…Επειδή, κατά τη διάταξη του άρθρου 1484 ΑΚ, "Σε περίπτωση αναγνώρισης, εκούσιας ή δικαστικής, αν ο νόμος δεν ορίζει διαφορετικά, το τέκνο έχει ως προς όλα θέση τέκνου γεννημένου σε γάμο απέναντι στους δύο γονείς και τους συγγενείς του". Διαφορετικά ορίζεται στο νόμο, όπως και στην οικεία αιτιολογική έκθεση του ν. 1329/1983 τονίζεται, όπου από τη φύση των πραγμάτων και κυρίως επειδή δεν υπάρχει έγγαμη συμβίωση των γονέων, δεν είναι δυνατή η εφαρμογή των κανόνων οι οποίοι ισχύουν για το τέκνο που γεννήθηκε από το νόμιμο γάμο των γονέων (π.χ. γονική μέριμνα). Ως προς τα λοιπά όμως θέματα (διατροφή, κληρονομικά δικαιώματα κλπ.), η εξομοίωση είναι πλήρης. Και ναι μεν η συγγένεια του εξώγαμου τέκνου με τον πατέρα του και τους συγγενείς του ιδρύεται αφότου ολοκληρωθεί ως προς τους τηρητέους τύπους η αναγνώριση της αντίστοιχης πατρότητας και μάλιστα τέτοια εκούσια ή δικαστική, πλην, όταν ιδρυθεί, αναδίδει έννομες συνέπειες και ιδίως τέτοιες σχετικές με τη διατροφή του τέκνου αναδρομικά μέχρι τον τοκετό, από τον οποίο έχει προέλθει το ενλόγω τέκνο (βλ. Δεληγιάννη, Τέκνα γεννημένα χωρίς γάμο, έκδοση 1983, σελ. 83, Καργάδο, Το πρόβλημα των διαπλαστικών αγωγών, έκδοση 1975, παρ. 338, σελ. 305, Κ. Λυμπερόπουλο, Η νομική θέση του τέκνου χωρίς γάμο των γονέων του, ΕλλΔνη 28.412, ΕφΑθ 12633/1990 ΕλλΔνη 1993.1654, Gόnther Beitzke, Familienrecht, 21η έκδοση, παρ. 24 ΙΙ, σελ. 186). Εξάλλου, κατά το άρθρο 1515 παρ. 1 και 2 ΑΚ, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 17 του ν. 1329/1983, η γονική μέριμνα του ανηλίκου τέκνου, που γεννήθηκε και παραμένει χωρίς γάμο των γονέων, ανήκει στη μητέρα του. Σε περίπτωση εκούσιας αναγνωρίσεώς του αποκτά γονική μέριμνα και ο πατέρας, που όμως την ασκεί αν παύσει η γονική μέριμνα της μητέρας, ή αν αυτή αδυνατεί να την ασκήσει για νομικούς ή πραγματικούς λόγους. Με αίτηση του πατέρα, το δικαστήριο μπορεί και σε κάθε άλλη περίπτωση να αναθέσει σ' αυτόν την άσκηση της γονικής μέριμνας ή μέρους της, που περιλαμβάνει (1510 παρ. 1 ΑΚ) την επιμέλεια του προσώπου, τη διοίκηση της περιουσίας και την εκπροσώπηση του ανηλίκου, εφόσον αυτό επιβάλλεται από το συμφέρον του τέκνου. Από τη διάταξη αυτή, συνδυαζόμενη με εκείνην του άρθρου 1511 παρ. 1 και 2, όπως ισχύει μετά την αντικατάστασή του με τον ανωτέρω νόμο, προκύπτει ότι υπέρτατο κριτήριο για την επιλογή του γονέα που θα έχει τη γονική μέριμνα και ιδίως την επιμέλεια του προσώπου του τέκνου που γεννήθηκε χωρίς γάμο των γονέων του, εφόσον βέβαια έχει προηγηθεί αναγνώρι-ση εκούσια ή δικαστική της πατρότητας, είναι το συμφέρον του παιδιού (βλ. ως προς τα κριτήρια προσδιορισμού του συμφέροντος του τέκνου ΑΠ 728/1990 ΕλλΔνη 32.1233, ΑΠ 1019/1994 ΕλλΔνη 1995. 1065, ΕφΑθ 5870/1993 ΕλλΔνη 1995.1583, ΕφΑθ 5659/ 1994 ΕλλΔνη 1995.1584, ΕφΑθ 1151/1986 ΕλλΔνη 1986.153 και τις κάτω απ' αυτήν παρατη-ρήσεις Ισμήνης Ανδρουλιδάκη-Δημητριάδη, J. Krop-holler, Das Kindeswohl als Rechtsbegriff, JZ 1984.164, Beitzke, Familienrecht, 21η έκδοση, παρ. 29, σελ. 223). Το συμφέρον αυτό, εφόσον δεν υπάρχει κάποιος περιορισμός από το νόμο, λαμβάνεται υπόψη υπό την ευρεία και γενική έννοια και για τη διαπίστωση της συνδρομής του εξετάζεται σε συνδυασμό προς όλα τα επωφελή και πρόσφορα για το ανήλικο στοιχεία και περιστάσεις.
