ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ Γ Πολ. Τμήμα
ΣΥΓΚΡΟΤΗΘΗΚΕ από τους δικαστές Ευάγγελο Ρίκο, Αντιπρόεδρο, Παναγιώτη Κωστάκο, Θεόδωρο Πρασουλίδη, Γεώργιο Μπούτσικο και Κωνσταντίνο Παπαλάκη, Αρεοπαγίτες.
ΣΥΝΗΛΘΕ σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του στις 20 Μαρτίου 1996, με την παρουσία της γραμματέως Αικατερίνης Μακρυνιώτη, για να δικάσει μεταξύ: Του αναιρεσείοντος : Κ. Γ., κατοίκου Αθηνών, ο οποίος εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο του Δημήτριο Κλειτσάκη. Της αναιρεσίβλητης : Ε. Δ., κατοίκου Λαμίας, η οποία δεν παραστάθηκε.
Η ένδικη διαφορά άρχισε με την από 27 Νοεμβρίου 1989 αγωγή που κατατέθηκε στο Μονομελές Πρωτοδικείο Λαμίας, που με την 3846/1990 απόφασή του παρέπεμψε την υπόθεση στο Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών. Εκδόθηκαν οι αποφάσεις: 2417/1990 του ίδιου Δικαστηρίου και 2232/1992 του Εφετείου Αθηνών. Την αναίρεση της τελευταίας αποφάσεως ζητεί ο αναιρεσείων με την από 8 Απριλίου 1992 αίτηση.
Κατά τη συζήτηση της αιτήσεως αυτής, που εκφωνήθηκε από το πινάκιο, παραστάθηκε μόνο ο αναιρεσείων όπως σημειώνεται πιο πάνω, ο εισηγητής Αρεοπαγίτης Κωνσταντίνος Παπαλάκης ανέγνωσε την από 7/9/1993 έκθεση του κωλυομένου να μετάσχει της συνθέσεως του Δικαστηρίου τούτου, Αρεοπαγίτη Γεωργίου Αρβανίτη, με την οποία εισηγήθηκε την απόρριψη της κρινόμενης αιτήσεως. Ο πληρεξούσιος του αναιρεσείοντος ζήτησε την παραδοχή της αιτήσεως και την καταδίκη της αντιδίκου στην δικαστική δαπάνη.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Επειδή, όπως προκύπτει από τις επικαλούμενες και προσκομιζόμενες 10105/26-10-1992 και 270β'/10-1-1996 εκθέσεις επιδόσεως του δικαστικού επιμελητή του πρωτοδικείου Λαμίας Γιάννη Ανάγνου, ύστερα από έγγραφη παραγγελία του πληρεξουσίου δικηγόρου του αναιρεσείοντος, επιδόθηκε νομότυπα και εμπρόθεσμα στην αναιρεσίβλητη επίσημο αντίγραφο της κρινόμενης αιτήσεως αναιρέσεως, με την πράξη, με την οποία ορίστηκε δικάσιμος η αναφερόμενη στην αρχή της παρούσας, και κλήσεως για να εμφανισθεί κατ' αυτήν. Ομως, αν και η αναιρεσίβλητη δεν παραστάθηκε κατά την εκφώνηση της υποθέσεως από το πινάκιο, πρέπει να προχωρήσει η συζήτηση της υποθέσεως παρά την απουσία της (άρθρο 576 παρ.2 εδαφ. τελευταίο Κ.Πολ.Δ.).
Επειδή, κατά το άρθρο 1510 παρ.1 Α.Κ., όπως έχει μετά την αναδιατύπωσή του με το άρθρο 17 του ν.1329/1983, η μέριμνα για το ανήλικο τέκνο είναι καθήκον και δικαίωμα των γονέων (γονική μέριμνα), οι οποίοι την ασκούν από κοινού. Η γονική μέριμνα περιλαμβάνει την επιμέλεια του προσώπου, τη διοίκηση της περιουσίας και την εκπροσώπηση του τέκνου σε κάθε υπόθεση ή δικαιοπραξία ή δίκη, που αφορούν το πρόσωπο ή την περιουσία του. Κατά δε τα άρθρα 1511 παρ.1 και 1512 του ίδιου Κώδικα, αν οι γονείς διαφωνούν κατά την άσκηση της γονικής μέριμνας και το συμφέρον του τέκνου επιβάλλει να ληφθεί απόφαση, αποφασίζει το δικαστήριο, η απόφαση του οποίου πρέπει να αποβλέπει στο συμφέρον του τέκνου. Εξάλλου, κατά το άρθρο 1518 παρ.1 Α.Κ., η επιμέλεια του προσώπου του τέκνου περιλαμβάνει ιδίως την ανατροφή, την επίβλεψη, τη μόρφωση και την εκπαίδευσή του, καθώς και τον προσδιορισμό του τόπου της διαμονής του. Από τις προπαρατεθείσες διατάξεις, σε συνδυασμό και προς το ότι η ονοματοδοσία ανηλίκου τέκνου δεν είναι συστατικό στοιχείο του μυστηρίου του βαπτίσματος που τελείται εφάπαξ (Ολ.ΑΠ. 240/1975, 99/1985), συνάγεται ότι η ονοματοδοσία του ανηλίκου τέκνου περιλαμβάνεται στη γονική μέριμνα και συνεπώς, αν οι γονείς διαφωνούν περί του ονόματος που πρέπει να δοθεί σ' αυτό, αποφασίζει το δικαστήριο. Στη προκείμενη περίπτωση, όπως προκύπτει από την προσβαλλόμενη απόφαση, το Εφετείο δέχθηκε τα εξής: Οι διάδικοι τέλεσαν νόμιμο γάμο την 19-5- 1979, πλην από το Φεβρουάριο του έτους 1985 βρίσκονται σε διάσταση. Από το γάμο τους απέκτησαν δύο άρρενα τέκνα, που γεννήθηκαν την 18-10-1980 και 24-7-1982, αντιστοίχως. Με την υπ'αριθ.159/1986 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, που εκδόθηκε κατά τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων, η επιμέλεια των ως άνω ανηλίκων τέκνων των διαδίκων ανατέθηκε προσωρινώς στην εναγομένη (ήδη αναιρεσίβλητη) μητέρα τους. Λόγω της εντάσεως των σχέσεων των διαδίκων δεν είχε καταστεί δυνατή η βάπτιση των εν λόγω τέκνων τους μέχρι το θέρος του έτους 1986. Για πρακτικούς όμως λόγους έδωσαν οι διάδικοι στο πρώτο το όνομα "Δημήτριος", που είναι το όνομα του πατέρα του ενάγοντος (ήδη αναιρεσείοντος) και στο δεύτερο το όνομα "Ανδρέας", που είναι το όνομα του πατέρα της εναγομένης. Ηδη από το έτος 1985 και ενώ οι σχέσεις των διαδίκων ήταν περισσότερο τεταμένες, ο ενάγων ζήτησε από τη γυναίκα που φρόντιζε τα τέκνα τους να αποκαλεί το μικρότερο από αυτά "Μάριο". Ο ίδιος κατά τις συναντήσεις τους το αποκαλούσε μ' αυτό το όνομα και ζήτησε από τους συγγενείς της δικής του γραμμής να κάνουν το ίδιο. Στις 8-8-1986 η εναγομένη, η οποία, όπως προεκτέθηκε, ασκούσε προσωρινώς την επιμέλεια των ανηλίκων τέκνων της, προέβη στη βάπτιση και ονοματοδοσία τους. Κατά τη βάπτιση, που έγινε στην Πάτρα, χωρίς την παρουσία του ενάγοντος, η εναγομένη έδωσε στο πρώτο τέκνο το όνομα "Δημήτριος" και στο δεύτερο το όνομα "Ανδρέας". Ο ενάγων δεν έφερε αντίρρηση για το όνομα που δόθηκε στο πρώτο τέκνο. Δε δέχθηκε όμως το όνομα που δόθηκε στο δεύτερο τέκνο, στο οποίο επιθυμεί να δοθεί το όνομα "Μάριος", ενόψει του ότι η μητέρα του φέρει το όνομα "Μαρία". Μετά τη βάπτιση επακολούθησε η φοίτηση του μεγάλου τέκνου στο Δημοτικό Σχολείο και του μικρότερου στο Νηπιαγωγείο και στη συνέχεια στο Δημοτικό Σχολείο. Ήδη το μικρότερο τέκνο είναι εννέα ετών. Τόσο δε στο Νηπιαγωγείο όσο και στο Δημοτικό Σχολείο οι συμμαθητές του το προσφωνούσαν και το προσφωνούν με το όνομα "Ανδρέας". Αλλά και στο υπόλοιπο κοινωνικό περιβάλλον το τέκνο αυτό προσφωνείται με το όνομα "Ανδρέας". Μόνο ο ενάγων και το στενό συγγενικό του περιβάλλον επιμένουν να προσφωνούν αυτό με το όνομα "Μάριος".
Ενόψει δε των παραδοχών του αυτών, το Εφετείο έκρινε περαιτέρω ότι από το συμφέρον του ανηλίκου αυτού τέκνου των διαδίκων (μικρότερου) επιβάλλεται να διατηρηθεί το όνομα "Ανδρέας" που δόθηκε σ'αυτό κατά τη βάπτισή του, διότι η (τυχόν) αλλαγή του ονόματος ή και η προσθήκη του ονόματος "Μάριος" στο όνομα "Ανδρέας", όπως ζητεί ο ενάγων, μόνο κοινωνικά και κυρίως ψυχολογικά προβλήματα και τραυματικές εμειρίες, συναφείς με τις εντάσεις των γονέων του, θα δημιουργήσει στο ανήλικο αυτό τέκνο τους.
Ενόψει των προεκτεθέντων, έτσι που έκρινε το Εφετείο και ακολούθως, κατ' επικύρωση της πρωτόδικης αποφάσεως που είχε κρίνει ομοίως, απέρριψε ως αβάσιμη κατ' ουσίαν την ένδικη αγωγή, με την οποία ο ενάγων ζητεί να αναγνωρισθεί η ακυρότητα της ονοματοδοσίας του μικρότερου ανηλίκου τέκνου του (λόγω διαφωνίας του ως προς το όνομα που δόθηκε) και να ορισθεί ότι πρέπει να δοθεί σ'αυτό το όνομα "Μάριος-Ανδρέας" ή "Ανδρέας-Μάριος", δεν παραβίασε τις προδιαληφθείσες διατάξεις, ούτε εκείνες των άρθρων 3,174 και 1516 Α.Κ. ούτε διέλαβε ανεπαρκείς και αντιφατικές αιτιολογίες ως προς το ζήτημα ότι το συμφέρον του εν λόγω τέκνου των διαδίκων επιβάλλει να διατηρηθεί το όνομα "Ανδρέας" που δόθηκε σ'αυτό κατά τη βάπτισή του από μόνη την εναγομένη μητέρα του, το οποίο ασκεί ουσιώδη επίδραση στην έκβαση της δίκης. Επομένως, πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμοι οι πρώτος, δεύτερος και έκτος λόγοι αναιρέσεως από το άρθρο 559 αριθ.1 και 19 Κ.Πολ.Δ., με τους οποίους υποστηρίζονται τα αντίθετα.
Επειδή ο λόγος αναιρέσεως του άρθρου 559 αριθ.20 Κ.Πολ.Δ. ιδρύεται όταν το δικαστήριο της ουσίας παραμόρφωσε το περιεχόμενο εγγραφου, το οποίο προβλέπεται ως αποδεικτικό μέσο από τα άρθρα 339 και 432 επ. του ίδιου Κώδικα. Τέτοια όμως έγγραφα δεν είναι τα διαδικαστικά, στα οποία περιλαμβάνονται και οι δικαστικές αποφάσεις. Επομένως, ο τρίτος λόγος αναιρέσεως, με τον οποίο προβάλλεται ότι το Εφετείο παραμόρφωσε το περιεχόμενο της πρωτόδικης αποφάσεως, πρέπει να απορριφθεί ως απαράδεκτος.
Επειδή η ομολογία ως αποδεικτικό μέσο προϋποθέτει παραδοχή της αλήθειας στοιχείου, κατά το νόμο, αυτοτελούς ουσιώδους ισχυρισμού του αντιδίκου ή της αναλήθειας στοιχείου τέτοιου ισχυρισμού εκείνου που προβαίνει στην παραδοχή. Στην προκείμενη περίπτωση, με τον τέταρτο λόγο αναιρέσεως, κατά το πρώτο μέρος του προβάλλεται ότι το Εφετείο δεν έλαβε υπόψη, παρά την επίκλησή τους από τον αναιρεσείοντα-ενάγοντα, ομολογίες της αναιρεσίβλητης εναγομένης, που περιέχονται στις πρωτόδικες και κατ' έφεση προτάσεις της τελευταίας και συνίστανται σε δηλώσεις ότι : α)"μετά τη βάπτιση του παιδιού ακούγεται το όνομα "Ανδρέας" (που σημαίνει ότι πριν τη βάπτιση δεν άκουγε το παιδί στο όνομα αυτό) και β)"προς το συμφέρον του παιδιού επέτρεψε αυτή στα παιδιά τους τη χρήση του ονόματος "Μάριος" στην επιστολή τους προς αυτόν". Ο λόγος αυτός αναιρέσεως κατά το ρηθέν μέρος του, πρέπει να απορριφθεί ως απαράδεκτος, διότι οι ανωτέρω δηλώσεις της αναιρεσίβλητης δε συνιστούν ομολογίες, αφού δεν αποτελούν παραδοχή της αλήθειας στοιχείου (κατά το νόμο) αυτοτελούς ισχυρισμού του αναιρεσείοντος ή της αναλήθειας στοιχείου ομοίου ισχυρισμού της αναιρεσίβλητης. ο ίδιος λόγος (τέταρτος), κατά το δεύτερο μέρος του, με τον οποίο προβάλλεται ότι το Εφετείο δεν έλαβε υπόψη: α)την επιστολή που απέστειλαν προς αυτόν τα τέκνα του τον Ιούνιο 1989, β)το αποδεικτικό φοιτήσεως του μικρότερου τέκνου στο νηπιαγωγείο Λαμίας "Παιδική Γωνιά" και γ)τις ευχετήριες κάρτες των τέκνων του, που επικαλέσθηκε και προσκόμισε ο αναιρεσείων, πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος, διότι, όπως προκύπτει από την προσβαλλόμενη απόφαση, το Εφετείο, προκειμένου να καταλήξει στο αποδεικτικό του πόρισμα, έλαβε υπόψη και όλα ανεξαιρέτως τα έγγραφα που επικαλέσθηκαν και προσκόμισαν οι διάδικοι, από τη διατύπωση δε αυτή και το όλο περιεχόμενο της αποφάσεως δεν καταλείπεται αμφιβολία ότι το Εφετείο έλαβε υπόψη και τα έγγραφα που προμνημονεύθηκαν.
