Νόμος / διάταξη που αφορά
Άρθρο 3 ν. 1414/84
Αντικείμενο/ Βασικοί Ωφελούμενοι
Εργαζόμενοι

 

Πρόεδρος: Βασίλειος Ιακωβίδης. Δικαστές: Β. Τσιότρας, Α. Μηλιόπουλος (εισηγητής). Δικηγόροι: Δ. Κουλιούφας - Δ. Δεβελάσκας.

Σύμφωνα με τα άρθρα 185, 189, 192, 201, 361 και 648 επ. του ΑΚ, η προκήρυξη διαγωνισμού για πρόσληψη σε θέσεις εργασίας, που θα κενωθούν σε ορισμένη προθεσμία, αποτελεί πρόταση για σύναψη συμβάσεως εργασίας υπό την αίρεση της επιτυχίας στο διαγωνισμό και της κενώσεως μέσα στην προβλεπόμενη προθεσμία θέσεως, αντίστοιχης προς τη σειρά επιτυχίας. Σε περίπτωση επιτυχίας σε σειρά, που βρίσκεται μέσα στον αριθμό των θέσεων που προκηρύχθηκαν, εφόσον η αντίστοιχη προς τη σειρά αυτή θέση κενωθεί εντός της ταχθείσης προθεσμίας, η σύμβαση είναι κατηρτισμένη (ΑΠ 1098/98). Εξάλλου, από το συνδυασμό των άρθρων 4 παρ. 2 και 22 του ισχύοντος Συντάγματος, των διατάξεων της Διεθνούς Συμβάσεως 100, που κυρώθηκε με το ν. 46/1975 και των άρθρων 2 και 3 του ν. 1414/1984, με τον οποίο η ελληνική νομοθεσία προσαρμόσθηκε στις Οδηγίες 75/117 και 76/207 του Συμβουλίου της ΕΟΚ, προκύπτει ότι απαγορεύεται στις εργασιακές σχέσεις κάθε διάκριση με κριτήριο το φύλο. Ειδικότερα, το άρθρο 3 του ν. 1414/1984 ορίζει ότι η πρόσβαση σε όλους τους κλάδους και βαθμίδες κάθε απασχολήσεως γίνεται αδιακρίτως φύλου, στις δε προκηρύξεις, που αφορούν επιλογή προσώπων για την κάλυψη κενών θέσεων εργασίας, απαγορεύεται να γίνεται αναφορά στο φύλο ή να χρησιμοποιούνται κριτήρια και στοιχεία, που, έστω και έμμεσα, καταλήγουν σε διάκριση των φύλων, εκτός αν πρόκειται για εργασία συμφυή προς τα γνωρίσματα του ενός φύλου (άρθρο 10 παρ. 1β` και 3 του ν. 1414/1984, ολ.ΑΠ 7/1993 ΝοΒ 42.368). Αν ο εργοδότης, κατά παράβαση αυτής της απαγορεύσεως, προκηρύξει χωριστά την πλήρωση ορισμένου αριθμού θέσεων για κάθε φύλο, η διάκριση αυτή - ως αντικείμενη στις ανωτέρω απαγορευτικές διατάξεις - είναι ανίσχυρη (άρθρα 174, 180 ΑΚ), χωρίς η ακυρότητα να επιδρά κατά τα λοιπά στο κύρος του διαγωνισμού και στην περαιτέρω κατάρτιση της εργασιακής συμβάσεως με βάση τους λοιπούς όρους της προκηρύξεως (άρθρο 181 ΑΚ). Οι διαγωνισθέντες θεωρούνται τότε ως επιτυχόντες κατά τη σειρά της βαθμολογίας τους, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το φύλο. Αν δε οι θέσεις πρόκειται να πληρωθούν σταδιακά με βάση τη σειρά επιτυχίας, η κατάρτιση χωριστών πινάκων επιτυχόντων κατά φύλο δεν ισχύει και η αίρεση, από την οποία εξαρτάται η πρόσληψη, πληρούται, όταν κενωθεί η προς την ενιαία σειρά επιτυχίας αντίστοιχη θέση, χωρίς να γίνεται διάκριση μεταξύ των επιτυχόντων με βάση το φύλο.

Το έγγραφο, τέλος, που προβλέπεται από την παρ. 8 του άρθρου 4 της από 18.5.82 ΣΣΕ Οργανισμού Καταστάσεως Προσωπικού της εναγομένης Τράπεζας .................... (που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ Β` 344/4.6.1982 μετά την 16247/ 2.6.1982 Α.Τ. Εργασίας και έχει κανονιστική ισχύ) έχει επιβεβαιωτικό απλώς χαρακτήρα της κατά τα άνω κατηρτισμένης ήδη ατομικής συμβάσεως εργασίας. Κατά τη διάταξη του άρθρου 254 εδ. α του ΚΠολΔ, που εφαρμόζεται, κατά τη διάταξη του άρθρου 524 παρ. 1 ΚΠολΔ, και στην κατ` έφεση δίκη, το δικαστήριο μπορεί να διατάξει την επανάληψη της συζητήσεως στο ακροατήριο, η οποία έχει κηρυχθεί περατωμένη, όταν κατά τη μελέτη της υποθέσεως ή τη διάσκεψη παρουσιάζονται κενά ή αμφίβολα σημεία, που χρειάζονται συμπλήρωση ή επεξήγηση. Κατά την έννοια της διατάξεως αυτής παρέχεται στο δικαστήριο η εξουσία να διατάξει την επανάληψη της επ` ακροατηρίου συζητήσεως, η οποία κηρύχθηκε περαιωμένη, αν κατά τη μελέτη της υποθέσεως ή τη διάσκεψη εμφανίζονται κενά ή αμφίβολα σημεία ως προς, το πραγματικό υλικό ή τις αποδείξεις, τα οποία χρειάζονται συμπλήρωση ή επεξήγηση, οπότε για το σκοπό αυτόν το δικαστήριο μπορεί να διατάξει τόσο την προσκομιδή των αναγκαίων εγγράφων αποδεικτικών στοιχείων, όσο και την εκ νέου εξέταση των ήδη πρωτοδίκως εξετασθέντων μαρτύρων, προς συμπλήρωση ή διευκρίνιση των καταθέσεων τους, αλλά και την αυτοπρόσωπη εμφάνιση των διαδίκων, προς υποβολή σ` αυτούς ερωτήσεων και την παροχή διασαφήσεων σχετικών προς την υπόθεση (ΑΠ 576/77 ΝοΒ 25.70, Εφθεσ 3366/91 Αρμ ΜΕ` 1117). Προκειμένου δε περί δευτεροβαθμίου δικαστηρίου, εάν προβάλλεται λόγος κακής εκτιμήσως των αποδείξεων, είναι δυνατή η κατά τα ανωτέρω επανάληψη της δίκης προ της εκδόσεως αποφάσεως για τη βασιμότητα του λόγου της εφέσεως και γενικώς της διαφοράς, χωρίς την εξαφάνιση της εκκαλουμένης αποφάσεως (ΕφΑθ 8232/87 ΕΕΝ 1987.146).

Από την επανεκτίμηση της ενόρκου καταθέσεως της μάρτυρος αποδείξεως Α.Χ., που εξετάσθηκε νόμιμα ενώπιον του πρωτοβαθμίου δικαστηρίου και περιέχεται στα οικεία πρακτικά (η εναγομένη δεν εξήτασε μάρτυρες), όλα τα έγγραφα, τα οποία οι διάδικοι επικαλούνται και προσκομίζουν, τα οποία εκτιμώνται είτε προς άμεση απόδειξη είτε προς συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων και την εν γένει συζήτηση της υποθέσεως προέκυψε ότι η εναγομένη προκήρυξε στις 2.11.84 διαγωνισμό για την πρόσληψη υπαλλήλων πτυχιούχων Ανωτάτων Σχολών, ανδρών και γυναικών, ο οποίος θα διενεργείτο στις 16.12.84 μεταξύ δημοτών ή μονίμων κατοίκων του νομού Θεσσαλονίκης, οι προσλήψεις δεν θα γίνονταν σύμφωνα με τη σειρά των επιτυχόντων στους σχετικούς πίνακες επιτυχίας, οι οποίοι πίνακες θα συντάσσονταν χωριστά για τους άνδρες και για τις γυναίκες. Η ενάγουσα, έχοντας τα σχετικά τυπικά και ουσιαστικά προσόντα, δήλωσε συμμετοχή και έλαβε μέρος στο διαγωνισμό αυτόν, κρίθηκε δε από την αρμόδια επιτροπή επιτυχούσα με μέσο γενικό βαθμό 43 και κατατάχθηκε στον πίνακα επιτυχίας των γυναικών με σειρά 37η. Η εναγομένη συνέταξε πράγματι χωριστούς για τους άνδρες και τις γυναίκες πίνακες επιτυχίας, όπως είχε ορίσει στην προκήρυξη, και από τους πίνακες αυτούς, κατά σειρά επιτυχίας και σύμφωνα με τις ανάγκες της, άρχισε να προσλαμβάνει προσωπικό για την κάλυψη των κενών θέσεων στις υπηρεσίες της στη Θεσσαλονίκη. Η ενάγουσα ισχυρίζεται ότι καθ` όλη τη διάρκεια της ισχύος των δύο πινάκων επιτυχίας, η οποία παρετάθη μέχρι 31.12.1989, η εναγομένη προσέλαβε 22 άνδρες και 17 γυναίκες, καλύπτοντας όλες τις κενές θέσεις και ότι μεταξύ των 39 συνολικά προσληφθέντων (για 39 κενές θέσεις) η εναγομένη προσέλαβε από τον πίνακα των ανδρών και τους υπαλλήλους της Α.Ζ. και Κ.Π., οι οποίοι είχαν γενικό βαθμό 42,75 και 42 αντίστοιχα, ήτοι μικρότερο της ιδίας, δεν προσέλαβε όμως κι αυτήν (ενάγουσα), λόγω του ότι δεν υπήρχαν άλλες κενές θέσεις. Οπως προκύπτει ωστόσο από το επικαλούμενο και προσκομιζόμενο πρακτικό No 2 της 22.5.85 της αρμοδίας εξεταστικής επιτροπής, για την πλήρωση των 39 θέσεων, που ήταν κενές, έπρεπε να προσληφθούν 14 άνδρες μέχρι τον Σ.Ν., που είχε γενικό βαθμό 46,50 και 26 γυναίκες, μέχρι την Α.Δ. με γενικό βαθμό 46,50 επίσης, ήτοι συνολικά, λόγω ισοβαθμίας των τελευταίων δύο γυναικών, 40 άτομα. Η σύμβαση της εναγούσης θα καταρτιζόταν, όπως λέχθηκε, υπό την αναβλητική αίρεση της προσλήψεως ή αποποιήσεως προσλήψεως από τους υποψηφίους, όταν θα εκενούντο η αντίστοιχη θέση (βλ. ΑΠ 1098/ 98, ΑΠ 198/95, που αφορούν την ενάγουσα και την Β.Δ., αντίστοιχα).

Επομένως είναι αναγκαίο, ενόψει αυτών, να διευκρινισθεί, για να κριθεί το βάσιμο της αξιώσεως της εναγούσης, αν διορίσθηκαν ή όχι οι δέκα γυναίκες, οι οποίες προηγούνται της εναγούσης στον σχετικό πίνακα με αύξ. αριθμούς 27 ως 36 και με βαθμούς 46 ως 43,50 αντίστοιχα και αν υπήρχαν κενές θέσεις για να πληρωθεί η σχετική αίρεση και να προσληφθεί η ενάγουσα, σύμφωνα με όσα λέχθηκαν παραπάνω, στη σκέψη IV, περιστατικό το οποίο δεν προκύπτει από τα προσαγόμενα αποδεικτικά στοιχεία. Για το σκοπό αυτό πρέπει, προς σχηματισμό πλήρους δικανικής πεποιθήσεως και ασφαλή διάγνωση της διαφοράς, να διαταχθεί η επανάληψη της συζητήσεως της υποθέσεως, κατά τα ανωτέρω, ώστε κατά τη νέα δικάσιμο, η οποία θα ορισθεί με την επιμέλεια του επιμελέστερου των διαδίκων, να εμφανισθούν στο ακροατήριο αυτοπροσώπως η ενάγουσα και ο νόμιμος εκπρόσωπος της εναγομένης, για να ερωτηθούν και να διευκρινίσουν τα προαναφερόμενα αμφίβολα σημεία της υποθέσεως, δηλαδή να διευκρινίσουν πόσους υπαλλήλους (άνδρες και γυναίκες) προσέλαβε η εναγομένη από τους προαναφερόμενους πίνακες και επίσης να δοθεί απάντηση στο ερώτημα αν διορίσθηκαν στην εναγομένη και πότε οι υπ` αριθμούς 27 ως 36 του σχετικού πίνακα υποψήφιες γυναίκες, ή αν αυτές παραιτήθηκαν της προς διορισμό αξιώσεώς τους και δεν αποδέχθηκαν το διορισμό αυτόν ή εξέτασαν με οποιονδήποτε άλλο τρόπο, εάν δε, τέλος, σε περίπτωση μη προσλήψεως αυτών, έπρεπε να προσληφθεί η ενάγουσα.