Η βούληση του ανηλίκου, ανάλογα με την ωριμότητά του, πρέπει να συνεκτιμάται (άρθρο 1511 παρ. 3). Επί ανηλίκων όμως μικρής ηλικίας, η βούληση αυτή δεν πρέπει να λαμβάνεται υπόψη χωρίς περαιτέρω έρευνα, καθόσον στηρίζεται πολύ συχνά στη μονομερή επίδραση του ενός των γονέων (βλ. Beitzke, όπ. ανωτ., παρ. 27, σελ. 217, BGHZ 64.29). Σημαντικό στοιχείο κρίσεως πρέπει να θεωρείται η υπάρχουσα συμφωνία των γονέων για την άσκηση της γονικής μέριμνας, η οποία επιμαρτυρεί την κοινή και κατά τεκμήριο αντικειμενική αντίληψη για το συμφέρον του τέκνου (βλ. ΑΠ 728/1990 ΕλλΔνη 32.1233). Σε περίπτωση εκούσιας αναγνώρισης τέκνου, όπως προαναφέρθηκε, σύμφωνα με την ΑΚ 1515 παρ. 1 και 2, παρόλο ότι αποκτά γονική μέριμνα και ο πατέρας, τότε μόνο πράγματι ασκεί αυτήν όταν παύσει η γονική μέριμνα της μητέρας, ή αν αυτή αδυνατεί να την ασκήσει για νομικούς ή πραγματικούς λόγους. Το δικαστήριο όμως μπορεί, με αίτηση του πατέρα και σε κάθε άλλη περίπτωση να αναθέσει και σ' αυτόν την άσκηση της γονικής μέριμνας ή μέρους της, εφόσον αυτό επιβάλλεται από το συμφέρον του τέκνου. Πρέπει να σημειωθεί ότι νεότερες ιατρικές και ψυχολογικές επιστημονικές έρευνες αναγνωρίζουν μια σαφή βιοκοινωνική υπεροχή στη μητέρα κατά τους πρώτους μήνες μετά τον τοκετό. Για το μεταγενέστερο όμως χρόνο αναγνωρίζουν το μεγάλο ρόλο του πατέρα στην όλη διαμόρφωση των διαπροσωπικών σχέσεων του παιδιού. Ο πατέρας όχι μόνο διαδραματίζει πρωταρχικό ρόλο στην ψυχοκοινωνική ανάπτυξη του παιδιού, αλλά αποτελεί και με τη συμπεριφορά του τον καλύτερο δέκτη της ψυχοδυναμικής της οικογένειας και του είδους των επιδράσεών της στο παιδί (βλ. Ι. Παρασκευόπουλου, Εξελικτική ψυχολογία, τόμ. Α', σελ. 199, τόμ. Β', σελ. 150, Γ. Κουμάντου, Οικογενειακό δίκαιο, τόμ. Β', 1989, σελ. 188 επ., Κούσουλα, Η γονική μέριμνα μετά την ανώμαλη εξέλιξη της έγγαμης σχέσης των συζύγων, 1987, σελ. 170-171, HorstLuthin, ElterlicheSorgeκλπ., FamRZ 1984.114 επ. (115), Reinhart Lempp, Die Bindungen des Kindes und ihre Bedeutung fόr das Wohl des Kindes ..., FamRZ 1984.741 επ., κυρίωςσελ. 