Έτος
1992
Νόμος / διάταξη που αφορά
1510 ΑΚ,1512 ΑΚ
Αντικείμενο/ Βασικοί Ωφελούμενοι
Άνδρες, γυναίκες γονείς / γονική μέριμνα - ονοματοδοσία

 

…Κατά τη διάταξη του άρθρου 1510 ΑΚ, η μέριμνα για το ανήλικο τέκνο είναι καθήκον και δικαίωμα των γονέων (γονική μέριμνα), οι οποίοι την ασκούν από κοινού. Η γονική μέριμνα περιλαμβάνει την επιμέλεια του προσώπου, τη διοίκηση της περιουσίας και την εκπροσώπηση του τέκνού σε κάθε υπόθεση ή δικαιοπρξία ή δίκη, που αφορούν το πρόσωπο ή την περιουσία του. Κατά τη διάταξη του άρθρου 1512 ΑΚ, αν οι γονείς διαφωνούν κατά την άσκηση της γονικής μέριμνας, και το συμφέρον του τέκνου επιβάλλει να ληφθεί απόφαση, αποφασίζει το δικαστήριο. Κατά δε τις διατάξεις των άρθρων 1512 και 1514 ίδιου Κώδικα, στις περιπτώσεις όπου υπάρχει διακοπή της συμβίωσης των συζύγων, την άσκηση της γονικής μέριμνας, εφόσον αυτοί διαφωνούν, ρυθμίζει το δικαστήριο. Τέλος,κατά τη διάταξη του άρθρου 1518 § του αυτού Κώδικα, η επιμέλεια του προσώπου του τέκνου περιλαμβάνει ιδίως την ανατροφή, την επίβλεψη, τη μόρφωση και την εκπαίδευσή του, καθώς και τον προσδιορισμό του τόπου της διαμονής του.

Από το συνδυασμό των διατάξεων που προαναφέρθηκαν συνάγεται ότι, μετά το ν.1329/1983,η άσκηση της γονικής μέριμνας, που αντικατέστησε την πατρική εξουσία του ισχύοντος μέχρι τότε δικαίου, έχει ανατεθεί και στους δύο γονείς του ανήλικου τέκνου από κοινού και ότι ένα μέρος του καθόλου ιδιόρρυθμου αυτού δικαιώματος, αλλά και καθήκοντος, είναι η επιμέλεια του προσώπου του τέκνου. Περιλαμβάνει δε αυτή, όπως γίνεται φανερό, από το χρησιμοποιούμενο στην πιο πάνω διάταξη του άρθρου 1518 ΑΚ επίρρημα "ιδίως", κάθε θέμα το οποίο σχετίζεται με την ανάπτυξη της σωματικής, πνευματικής και ψυχικής προσωπικότητα του ανηλίκου τέκνου (όπως στέγη, ντύσιμο, τροφή,υγεία, μόρφωση, επαγγελματική εκπαίδευση, ηθική διαπαιδαγώγηση). Ανάμεσα στα θέματα αυτά καταλέγονται και η ονοματοδοσία του ανηλίκου τέκνου, η οποία όπως έχει νομολογηθεί (ΟλΑΠ 240/75) δεν είναι συστατικό στοιχείο του εφάπαξ τελούμενο μυστηρίου του βαπτίσματος, όπως και η συναρτημένη με αυτή επιλογή του προσώπου του αναδόχου τούτου (τέκνου). Είναι όμως φανερό, ενόψει του όλου περιεχομένου των πιο πάνω διατάξεων και του επιδιωκόμενου με αυτές σκοπού, που συνίσταται στο να ασκείται η γονική μέριμνα κατά κανόνα από τους δύο γονείς από κοινού, ότι αν η άσκησή της,έχει μοιρασθεί ανάμεσα στοςυ γονείς, λόγω διάστασής τους, κατά το άρθρο 1514 ΑΚ, και η επιμέλεια του ανηλίκου, έχει ανατεθεί με δικαστική απόφαση στον ένα από τους γονείς λ.χ. τη μητέρα, τότε αυτή έχει αρμοδιότητα να αποφασίζει μόνη της, για τα τρέχοντα και καθημερινά μόνο θέματα, τα σχετιζόμενα με την επιμέλεια του τέκνου, όχι δε και για εκείνα που από τη φύση τους είναι προορισμένα να επηρεάσουν κρίσιμα για τη ζωή του θέματα (όπως ονοματοδοσία, επιλογή αναδόχου, επιλογή θρησκεύματος, σοβαρή χειρουργική επέμβαση) για τα οποία δεν είναι αρκετή, κατά την αληθινή έννοια των προμνημονευόμενων διατάξεων η απόφαση του ενός από τους γονείς. Και τούτο γιατί και αν ακόμα η επιμέλεια του προσώπου του ανήλικου τέκνου έχει ανατεθεί με δικαστική απόφαση στον ένα γονέα, λ.χ. στη μητέρα, εξακολουθεί να παραμένει στον πυρήνα της γονικής μέριμνας η λήψη της απόφασης επί των πιο πάνω σοβαρών ζητημάτων, γι' αυτό και είναι απαραίτητη, εφόσον η γονική μέριμνα ανήκει και στους δύο γονείς, να αποφασίσουν αυτοί από κοινού, για τα τέτοια ζητήματα και αν διαφωνούν τη διαφορά τους θα τη λύσει το δικαστήριο. Σημειώνεται και ότι, κατά το δίκαιο που ίσχυε πριν από το ν. 1329/1983, το δικαίωμα της ονοματοδοσίας ανήκε σ' αυτόν που ασκούσε την πατρική εξουσία στον ανήλικο και όχι σ' εκείνον που είχε την επιμέλεια του προσώπου του (βλ. ΟλΑΠ 99/1985). Στην περίπτωση της κρινόμενης διαφοράς, το Εφετείο που δίκασε, δέχθηκε μετά από εκτίμηση των αποδείξεων που του προσκομίστηκαν, τα εξής: Οι διάδικοι σύζυγοι τέλεσαν νόμιμο γάμο στις 28.2.1982, από τον οποίο απέκτησαν δύο τέκνα, την Ειρήνη που γεννήθηκε στις 22.3.1985 και ένα αγόρι, που γεννήθηκε στις 23.1.1987 και είναι αβάπτιστο. Η έγγαμη συμβίωση των διαδίκων διακόπηκε πριν από τη γέννηση του άρρενος τέκνου τους δηλαδή στι ς 25.10.1986. Η αναιρεσείουσα που είχ ετην επιμέλέια του τελευταίου αυτού τέκνόυ, στις 24.7.1989 μόνη και χωρίς να γωνρίζει ή ερωτηθεί ο αναιρεσίβλητος σύζυγός της, έδωσε σ' αυτό το όνομα "Ευάγγελος". Ο αναιρεσίβλητος, στον οποίο ανήκει από κοινού με την αναιρεσείουσα η γονική μέριμνα για το πιο πάνω ανήλικο τέκνο, διαφώνησε με αυτή την ενέργεια της συζύγου του,υποστηρίζοντας ότι το τέκνο τους που γίνεται λόγος, πρέπει να ονομασθεί "Μάριος" ή, διαφορετικά "Νικόλαος".

