ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ
Αποτελούμενο από τη Βατικάλου Παναγιώτα Δικαστική Πάρεδρο, την οποία όρισε η Πρόεδρος του Τριμελούς Συμβουλίου της Διοικήσεως του Πρωτοδικείου και από την Γραμματέα Σοφία Γ. Στεργιοπούλου.
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριο του στις 2 Ιουνίου 2006, για να δικάσει την εξής υπόθεση:
ΤΩΝ ΑΙΤΟΥΝΤΩΝ: 1) ................. του .............. και 2) ................ συζ. ..............., αμφοτέρων κατοίκων Ελευσίνας-Ατικής, οι οποίοι εκπροσωπήθηκαν από την πληρεξούσια δικηγόρο τους Παναγιώτα Αλευρώντα- Διολέτη.
Οι αιτούντες ζητούν να γίνει δεκτή η από 14.10.2005 αίτησή τους που κατατέθηκε στη Γραμματεία του Δικαστηρίου αυτού με αριθμό 180875/8176/14.11.2005, προσδιορίστηκε για τις 20.02.2006 και γράφτηκε στο πινάκιο. Κατά την ανωτέρω δικάσιμο η υπόθεση ματαιώθηκε και ήδη επαναφέρεται προς συζήτηση με την από 09.03.2006 κλήση των αιτούντων, η οποία κατατέθηκε στην Γραμματεία του Δικαστηρίου με αριθμό κατάθεσης 47252/1964/09.03.2006, προσδιορίστηκε για τη δικάσιμο, που αναφέρεται στην αρχή της παρούσης και γράφτηκε στο πινάκιο.
Κατά την συζήτηση της υποθέσεως, η πληρεξούσια δικηγόρος των αιτούντων, ανέπτυξε τους ισχυρισμούς τους και ζήτησε να γίνουν δεκτά όσα αναφέρονται στις προτάσεις της.
ΑΦΟΥ ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Νόμιμα φέρεται προς περαιτέρω συζήτηση η από 09.03.2006 κλήση των αιτούντων, η οποία κατατέθηκε στη Γραμματεία του παρόντος Δικαστηρίου με αριθμό 47252/1964/09.03.2006 και με την οποία ζητείται να γίνει δεκτή η από 14.10.2005 αίτησή τους.
Σύμφωνα με το άρθρο 782 ΚΠολΔ, κατά τόπο αρμόδιο δικαστήριο για την διόρθωση της ληξιαρχικής πράξης είναι το δικαστήριο της περιφέρειας του ληξίαρχου, ο οποίος προέβη στη σύνταξη της διορθωτέας ληξιαρχικής πράξης, χωρίς να υφίσταται δυνατότητα παρέκτασης. Όμως, λόγω της ελαστικότητας της διαδικασίας της εκουσίας δικαιοδοσίας, πρέπει να γίνει δεκτό ότι η ρύθμιση της τοπικής αρμοδιότητας στο νόμο δεν έχει δεσμευτικό αλλά καθοδηγητικό χαρακτήρα, οπότε δεν αποκλείεται η απεύθυνση της αίτησης και σε άλλο κατά τόπο δικαστήριο, όπως εκείνο της κατοικίας των αιτούντων, εφόσον λόγω των τοπικών του συνθηκών είναι σε θέση να παρέχει ταχύτερη, αποτελεσματικότερη και ασφαλέστερη έννομη προστασία (ΕφΑθ 1661/2005 ΕλλΔνη 2006.282, ΕφΠατρ 335/1973 ΝοΒ 22.389, ΠΠρΑθ 273/2006 ΝΟΜΟΣ, ΜΠρΑθ 20/2004 ΝΟΜΟΣ, ΜΠρΑθ 191/1989 ΑρχΝ 1989.28, ΜΠρΘεσ 1323/1987, Αρμ 1988.467). Από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 739 και 782 ΚΠολΔ προκύπτει ότι από τη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας δικάζονται οι αιτήσεις όποιου έχει έννομο συμφέρον ή του Εισαγγελέα, με τις οποίες ζητείται η βεβαίωση ενός γεγονότος με σκοπό να συνταχθεί ληξιαρχική πράξη, η οποία δεν έχει συνταχθεί και για τη βεβαίωση της οποίας ο νόμος απαιτεί δικαστική απόφαση ή η διόρθωση ορισμένου στοιχείου της ληξιαρχικής πράξης που προβλέπεται από το νόμο ως απαραίτητο για τη σύνταξή της και το οποίο από παραδρομή ή και ηθελημένα καταχωρήθηκε στη ληξιαρχική πράξη που έχει συνταχθεί.