Επειδή από τα αποδεικτικά μέσα που μνημονεύονται στην προσβαλλόμενη απόφασή του (κατάθεση μάρτυρα Γ.Γ., έγγραφα, εξηγήσεις και διευκρινήσεις των διαδίκων στο ακροατήριο) και όχι χωρίς απόδειξη σχημάτισε το Εφετείο την κρίση του περί της ουσίας της υποθέσεως. Επομένως, πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος ο πέμπτος λόγος αναιρέσεως, κατά το πρώτο μέρος του από το άρθρο 559 αριθ.10 εδαφ. α' Κ.Πολ.Δ., με τον οποίο υποστηρίζεται το αντίθετο. Ο ίδιος λόγος, κατά το δεύτερο μέρος του, με τον οποίο προβάλλεται ότι το Εφετείο έλαβε υπόψη τα περιστατικά ότι προ του έτους 1985 δόθηκε από τους διαδίκους ατύπως στο μικρότερο τέκνο τους το όνομα "Ανδρέας" και ότι στο Νηπιαγωγείο απεκαλείτο το τέκνο αυτό "Ανδρέας", παρά το ότι τα περιστατικά αυτά δεν τα επικαλέσθηκε ούτε η αναιρεσίβλητη, πρέπει να απορριφθεί ως απαράδεκτος, διότι η λήψη υπόψη από το δικαστήριο της ουσίας γεγονότων που που δεν συνιστούν αυτοτελεί ισχυρισμούς και αποδείχθηκαν από τις προσαχθείσες αποδείξεις, χωρίς να τα έχει επικαλεσθεί κάποιος από τους διαδίκους, δε θεμελιώνει τον από το άρθρο 559 αριθ.8 Κ.Πολ.Δ. λόγο αναιρέσεως.
Επειδή ισχυρισμός που προτάθηκε πρωτοδίκως και δεν εξετάσθηκε μπορεί να αχθεί ενώπιον του δευτεροβάθμιου δικαστηρίου από τον εκκαλούντα με το δικόγραφο της εφέσεως ή των προσθέτων λόγων, όχι δε και με τις προτάσεις της κατ' έφεση δίκης ή με αναφορά στις πρωτόδικες προτάσεις. Εξ άλλου, δεν ιδρύεται ο από το άρθρο 559 αριθ.8 Κ.Πολ.Δ. λόγος αναιρέσεως, όταν το Εφετείο δεν έλαβε υπόψη ισχυρισμό που δεν ήχθη παραδεκτώς ενώπιόν του. Ενόψει τούτων, ο έβδομος (και τελευταίος) λόγος αναιρέσεως, με τον οποίο προβάλλεται η αιτίαση, ότι το Εφετείο δεν έλαβε υπόψη ισχυρισμό του αναιρεσείοντος από το άρθρο 281 Α.Κ., τον οποίο προέβαλε στην πρωτόδικη δίκη και επανέφερε στο Εφετείο, πρέπει να απορριφθεί ως απαράδεκτος, διότι τέτοιος ισχυρισμός, όπως προκύπτει από το εφετήριο και τις προτάσεις, που υπέβαλε στο Εφετείο ο αναιρεσείων και τις οποίες επισκοπεί ο Αρειος Πάγος σύμφωνα με το άρθρο 561 παρ.2 Κ.Πολ.Δ., δεν προβλήθηκε στην έκκλητη δίκη.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Απορρίπτει την από 8 Απριλίου 1992 αίτηση του Κ. Γ. για αναίρεση της 2232/1992 αποφάσεως του Εφετείου Αθηνών.
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 28 Μαϊου 1996. Και
Δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση στην Αθήνα στις 18 Ιουνίου 1996.
