Νομολογία Αστικού Δικαίου

Διάσταση συζύγων. Άσκηση της επιμέλειας των ανηλίκων τέκνων τους. Αναίρεση της υπ αριθμόν 1438/1993 αποφάσεως του Εφετείου Θεσσαλονίκης γιατί ενώ δέχεται ότι ο πατέρας τρέφει στοργή και αγάπη για τα τέκνα του αναθέτει αποκλειστικά την άσκηση της γονικής μέριμνας στην μητέρα τους και γιατί η άνω απόφαση στερείται νόμιμης βάσης όσον αφορά το θέμα της προσωπικής επικοινωνίας του πατέρα με τα τέκνα του.

Αναγνωρίζεται το δικαίωμα στον άνδρα να ελέγχει την αλληλογραφία της γυναίκας του ή ακόμη να διαβάζει το ημερολόγιό της εάν προκύπτουν υπόνοιες για τη συζυγική πίστη.

Δικαίωμα της συζύγου για συμμετοχή στα αποκτήματα κατά τη διάρκεια του γάμου κατ' ΑΚ 1400, έστω και αν το απόκτημα είναι προγενέστερο του ν. 1329/1983, υφίσταται και στην περίπτωση που αυτό είναι "λαϊκή κατοικία" που παραχωρήθηκε από το κράτος στο σύζυγο, ως "αρχηγό της οικογένειας", σύμφωνα με τις διατάξεις του β.δ. 775/1964, δεδομένου ότι η παραχώρηση αυτή έγινε με "χρέωση της τρέχουσας αξίας του" κατά το χρόνο της παραχώρησης και δεν συνιστά δωρεά. Ως εκ τούτου τίθεται θέμα συμβολής της συζύγου στην απόκτηση της κατοικίας, που τεκμαίρεται στο 1/3 της αξίας της ή σε περίπτωση εκποίησής της λόγω πωλήσεως και απόκτησης με το εντεύθεν τίμημα άλλου περιουσιακού στοιχείου στο 1/3 της αξίας του νέου αυτού περιουσιακού στοιχείου κατά το χρόνο της αμετάκλητης λύσης του γάμου.

Νομική φύση αξίωσης συμμετοχής στα αποκτήματα του γάμου. Χρονικό σημείο    από το οποίο μπορεί να ζητηθεί αυτή η αξίωση. Συμφωνία μεταξύ των συζύγων για την τύχη της εν λόγω αξιώσεως εξαρτώμενη απότην αίρεση του  λόγου του διαζυγίου, δυνάμει του οποίου θα λυθεί ο γάμος.

Γονική Μέριμνα. Περιεχόμενο. Ονοματοδοσία τέκνου. Διαφωνία των εν διάστασει συζύγων για το όνομα του τέκνου . Κρίση του εφετείου για διπλό όνομα . Αιτιολογία .Πολιτική Δικονομία. Λόγοι αναίρεσης .Ανέλεγκτη αναιρετικά η κρίση του δικαστηρίου για συμφωνία των γονέων σχετικά με την ονοματοδοσία. Κρίση ότι η εκκλησιαστική αρχή δεν είναι αποκλειστικά αρμόδια για την ονοματοδοσία. Τα δικαστήρια καθορίζουν την ονοματοδοσία σε περίπτωση διαφωνίας των γονέων.

Ειδική διαδικασία διαφορών, που προκύπτουν από διαφωνία των γονέων για τη γονική μέριμνα και την επικοινωνία με το τέκνο. Υποχρεωτική προδικασία, κατά την οποία η αρμόδια κοινωνική υπηρεσία ερευνά τις συνθήκες διαβίωσης του τέκνου και υποβάλλει ενώπιον του δικαστηρίου σχετική έκθεση. Διαφορά ως προς την ονοματοδοσία του τέκνου. Εννοια και περιεχόμενο γονικής μέριμνας. Η ονοματοδοσία ανήκει στο περιεχόμενο της γονικής μέριμνας

Συμμετοχή του συζύγου στα αποκτήματα γάμου. Παραίτηση του δικαιούχου πριν γεννηθεί η σχετική αξίωση είναι άκυρη. Κατ΄ εξαίρεση είναι ισχυρή τέτοια παραίτηση ή συμφωνία αντίθετη από τη διάταξη του άρθρου 1400 ΑΚ, όταν γίνεται υπό την αναβλητική αίρεση του διαζυγίου. Εάν δεν πληρωθεί η αίρεση της λύσης του γάμου, η ρυθμιστική για τα αποκτήματα γάμου συμφωνία δεν επιφέρει κανένα αποτέλεσμα. Περίπτωση κατά την οποία έγινε ρυθμιστική συμφωνία προκειμένου να λυθεί συναινετικά ο γάμος. Ματαίωση του συναινετικού διαζυγίου και μεταγενέστερη λύση του γάμου λόγω τετραετούς διαστάσεως. Κρίνεται ότι η ρυθμιστική συμφωνία δεν δεσμεύει τα μέρη. 

Δε συνιστά υπαίτιο παράπτωμα η άρνηση της συζύγου να παραιτηθεί από το επάγγελμά της ως νηπιαγωγού, μολονότι οδηγούσε σε χωριστή διαβίωση.

Αποκτήματα γάμου. Προϋποθέσεις της αξίωσης του συζύγου προς συμμετοχή  στα αποκτήματα του άλλου. Συμβολή του δικαιούχου συζύγου στην αύξηση  της περιουσίας του υποχρέου με παροχή κεφαλαίου ή υπηρεσιών στο    συζυγικό οίκο και για την επιμέλεια και ανατροφή των τέκνων, οι οποίες   αποτιμώνται σε χρήμα από το δικαστήριο.

Ονοματοδοσία ανηλίκου. Σε περίπτωση διαφωνίας των γονέων, απαιτείται δικαστική απόφαση.

Διαζύγιο λόγω τετραετούς διαστάσεως (`Αρθρο 1439 παρ. 3 ΑΚ). Το θεσπιζόμενο αμάχητο τεκμήριο περί ισχυρού κλονισμού δεν αντιβαίνει στα άρθρα 21 παρ. 4  και 4 παρ.  1 του Συντ.

Σχέσεις γονέων και τέκνων. Προσδιορισμός της γονικής μέριμνας στην περίπτωση λύσεως του γάμου. Στη ρύθμιση της γονικής μέριμνας λαμβάνεται υπόψη και η γνώμη του τέκνου, η οποία δεν ελέγχεται αναιρετικά. Κριτήρια που λαμβάνονται υπόψη για τη ρύθμιση της γονικής μέριμνας. Ρύθμιση της γονικής μέριμνας των δύο ανηλίκων τέκνων υπέρ του πατέρα

Ο πατέρας ασκώντας την πατρική εξουσία στο ανήλικο τέκνο του, έχει το δικαίωμα να καθορίζει το όνομα που θα του δοθεί, εάν δε το όνομα του δόθηκε παρά τη θέλησή του, δικαιούται περαιτέρω να επιδιώξει τη, με δικαστική απόφαση, διόρθωση της ληξιαρχικής πράξης του ανήλικου τέκνου του, έστω και αν τούτο δόθηκε από τη μητέρα, που έχει την επιμέλεια του τέκνου δυνάμει δικαστικής αποφάσεως ή εκ του νόμου (1503 ΑΚ), διότι η ονοματοδοσία εμπεριέχεται στην πατρική εξουσία και δεν αποσπάται απ' αυτή, όπως η επιμέλεια του τέκνου. Η μητέρα μπορεί μόνο να αιτηθεί όπως το δικαστήριο κρίνει αν η άσκηση του εν λόγω δικαιώματος του πατρός παρίσταται ως κατάχρηση δικαιώματος.

Υποχρέωση συνεισφοράς στις ανάγκες της οικογένειας. Τρόποι συνεισφοράς. Στην υποχρέωση συνεισφοράς που έχει ο κάθε σύζυγος αντιστοιχεί αμοιβαίο δικαίωμα του άλλου να αξιώνει την συνεισφορά. Ενοχική αξίωση οικογενειακής φύσεως. Τραυματισμός του ενός συζύγου. Αποζημίωση για στέρηση υπηρεσιών. Αρ. 929 εδ. β. ΑΚ.

Η ονοματοδοσία δεν αποταλεί συστατικό στοιχείο του εφ' άπαξ τελουμένου βαπτίσματος, αλλά ανήκει στον πατέρα που έχει την πατρική εξουσία, ανεξάρτητα αν την επιμέλεια έχει η μητέρα από το νόμο ή με δικαστική απόφαση (πλειοψ.) - η ονοματοδοσία περιλαμβάνεται στο ιδιόμορφο δικαίωμα επιμέλειας που απορρέει από το καθόλου ιδιόμορφο δικαίωμα της πατρικής εξουσίας και επομένως ανήκει στο γονέα που έχει την επιμέλεια (μειοψ.) - (προϊσχύσαν δίκαιο).

Εάν για αλλοδαπή, η οποία μετά την τέλεση του γάμου της με Έλληνα, εφοδιάσθηκε από τη χώρα υπηκοότητάς της, με διαβατήριο στο οποίο αναφέρεται με το επώνυμο του Έλληνα συζύγου της, θα πρέπει να γίνει, αντίστοιχη, μεταβολή των στοιχείων εγγραφής της στο δημοτολόγιο και στην άδεια παραμονής της

Δικαίωμα της μητέρας για επικοινωνία με το παιδί της. Αντίθετη επιθυμία του παιδιού.

Στην αύξηση της περιουσίας του συζύγου υπολογίζεται και το περιουσιακό στοιχείο που δόθηκε για την ανέγερση λαϊκής κατοικίας.

Η συμβολή του ενός συζύγου στην αύξηση της περιουσίας του άλλου μπορεί να γίνει με οποιοδήποτε τρόπο και με την παραχώρηση αγροτικού κλήρου σε ακτήμονα λόγω της ιδιότητάς του ως εγγάμου. Κρίσιμος χρόνος για τη γέννηση της αξίωσης ο χρόνος λύσεως ή ακύρωσης του γάμου ή συμπλήρωσης τριετούς διάστασης. Επιτρέπεται η αυτούσια απόδοση περιουσιακών στοιχείων.

Υιοθεσία. Επώνυμο υιοθετηθέντος από έγγαμη γυναίκα (ρύθμιση πριν και μετά  την  έναρξη ισχύος του Ν 1329/83).