Αντικείμενο επομένως της αιτήσεως διορθώσεως είναι η διαπίστωση των ακριβών στοιχείων που απαιτεί ο νόμος για τη σύνταξη της ληξιαρχικής πράξεως και ο τονισμός της ορθότητας αυτών, σε σύγκριση με τα στοιχεία που βεβαιώθηκαν ανακριβώς στη ληξιαρχική πράξη, της οποίας ζητείται η διόρθωση, η δε απόφαση που εκδίδεται, ως προς τη ρυθμιστική της ενέργεια, είναι στην ουσία διαπιστωτική διορθωτική θετική διοικητική πράξη και όχι διαταγή στο ληξίαρχο για τη διόρθωση της ληξιαρχικής πράξης που ενδεχομένως συντάχθηκε από αυτόν ανακριβώς (ΜΠρΑθ 5735/1998 ΝΟΜΟΣ, ΜΠρΘεσ 817/1991 Αρμ.1992.333). Από τη διάταξη του άρθρου 1505 παρ.1 ΑΚ προκύπτει ότι οι γονείς υποχρεούνται να έχουν προσδιορίσει το επώνυμο του τέκνου τους με κοινή αμετάκλητη δήλωσή τους, η οποία γίνεται πριν από το γάμο, είτε σε συμβολαιογράφο, είτε στο λειτουργό, ενώπιον του οποίου θα τελεστεί ο γάμος. Η δήλωση των μελλονύμφων αποτελεί συνδικαιοπραξία, αφού παράγεται έννομο αποτέλεσμα με την ιδιωτική βούληση και αναλύεται σε δύο παράλληλες και αυτοτελείς δηλώσεις βούλησης που κατευθύνονται από κοινού στην παραγωγή του ίδιου έννομου αποτελέσματος, δηλαδή του επωνύμου των τέκνων τους (ΜΠρΘεσ 14656/2001 Αρμ.2002.85, ΜΠρΑθ 198/1988 ΕλλΔνη 1992.418). Περαιτέρω το άρθρο 1506 ΑΚ ορίζει ότι «το τέκνο που γεννήθηκε χωρίς γάμο των γονέων του παίρνει το επώνυμο της μητέρας του.
Σε περίπτωση επιγενόμενου γάμου των γονέων του τέκνου, κι εφόσον αυτό είναι ανήλικο, εφαρμόζονται ως προς το επώνυμό του, οι διατάξεις του άρθρου 1505 ΑΚ». Οι διατάξεις αυτές του αστικού κώδικα, ως ειδικές, κατισχύουν των γενικών για την πρόσληψη και αλλαγή επωνύμου διατάξεων του ν.δ. 2573/1953 και της κατ` εξουσιοδότησή του απόφασης (Υ.Α) 788/18.12.1984 του Υφυπουργού Εσωτερικών (ΦΕΚ Β΄ 14/14.01.1985), οι οποίες άλλωστε, αν και προνοούν για την πρόσληψη πατρωνύμου από τα τέκνα που γεννήθηκαν χωρίς γάμο των γονέων τους, ουδέν αναφέρουν για την αλλαγή του επωνύμου τους καταλείποντας προφανώς τη ρύθμιση των περιπτώσεων αυτών, κατ` αποκλεισμό της προβλεπόμενης διοικητικής διαδικασίας, στη ρύθμιση που προβλέπεται από τις ειδικές αυτές διατάξεις του αστικού κώδικα, όπου μάλιστα γίνεται και ρητή αναφορά (ΣτΕ 1810/1987 ΕλλΔνη 1989.654).
