Πρόεδρος : Νικόλαος Γέργος Δικαστές : Σ. Τρωιάννου, Α. Σταυρίδου (εισηγήτρια) Δικηγόροι : Α. Ασημακοπούλου - Ε. Παπαδοπούλου, Γ. Πολάκης
(Απόσπασμα)
Η ενάγουσα εκθέτει με την υπό κρίση αγωγή της, την οποία ασκεί για τον εαυτό της ατομικά και ως φορέας της γονικής μέριμνας της ανήλικης θυγατέρας της Α., την οποία νομίμως εκπροσωπεί με την παραπάνω ιδιότητά της στην παρούσα δίκη, ότι από τις σχέσεις σαρκικής συνάφειας που αυτή διατηρούσε με τον εναγόμενο από το τέλος του έτους 1991 έως και το έτος 1994, γεννήθηκε στις 6.5.1994 το ως άνω ανήλικο τέκνο της, το οποίο ο εναγόμενος με σκοπό να την αποτρέψει από την άσκηση της υπό κρίση αγωγής, δολίως υποσχόταν ότι θα αναγνωρίσει. Ζητεί ακολούθως να αναγνωριστεί η πατρότητα του τέκνου τους, που γεννήθηκε χωρίς γάμο της με τον εναγόμενο, με τον οποίο ήλθε σε σαρκική συνάφεια κατά το κρίσιμο διάστημα της σύλληψής του.
Με το παραπάνω περιεχόμενο η αγωγή, η οποία αρμοδίως εισάγεται για να συζητηθεί ενώπιον αυτού του Δικαστηρίου (άρθρα 18 αρ. 1 και 616 του ΚΠολΔ) κατά την προκείμενη ειδική διαδικασία των άρθρων 615 έως 622, στην οποία εφαρμόζονται και τα άρθρα 598, 600, 601, 603, 605 και 606 του ΚΠολΔ (άρθρο 614 παρ. 1 στοιχ. γ` του ΚΠολΔ), παρίσταται πλήρως ορισμένη, χωρίς να απαιτείται, όπως αβασίμως ισχυρίζεται ο εναγόμενος, ο καθορισμός της ακριβούς ημεροχρονολογίας σύλληψης του τέκνου.
Ειδικότερα, από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 1479, 1481 και 1468 του ΑΚ σαφώς προκύπτει ότι επαρκή στοιχεία για το ορισμένο της αγωγής αναγνώρισης της πατρότητας είναι η ημερομηνία γέννησης του τέκνου χωρίς γάμο και η ύπαρξη σχέσεων σαρκικής συνάφειας μεταξύ της τεκούσης και εκείνου του οποίου ζητείται η αναγνώριση ως πατέρα, κατά το διάστημα μεταξύ της 300ής και 180ής ημέρας προ του τοκετού, στην προκείμενη δε περίπτωση, όπως προκύπτει από το δικόγραφο της ένδικης αγωγής, σε αυτό με σαφήνεια ιστορείται ότι η ενάγουσα γέννησε τη θυγατέρα της στις 6.5.1994 από τις σαρκικές σχέσεις που είχε με τον εναγόμενο καθ` όλο το κρίσιμο διάστημα της σύλληψής της, το οποίο περιλαμβάνεται στο διάστημα της συμβίωσης των διαδίκων σε κοινή κατοικία από το τέλος του έτους 1991 έως και το έτος 1994 (βλ. σχετικά ΑΠ 1071/95 ΕλλΔνη 37.1604, ΑΠ 1787/88 ΕΕΝ 1989.853).
Κατά τα λοιπά η αγωγή είναι νόμιμη, στηριζόμενη στις διατάξεις των άρθρων 1479, 1480, 1481, 1468 και 1483 του ΑΚ, σε συνδυασμό με τις διατάξεις των άρθρων 279 και 255 του ιδίου Κώδικα και πρέπει να ερευνηθεί περαιτέρω, για να κριθεί αν είναι βάσιμη και κατ` ουσίαν. Ο εναγόμενος με τις προτάσεις του αρνείται την αγωγή, επικαλούμενος ότι ουδέποτε είχε σαρκικές σχέσεις με την ενάγουσα και επομένως ούτε κατά το κρίσιμο χρονικό διάστημα της σύλληψης της ανήλικης θυγατέρας της. Περαιτέρω ισχυρίζεται ότι η ενάγουσα κατά το έτος 1993, εντός του οποίου εμπίπτει το κρίσιμο διάστημα σύλληψης του τέκνου της, είχε σαρκικές σχέσεις με τον Χ.Π., κάτοικο Χανίων, με τον οποίο ακολούθως αρραβωνιάστηκε το έτος 1994, ώστε να προκύπτουν σοβαρές αμφιβολίες για την πατρότητά του. Ο ισχυρισμός αυτός του εναγομένου θεμελιώνει τη βάση νόμιμης ένστασης, καταλυτικής της αγωγής, που στηρίζεται στο άρθρο 1482 του ΑΚ (βλ. σχετικά ΕφΑθ 4702/94 ΝοΒ 1995.567, ΕφΑθ 7358/99 ΕλλΔνη 32.1670) και πρέπει να ερευνηθεί ως προς την ουσιαστική της βασιμότητα. Νόμιμος είναι και ο προβαλλόμενος κατ` ένσταση από τον εναγόμενο ισχυρισμός, ότι παρήλθε η πενταετής από τον τοκετό του τέκνου αποσβεστική προθεσμία του δικαιώματος της ενάγουσας να ζητήσει την αναγνώριση της πατρότητας του τέκνου της, σύμφωνα με το άρθρο 1483 του ΑΚ. Η ενάγουσα καθ` υποφορά στην αγωγή της και με τις προτάσεις της ισχυρίζεται κατ` αντέσταση στην παραπάνω ένσταση του εναγομένου ότι ο τελευταίος με δόλο και ειδικότερα υποσχόμενος ότι θα αναγνωρίσει εκουσίως το τέκνο της την απέτρεψε να ασκήσει το υπό κρίση δικαίωμά της, υπόσχεση την οποία ανήρεσε ένα μήνα πριν από την άσκηση της αγωγής. Ο ισχυρισμός αυτός, το βάρος της απόδειξης του οποίου φέρει η ενάγουσα, είναι νόμιμος (άρθρα 279 και 255 του ΑΚ) και πρέπει να εξεταστεί ως προς την ουσιαστική του βασιμότητα. Ο περαιτέρω προβαλλόμενος από τον εναγόμενο ισχυρισμός, με τον οποίο αρνείται την ενεργητική νομιμοποίηση του ανηλίκου τέκνου, το οποίο νομίμως εκπροσωπείται στην παρούσα δίκη από την ασκούσα τη γονική μέριμνα αυτού ενάγουσα μητέρα του, επικαλούμενος απόσβεση του δικαιώματος της τελευταίας, δεν είναι νόμιμος και πρέπει να απορριφθεί. Σύμφωνα με το άρθρο 1479 εδ. α` και β` του ΑΚ, "η μητέρα έχει δικαίωμα να ζητήσει με αγωγή την αναγνώριση της πατρότητας του τέκνου της που γεννήθηκε χωρίς γάμο της με τον πατέρα του. Το ίδιο δικαίωμα έχει και το τέκνο". Σύμφωνα εξάλλου με το άρθρο 1483 παρ. 1 εδ. α` και β` του ΑΚ, "το δικαίωμα της μητέρας να ζητήσει την αναγνώριση της πατρότητας του τέκνου της αποσβήνεται όταν περάσουν πέντε χρόνια από τον τοκετό. Το δικαίωμα του τέκνου αποσβήνεται ένα έτος μετά την ενηλικίωσή του ...".
Από τις παραπάνω διατάξεις του ΑΚ, εκ των οποίων η πρώτη προσδιορίζει τα πρόσωπα που δικαιούνται να ενάγουν για την αναγνώριση της πατρότητας και η δεύτερη την προθεσμία άσκησης του εν λόγω δικαιώματος, που είναι διαφορετική για καθένα από αυτά, σαφώς προκύπτει ότι το δικαίωμα καθενός από τα αναφερόμενα στις προπαρατεθείσες διατάξεις πρόσωπα είναι αυθύπαρκτο, ανεξάρτητο και αυτοτελές και δεν επηρεάζεται από το δικαίωμα του άλλου. Το τέκνο συνεπώς, όπως άλλωστε και η μητέρα του, έχει αυτοτελές και ανεξάρτητο δικαίωμα για την αναγνώριση της πατρότητάς του, το οποίο ασκεί είτε μέσω της μητέρας του, ως νόμιμης αντιπροσώπου του, αν είναι ανήλικο (άρθρο 1515 του ΑΚ) είτε το ίδιο μετά την ενηλικίωσή του (βλ. σχετικά ΑΠ 401/99 ΕλλΔνη 40.1568, ΕφΘεσ 2874/91 ΕλλΔνη 33.1289, Β. Βαθρακοκοίλης, Το νέο οικογενειακό δίκαιο, β` έκδοση, σελ. 664, Ε. Κουνουγέρη-Μανωλεδάκη, Οικογενειακό δίκαιο, Τ. 11, β` έκδοση, σελ. 76 επ.). Συνεπώς, προκειμένης αγωγής που εγείρεται από τέκνο απαιτείται για την επέλευση της παραγραφής (αποσβεστικής προθεσμίας) η πάροδος ενός έτους από την ενηλικίωση του τέκνου και όχι, όπως αβάσιμα διατείνεται ο εναγόμενος πενταετία από τον τοκετό, η οποία καταλαμβάνει τη σχετική περί αναγνώρισης της πατρότητας τέκνου αγωγή, όταν ασκείται από τη μητέρα για λογαριασμό της προσωπικά. Πρέπει, ακολούθως, να αναβληθεί η έκδοση οριστικής απόφασης και να τεθούν αποδείξεις αναφορικά με τα αμφισβητούμενα πραγματικά περιστατικά που θεμελιώνουν την αγωγή και τις προταθείσες ενστάσεις. Η απόδειξη θα γίνει με κάθε νόμιμο αποδεικτικό μέσο και με μάρτυρες, εκτός από τον όρκο και την ένορκη εξέταση των διαδίκων (άρθρα 600 παρ. 2 και 601 του ΚΠολΔ). Η εξέταση των μαρτύρων θα διεξαχθεί σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 341, 396 και 406 του ΚΠολΔ κατά τα ειδικότερα στο διατακτικό οριζόμενα. Περαιτέρω, ενόψει του γεγονότος ότι σε δίκες για την αναγνώριση της πατρότητας τέκνου είναι χρήσιμη πέραν των μαρτυρικών καταθέσεων και των άλλων αποδεικτικών στοιχείων (εγγράφων κλπ.) και η ιατρική πραγματογνωμοσύνη με την εξέταση του αίματος του τέκνου και των διαδίκων που φέρονται ως γονείς του κρίνεται απαραίτητο να διεξαχθεί πραγματογνωμοσύνη, λαμβανομένου υπόψη ότι πρόκειται για ζήτημα για την αντίληψη του οποίου απαιτούνται ειδικές γνώσεις επιστήμης (άρθρο 368 παραγρ. 1 του ΚΠολΔ)
