Έτος
1993
Νόμος / διάταξη που αφορά
1471 ΑΚ
Αντικείμενο/ Βασικοί Ωφελούμενοι
Άνδρες, γυναίκες / προσβολή πατρότητας
Σημασία απόφασης
Αγωγή από τη μητέρα (νέο δικαίωμα για πρώτη φορά με Ν. 1329/83)

 

…Κατά τη διάταξη του άρθρου 1467 ΑΚ η ιδιότητα του τέκνου, ως προς το οποίο συντρέχει ένα από τα τεκμήρια των άρθρων 1465 και 1466 ως τέκνου γεννημένου σε γάμο, μπορεί να προσβληθεί δικαστικώς, αν αποδειχθεί ότι η μητέρα δεν συνέλαβε πράγματι από το σύζυγό της ή ότι κατά το κρίσιμο διάστημα της σύλληψης ήταν φανερά αδύνατο να συλλάβει από αυτόν, ιδίως εξαιτίας ανικανότητας ή αποδημίας του ή επειδή δεν είχαν σχέσεις.Εξάλλου κατά τη διάταξη του άρθρου 1471 του ΑΚ η προσβολή της πατρότητας εκ μέρους της μητέρας αποκλείεται όταν περάσει ένα έτος από τον τοκετό ή, εφόσον υπάρχει σοβαρός λόγος για τη μη προσβολή κατά τη διάρκεια του γάμου, έξι μήνες αφότου λύθηκε ή ακυρώθηκε ο γάμος με το σύζυγός της.

Κατά την αληθινή έννοια των παραπάνω διατάξεων η βάση της αγωγής της προσβολής της πατρότητας μπορεί να στηρίζεται είτε στο περιστατικό ότι η μητέρα πραγματικά δεν συνέλαβε από το σύζυγό της είτε στο περιστατικό ότι κατά το κρίσιμο της σύλληψης διάστημα, που ορίζεται στην ΑΚ 1468 ήταν φανερά αδύνατο να συλλάβει απ'αυτόν. Μπορεί επίσης να σωρρευθούν στο δικόγραφο της αγωγής οι ανωτέρω βάσεις διαζευκτικά ή και σωρευτικά. Δεν είναι, όμως,απαραίτητο για τη νομική θεμελίωση της αγωγής να αναφέρονται στην αγωγή της προσβάλλουσας την πατρότητα μητέρας τα περιστατικά που συνιστούν σοβαρό λόγο για τη μη προσβολή της πατρότητας στη διάρκεια του γάμου (Σταθόπουλου-Γεωργιάδη Οικ.Δ. υπό άρθρο 1470, Βαθρακοκοίλη ΟικογΔ, σελ. 419, ΕΠειρ 4/1988 ΕλλΔνη 1988 σελ. 1443). Τα περιστατικά αυτά αντιτείνονται, όμως, από τη μητέρα κατ' αντένσταση κατά της ένστασης του άρθρου 1470 αρ. 4 ΑΚ (Βαθρακοκοίλης ο.π.,Σταθόπουλου Γεωργιάδη ό.π., ΕΠειρ 4/88 ό.π.). Περαιτέρω, η μητέρα όσο διαρκεί ο γάμος της έχει σοβαρό λόγο να μην αποκαλύψει τη σύλληψη του τέκνου της με άλλον άνδρα, η οποία συνιστά ηθικά επίμεμπτη γιαυτήν συμπεριφορά (Βαθρακοκοίλη ΟικογΔ, έκδ. 1990 σελ. 428, Γαζής ΟικογΔ, υπό άρθρο 1470,Κουμάντου ΟικογΔ, έκδ. 1989 σελ. 48, 49, Ε. Μανωλεδάκη,ΟικογΔ, έκδ. 1991 σελ. 34, 35, Σταθόπουλου-Γεωργιάδη ερμ ΑΚ υπό άρθρο 1470). Εξάλλου, ως σοβαρός λόγος για τη μη προσβολή της πατρότητας του τέκνου της κατά τη διάρκεια του γάμου είναι και οι κατ' αυτής απειλές εκ μέρους του συζύγου της που κατατείνουν στην αποτροπή της εγέρσεως της σχετικής αγωγής, οι στρεφόμενες κατά τη ζωή της και της σωματικής της ακεραιότητας.

Εν προκειμένω κατά τη συζήτηση ενώπιον του Πρωτοβαθμίου Δικαστηρίου ο πρώτος εναγόμενος ισχυρίσθηκε κατ'ένσταση ότι παρήλθε η ετήσια αποσβεστική προθεσμία από του τοκετού του τέκνου και ότι, επομένως, αποσβέστηκε το δικαίωμα της ενάγουσας συζύγου του και μητέρας του τέκνου. Εξάλλου η ενάγουσα τόσο καθ' υποφοράν στην αγωγή της όσο και στις προτάσεις της ενώπιον του Πρωτοβαθμίου Δικαστηρίου ισχυρίσθηκε, κατ' αντένσταση κατά της παραπάνω ένστασης, ότι υπήρχε ο παραπάνω σπουδαίος λόγος μη προσβολής της πατρότητας του τέκνου της εντός του έτους από του τοκετού του κατά τη διάρκεια του γάμου της με τον πρώτο εναγόμενο, το μεν ένεκα του ότι διαρκούσε ο γάμος της με αυτόν το δε ένεκα απειλών του πρώτου εναγομένου κατά της ζωής και της σωματικής της ακεραιότητας. Εσφαλε επομένως η εκκαλούμενη απόφαση η οποία σιωπηρώς απέρριψε τον παραπάνω ισχυρισμό της ενάγουσας και αφού έκανε δεκτή την ένσταση του πρώτου εναγομένου απέρριψε την αγωγή γιαυτό και πρέπει να γίνει δεκτός ως βάσιμος ο σχετικός λόγος εφέσεως να γίνουν δεκτές οι εφέσεις και να εξαφανισθεί η εκκαλουμένη απόφαση. Περαιτέρω πρέπει να κρατηθεί η υπόθεση από το Δικαστήριο αυτό και να δικασθεί η αγωγή η οποία είναι ωρισμένη και νόμιμη κατ' άρθρο 1467 του ΑΚ (άρθρο 535 ΚΠολΔ) και να ταχθούν τα οικεία θέματα αποδείξεως.

Ανεξαρτήτως της ομολογίας του παρισταμένου ως εκπροσωπούντος το ανήλικο ειδικού επιτρόπου πραγματικών περιστατικών που στηρίζουν την αγωγή και την αντένσταση της ενάγουσας οι διάδοικοι είναι αντιστοίχως υπόχρεοι να αποδείξουν τα επικαλούμενα αντιστοίχως απ' αυτούς περιστατικά που στηρίζουν την αγωγή, την ένσταση και την αντένσταση και δη με κάθε νόμιμο αποδεικτικό μέσο και με μάρτυρες που επιτρέπονται λόγω της φύσεως των αποδεικτέων.