Το δικαστήριο της ουσίας, έκρινε ύστερα από αξιολόγηση και εκτίμηση των επιχειρημάτων και απόψεων που προβλήθηκαν και από τις δύο πλευρές κα αναλύονται στις αιτιολογίες της προσβαλλομένης, όιτ αφού οι δύο γονείς του πιο πάνω ανήλικου τέκνου διαφωνούσαν, ως προς τα ζητήματα που έπρεπε να αποφασίσουν από κοινού κατά το νόμο, ήτοι ως προς το ποιος από αυτούς θα επιλέξει το όνομα και τον ανάδοχο του τέκνόυ τους, τη διαφωνία των διαδίκων, με βάση το συμφέρον του τέκνου, κατέληξε στην κρίση που περιέχεται στην προσβαλλόμενηη απόφασή του ότι, ο αναιρεσίβλητος μπορούσε να βαπτίσει αυτός το παραπάνω ανήλικο τέκνο, επιλέγονας τον ανάδοχο και δίδιντάς του το όνομα "Νικόλαος", στο οποίο άκουαν οι παππούδες του και από τις δύο πλευρές και δεδομένου ότι το όνομα από τις δύο πλευρές και δεδομένου ότι το όνομα "Ειρήνη" και την ανάδοχο του πρώτου θήλεος τέκνου τους, είχε επιλέξει η αναιρεσείουσα. Ετσι κρίνοντας το Εφετείο, ορθώς ως προς την ονοματοδοσία και την επολογή του προσώπου του αναδόχου, ερμήνευσε και εφάρμοσε τις προπαρατεθείσες διατάξεις, ειδικότερα δε εκείνη του άρθρου 1518 ΑΚ και δεν παραβίασε αυτές ή κάποια άλλη ουσιαστικού πειεχομένου, γι' αυτό και όσα αντίθετα υποστηρίζονται με τους πρώτο και δεύτερο λόγους αναίρεσης, πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμα.