούς λόγους να ασκήσει τη γονική μέριμνα και (γ) αν δικαστική απόφαση κρίνει ότι η ανάθεσή της στον πατέρα επιβάλλεται από το συμφέρον του τέκνου.Η γονική μέριμνα συντίθεται από την επιμέλεια του προσώπου του τέκνου, τη διοίκηση της περιουσίας του και την εκπροσώπησή του. Αν η μητέρα είναι ανήλικη, διατηρεί μόνον την επιμέλεια του τέκνου και ο πατέρας, αν ο έχει αναγνωρίσει εκούσια, μπορεί να αναλάβει τις υπόλοιπες λειτουργίες της γονικής μέριμνας. Αν και ο πατέρας είναι ανήλικος, μπορεί να αναπληρώσει τη μητέρα μόνο στην επιμέλεια του τέκνου, ενώ, ως προς τις υπόλοιπες λειτουργίες της γονικής μέριμνας, πρέπει να διορισθεί επίτροπος.

Γονική μέριμνα. Προσδιοριστικός παράγων για την απόφαση των γονέων αλλά και του  δικαστηρίου σχετικά με την  ανάθεσή  της,  αποτελεί  το συμφέρον  του  τέκνου.  Κριτήρια εξειδίκευσης του συμφέροντος του  τέκνου.

Συναινετικό διαζύγιο. Μη επικύρωση της συμφωνίας για την ρύθμιση της επιμέλειας των ανηλίκων τέκνων τους λόγω μη επακολουθήσεως β' συζητήσεως για την έκδοση του διαζυγίου. Κρίση ότι το συμφέρον των τέκνων απαιτεί να παραμείνουν αυτά στην επιμέλεια του καθού πατέρα τους, καθόσον η μητέρα τους διατηρούσε εξωσυζυγικές σχέσεις και ήταν ιδιόρρυθμο άτομο. 

Αγωγή διαζυγίου που ασκείται πριν το Ν.1329/1983.Λόγοι και συνέπειες  διαζυγίου κρίνονται κατά τις διατάξεις που ίσχυαν πριν τον ανωτέρω νόμο (αρ. 65 ν.1329/1983). Αντισυνταγματικότητα αρ. 65 ν.1329/1983 και άρθρων 1454-1455 ΑΚ,λόγω παραβίασης της αρχής της ισότητας.Αγωγή διατροφής αναίτιας συζύγου,με βάση τις παραπάνω αντισυνταγματικές διατάξεις και μη δυνάμενη να στηριχθεί στο άρθρο 1442 ΑΚ

Τεχνητή γονιμοποίηση. Πρόσωπα που δικαιούνται να ζητήσουν τεχνητή αναπαραγωγή. Τέτοιο δικαίωμα έχει και ο άγαμος άνδρας.

Εκούσια δικαιοδοσία. Διόρθωση ληξιαρχικής πράξης. Τοπική αρμοδιότητα του δικαστηρίου της περιφέρειας του ληξιάρχου. Η ρύθμιση δεν είναι δεσμευτική. Το δικαστήριο δέχθηκε τοπική αρμοδιότητα της κατοικίας των αιτούντων. Τέκνα γεννημένα χωρίς γάμο των γονέων τους. Επιγενόμενος γάμος των γονέων και δήλωση των νεονύμφων ότι το επώνυμο των τέκνων τους θα είναι το επώνυμο του συζύγου.  Μη αναγνώριση των τέκνων από τον σύζυγο. Εσφαλμένα τα τέκνα εγγράφηκαν με το όνομα του συζύγου. Διατάσσεται η διόρθωση της ληξιαρχικής πράξης γέννησης.

Αποζημίωση κατά το άρθρο 929 εδ. β του ΑΚ. Σύζυγοι. Συνεισφορά από κοινού των συζύγων στην αντιμετώπιση των αναγκών της οικογένειας με την προσωπική εργασία, τα εισοδήματά τους και την περιουσία τους. Αμοιβαία υποχρέωση των συζύγων για διατροφή τους και κοινή υποχρέωση αυτών για τη διατροφή των τέκνων τους. Αν τραυματιστεί ο ένας σύζυγος και καταστεί ανίκανος να προσφέρει τις προσωπικές τους υπηρεσίες, δικαιούται ο άλλος σύζυγος να απαιτήσει από τον υπαίτιο αποζημίωση για τη στέρηση των υπηρεσιών του τραυματισθέντος. Η αξίωση αυτή υπάρχει υπέρ του άνδρα αλλά και υπέρ της γυναίκας αν τραυματιστεί ο άνδρας.

Διατροφή  συζύγου.  Υπολογισμός  της.  Λήψη  υπόψη  εισοδήματος  και  απρόσοδης  περιουσίας των συζύγων. Παράλειψη του δικαστηρίου να συνυπολογίσει την απρόσοδη  περιουσία της συζύγου υπέρ ης η διατροφή.

Γαμικές διαφορές. Αγωγή διαζυγίου. Παράνομα αποδεικτικά μέσα. Δεν λαμβάνονται υπόψη επιστολές της συζύγου μέσω διαδικτύου τις οποίες προσκομίζει ο σύζυγος χωρίς τη συναίνεσή της. Ισχυρός κλονισμός του γάμου. Πιέσεις του συζύγου προς τη σύζυγο για εξακολούθηση προσπαθειών για τεκνοποιϊα παρά την κακή σωματική και ψυχολογική της κατάσταση μετά την αποτυχία των αρχικών προσπαθειών.

Αγωγή αναγνώρισης της πατρότητας και στοιχεία αυτής. Πρόσωπα που δικαιούνται να ενάγουν για την αναγνώριση της πατρότητας και προθεσμία άσκησης του δικαιώματος. Το τέκνο έχει αυτοτελές και ανεξάρτητο δικαίωμα, το οποίο ασκεί είτε μέσω της μητέρας του άν είναι ανήλικο είτε το ίδιο μετά την ενηλικίωσή του.

Προσβολή πατρότητας: γέννηση τέκνων κατά τη διάρκεια του γάμου-προσβολή της τεκμαιρόμενης πατρότητας από τη μητέρα, διότι ο σύζυγος της ήταν ανίκανος για τεκνοποίηση, ενώ αυτή διατηρούσε, κατά το κρίσιμο διάστημα της σύλληψης, ερωτικό δεσμό με άλλον άνδρα. Διορισμός επιτρόπου για να εκπροσωπήσει τα ανήλικα τέκνα στη δίκη προσβολής της πατρότητας.

Άσκηση της αγωγής μετά την πάροδο έτους από τον τοκετό, αλλά προτού παρέλθει εξάμηνο από τη λύση του γάμου- η άσκηση της αγωγής από τη μητέρα μετά τη λύση του γάμου είναι δικαιολογημένη, διότι η αποκάλυψη της σύλληψης των τέκνων από σαρκικές επαφές με άλλον άνδρα κατά τη διάρκεια του γάμου είναι ηθικά επίμεμπτη και κοινωνικά αποκρουστέα συμπεριφορά.

Προίκα. Μετά την έναρξη ισχύος του  Ν  1329/83  κάθε  περιουσιακή  επίδοση  που  αποτελεί   σύσταση   προίκας  καθίσταται  άκυρη.