Με την κρινόμενη αίτηση οι αιτούντες ζητούν να διορθωθεί α) η με αριθμό πρωτ. 17065/16.04.1998 ληξιαρχική πράξη γέννησης της ανήλικης θυγατέρας τους που συνέταξε ο Ληξίαρχος του Δήμου Αθηναίων και καταχωρήθηκε στον τόμο 53 με αριθμό 114, β) το από 21.05.1998 απόσπασμα ληξιαρχικής πράξης γέννησης της ανήλικης θυγατέρας τους, που συνέταξε ο Ληξίαρχος του Δήμου Κορίνθου και καταχωρήθηκε στον τόμο 127 με αριθμό 325 και γ) το από 04.02.2000 απόσπασμα ληξιαρχικής πράξης γέννησης του ανήλικου άρρεν τέκνου τους, που συνέταξε ο Ληξίαρχος του Δήμου Κορίνθου και καταχωρήθηκε στον τόμο 135 και με αριθμό 88 ως προς το επώνυμο και των τριών ανήλικων τέκνων τους από αυτό του πρώτου αιτούντος και φυσικού τους πατέρα «..............» στο επώνυμο της μητέρας τους «................», καθώς είναι τέκνα γεννημένα χωρίς γάμο των γονέων τους και να διαταχθούν τα αρμόδια ληξιαρχεία να καταχωρήσουν την εκδοθησόμενη απόφαση στα βιβλία τους. Η αίτηση παραδεκτά εισάγεται για να συζητηθεί ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου κατά την διαδικασία της εκουσίας δικαιοδοσίας (άρθρα 739, 740 παρ.1 και 782 παρ.3 Κ.Πολ.Δ) και είναι νόμιμη, στηριζόμενη στις διατάξεις του άρθρου 13 παρ.1 του Ν.344/1976 «Περί ληξιαρχικών πράξεων» σε συνδυασμό με εκείνη του άρθρου 782 παρ.3 ΚΠολΔ, πλην του αιτήματος να διαταχθούν τα αρμόδια ληξιαρχεία να καταχωρήσουν την απόφαση που θα εκδοθεί στα οικεία βιβλία τους, το οποίο πρέπει να απορριφθεί ως μη νόμιμο, καθόσον ο ληξίαρχος υποχρεούται εκ του νόμου (άρθρα 4 στοιχ. Β και 14 ν. 344/19765 «περί ληξιαρχικών πράξεων») να καταχωρεί στα τηρούμενα από αυτόν ληξιαρχικά βιβλία κάθε επερχόμενη μεταβολή στην κατάσταση του φυσικού προσώπου κατόπιν δήλωσης του προκαλέσαντος αυτήν και μόνο σε περίπτωση άρνησής του να προβεί στη ζητούμενη ενέργεια (περίπτωση που δεν υφίσταται εν προκειμένω, κατά τα εκτιθέμενα στην αίτηση) μπορεί να υποχρεωθεί σε αυτήν δικαστικώς σύμφωνα με το άρθρο 791 ΚΠολΔ (ΕφΑθ 2404/2003 ΕλλΔνη 2003.1667, ΕφΑθ 10168/1982 ΝοΒ 1983.242). Πρέπει, επομένως, να ερευνηθεί περαιτέρω κατ` ουσίαν, εφόσον τηρήθηκε η νόμιμη προδικασία που προβλέπει η διάταξη του άρθρου 748 παρ.2 ΚΠολΔ, με την επίδοση αντιγράφου της αίτησης στον Εισαγγελέα Πρωτοδικών Αθηνών (βλ. την υπ` αριθμ. 4349Β/16.03.2006 έκθεση επιδόσεως της δικαστικής επιμελήτριας στο Πρωτοδικείο Αθηνών Αικατερίνης Σ. Παπαγεωργίου).
Από τα έγγραφα, που νόμιμα επικαλούνται και προσκομίζουν οι αιτούντες, αποδείχτηκαν τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: Στις 14.09.1994 η δεύτερη αιτούσα γέννησε στην Αθήνα ένα θήλυ τέκνο από τις εκτός γάμου σχέσεις της με τον πρώτο αιτούντα. Με την υπ` αριθμ. 9040/06.04.1998 συμβολαιογραφική πράξη της Συμβολαιογράφου Ελευσίνας Αθηνάς .................. ο πρώτος αιτών αναγνώρισε ως δικό του τέκνο την ως άνω ανήλικη, σε αυτό δε συναίνεσε και η μητέρα. Ρητά δηλώθηκε από αμφοτέρους τους συμβαλλομένους στην ως άνω συμβολαιογραφική πράξη ότι το επώνυμο του τέκνου το οποίο και θα καταχωρηθεί στο Αρμόδιο Ληξιαρχείο θα είναι «...............», δηλαδή το επώνυμο του φυσικού πατέρα. Το επώνυμο αυτό δηλώθηκε και στην με αριθμό πρωτ. 17065/16.04.1994 ληξιαρχική πράξη γέννησης του ως άνω θήλεος τέκνου, που συνέταξε ο Ληξίαρχος του Δήμου Αθηναίων, η οποία καταχωρήθηκε στον τόμο 53 με αριθμό 114 και στην οποία (ληξιαρχική πράξη) περιέχεται χειρόγραφη σημείωση του Ληξίαρχου για την ύπαρξη συμβολαιογραφικής πράξης αναγνώρισης του τέκνου από τον πρώτο αιτούντα. Στις 16.05.1998 και στις 30.01.2000 η δεύτερη αιτούσα γέννησε αντίστοιχα ένα θήλυ κι ένα άρρεν τέκνο από τις εκτός γάμου σχέσεις της. Επακολούθησε η τέλεση πολιτικού γάμου των αιτούντων στις 24.06.2005 ενώπιον του Δημαρχιακού καταστήματος Μάνδρας- Αττικής και στην οποία αναφέρεται ρητά η κοινή αμετάκλητη δήλωση των αιτούντων ότι το επώνυμο των τέκνων τους θα αποτελείται από το επώνυμο μόνο του πατέρα. Τα αναφερόμενα ως άνω δύο ανήλικα τέκνα τα οποία γεννήθηκαν από τις εκτός γάμου σχέσεις της μητέρας τους, δεν έχουν αναγνωριστεί από το φυσικό τους πατέρα εκούσια ή δικαστικά σύμφωνα με τα άρθρα 1475, 1476 και 1479 έως 1483 ΑΚ. Δεν υπάρχει επομένως πατέρας κατά το νόμο των ως άνω δύο ανήλικων τέκνων, ώστε να μπορεί να εφαρμοστεί η διάταξη του άρθρου 1506 εδ. γ΄ ΑΚ σε συνδυασμό με αυτήν του άρθρου 1505 ΑΚ και να λάβουν και τα δύο τέκνα το επώνυμο «..................» που δηλώθηκε αμετάκλητα από τους αιτούντες ενώπιον του λειτουργού, ο οποίος τέλεσε το γάμο (βλ. την από 28.06.2005 ληξιαρχική πράξη γάμου των αιτούντων, του Ληξίαρχου του Δήμου Μάνδρας, η οποία καταχωρήθηκε στον τόμο 22 με αριθμό 26). Επιπλέον, σύμφωνα με τον νόμο για να εξομοιωθεί τέκνο γεννημένο χωρίς γάμο των γονέων του με τέκνο γεννημένο σε γάμο, πρέπει πριν ή μετά την τέλεση του γάμου (εννοείται του επιγενόμενου) να αναγνωριστεί, εκούσια ή δικαστικά, ως τέκνο του συζύγου. Τα ως άνω ανήλικα τέκνα έπρεπε, σύμφωνα με το νόμο, (1506 εδ. α΄ ΑΚ) να πάρουν το επώνυμο της μητέρας τους κι επομένως εσφαλμένα καταχωρήθηκε στα από 21.05.1998 και 04.02.2000 αποσπάσματα ληξιαρχικών πράξεων γέννησης, που συνέταξε ο Ληξίαρχος του Δήμου Κορίνθου, ως επώνυμο και των δύο τέκνων το επώνυμο του συζύγου «..............», αντί του ορθού «...............», καθώς εξακολουθούν να μην έχουν αναγνωριστεί από το φυσικό τους πατέρα. Πρέπει, συνεπώς, να γίνει εν μέρει δεκτή η κρινόμενη αίτηση και με βάση τα ανωτέρω να διορθωθούν τα από 21.05.1998 και 04.02.2000 αποσπάσματα ληξιαρχικών πράξεων γέννησης, που συνέταξε ο Ληξίαρχος του Δήμου Κορίνθου, σύμφωνα με τα ειδικότερα οριζόμενα στο διατακτικό της παρούσας. ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
ΔΕΧΕΤΑΙ εν μέρει την αίτηση.
ΔΙΑΤΑΣΣΕΙ τη διόρθωση α) του από 21.05.1998 αποσπάσματος ληξιαρχικής πράξης γέννησης της ανήλικης θυγατέρας της δεύτερης αιτούσας, που συνέταξε ο Ληξίαρχος του Δήμου Κορίνθου και καταχωρήθηκε στον τόμο 127 με αριθμό 325 και β) του από 04.02.2000 αποσπάσματος ληξιαρχικής πράξης γέννησης του ανήλικου άρρεν τέκνου αυτής (δεύτερης αιτούσας), που συνέταξε ο Ληξίαρχος του Δήμου Κορίνθου και καταχωρήθηκε στον τόμο 135 και με αριθμό 88, ως προς το επώνυμο, από το εσφαλμένο «................» στο ορθό «...............» και «...............» αντίστοιχα.
Κρίθηκε, αποφασίστηκε και δημοσιεύτηκε σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του στην Αθήνα στις 4-7-2006
Η ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