743). Ο πατέρας, είτε λόγω συνθηκών εργασίας είτε λόγω της παρατηρούμενης γενικά στη σύγχρονη εποχή πιο συχνής μεταβολής, σε σύγκριση με το παρελθόν, της κατανομής των ρόλων ανάμεσα στους συζύγους, μπορεί να καταστεί το πρόσωπο που είναι το κατ' εξοχήν κατάλληλο για την ομαλή ψυχοσωματική ανάπτυξη του ανηλίκου (βλ. Kropholler, όπ. ανωτ., JZ 1984.164 επ. (165), Knφpfel, σε FamRZ 1983.317, Gernhuber, σε FamRZ 1973.229, ενημερωτικό σημείωμα Σ. Πατεράκη, ΕλλΔνη 1987.843). Περαιτέρω, η μεταξύ γονέων και τέκνων υποχρέωση διατροφής στηρίζεται στη γονική μέριμνα, αλλά απορρέει από τη συγγενική σχέση (βλ. Κ. Λυμπερόπουλου, Η νομική θέση του τέκνου χωρίς γάμο των γονέων του, ΕλλΔνη 1987.407 επ. (414), Gernhuber, Lehrbuch des Familienrechts, 3ηέκδοση, παρ. 59 Ι, σελ. 919, Herlan, Das Nichteheliche Kind und sein Recht, 1985, σελ. 92).
Στην περίπτωση του εκτός γάμου τέκνου τις σχετικές αξιώσεις ασκεί, κατά το άρθρο 1516 παρ. 2 ΑΚ, εκείνος που έχει την επιμέλεια του προσώπου του και, αν δεν την έχει κανείς, αυτός με τον οποίο διαμένει το τέκνο (γονέας ή τρίτος). Σύμφωνα με την ΑΚ 1489 παρ. 2, οι γονείς έχουν υποχρέωση να διατρέφουν το τέκνο τους από κοινού, ο καθένας ανάλογα με τις δυνάμεις του. Η μητέρα, η οποία κατ' αρχήν, σύμφωνα με την ΑΚ 1515 παρ. 1 έχει τη γονική μέριμνα του εκτός γάμου τέκνου της, εκπληρώνει την υποχρέωση για διατροφή του με τη φροντίδα και ανατροφή του τέκνου. Ο πατέρας θα εκπληρώσει αντιθέτως την υποχρέωση για διατροφή με χρηματικό ποσό κάθε μήνα (ΑΚ 1496). Από τη νέα διάταξη του άρθρου 1493 ΑΚ, που ορίζει ότι "το μέτρο διατροφής προσδιορίζεται με βάση τις ανάγκες του δικαιούχου, όπως αυτές προκύπτουν από τις συνθήκες της ζωής του (ανάλογη διατροφή) ...", προκύπτει ότι έγινε αντικατάσταση του παλιού (στον ΑΚ 1484) προσδιοριστικού των αναγκών του δικαιούχου όρου της κοινωνικής του θέσεως" από τον όρο "των συνθηκών της ζωής του" (βλ. Σχ. Συντ. 47, Σχεδ. Αναθ. 58, ΑΠ 2127/1984 ΝοΒ 1985.1169, ΑΠ 1838/1984 ΝοΒ 1985.1139). Ο νέος προσδιοριστικός όρος ανταποκρίνεται στο επίπεδο διαβίωσης που προσήκει στο δικαιούχο ανάλογα με την ηλικία, υγεία, ικανότητες ή κλίσεις, εκπαίδευση κλπ., οι συνθήκες δε αυτές του δικαιούχου θα προσδιορίσουν το ύψος της διατροφής που του οφείλεται και η οποία μπορεί να είναι μικρότερη από τις δυνατότητες του υποχρέου (βλ. J. Gernhuber, Lehrbuch des Fami-lienrechts, 3ηέκδοσηπαρ. 41 VII 1, σελ. 612).
Αντίθετα, η διατροφή θα μειώνεται κάτω από το επίπεδο διαβίωσης του δικαιούχου, αν οι δυνατότητες του υποχρέου είναι περιορισμένες και δεν επαρκούν (βλ. Πρακτικά Συντ. Προσχ. και Αιτιολ. Έκθεση, σελ. 133, Gernhuber, όπ. ανωτ., παρ. 42 Ι 4, σελ. 626, Mόnch - Komm. - Kφhler 28 zu παρ. 1610, πρβλ. σχετ. BGH, Urteil v. 25.11.1992, FamRZ 1993.417, NJW RR 1993.322). Τέλος, το δικαίωμα προσωπικής επικοινωνίας του γονέα με το τέκνο συνάπτεται με την ύπαρξη γονικής μέριμνας (βλ. Κ. Λυμπερόπουλο, όπ. ανωτ., ΕλλΔνη 1987.414). Έτσι, δεν μπορεί να γίνει λόγος για προσωπική επικοινωνία πατέρα και τέκνου πριν από την αναγνώριση του εκτός γάμου τέκνου. Μετά την αναγνώριση όμως και την απόκτηση γονικής μέριμνας από τον πατέρα στα πλαίσια της ΑΚ 1515, δημιουργείται τέτοιο δικαίωμα (ΑΚ 1520), που αποβλέπει στο συμφέρον όχι μόνο του γονέα αλλά και του τέκνου και μπορεί να καταστεί αντικείμενο συμβατικής ή δικαστικής ρυθμίσεως (ΑΚ 1513 παρ. 1). Το Δικαστήριο, προκειμένου να διατάξει τη ρύθμιση της επικοινωνίας, πρέπει να λαβαίνει υπόψη πρωτίστως το συμφέρον του τέκνου. Εάν δε υπό συγκεκριμένες περιστάσεις η επικοινωνία αυτή μπορεί να θέσει σε κίνδυνο το συμφέρον του τέκνου, στην εξουσία του δικαστηρίου εναπόκειται να επιτρέψει την επικοινωνία με τέτοιες προφυλάξεις, ώστε να εξουδετερωθεί ο κίνδυνος (βλ. ΑΠ 534/1991 ΕλλΔνη 1991.1505, Gόnther Beitzke, Familienrecht, 21η έκδοση, παρ. 26, σελ. 216, 217, BGHZ 42.364, Gernhuber, Lehrbuch des Familienrechts, 3η έκδοση, παρ. 56 V, σελ. 866). Στην προκείμενη περίπτωση, από τις καταθέσεις των μαρτύρων που εξετάσθηκαν ενόρκως στο ακροατήριο του πρωτοβαθμίου δικαστηρίου και εκτιμώνται κατά το λόγο γνώσεως και αξιοπιστίας του κάθε μάρτυρα, από τις ένορκες βεβαιώσεις μαρτύρων που δόθηκαν στον Ειρηνοδίκη Αθηνών, μετά την τήρηση των νομίμων διατυπώσεων, από όλα χωρίς εξαίρεση τα έγγραφα που επικαλούνται και προσκομίζουν οι διάδικοι, αποδείχθηκαν, κατά την κρίση του Δικαστηρίου, τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: Στις 4.5.1994 από τις εξώγαμες σαρκικές συνάφειες των διαδίκων γεννήθηκε ένα αγόρι, που ήδη, κατά το χρόνο συζητήσεως των κρινομένων εφέσεων, έχει βαπτισθεί και ονομάζεται Χ. Το ανήλικο αυτό τέκνο, το οποίο διαμένει με την ενάγουσα-εναγομένη και τώρα εκκαλούσα-εφεσίβλητη μητέρα του, έχει αναγνωρίσει ο εναγόμενος-ενάγων και τώρα εκκαλών-εφεσίβλητος, ως φυσικό τέκνο αυτού δυνάμει της υπ' αριθμ. ... πράξεως αναγνωρίσεως εξωγάμου τέκνου της συμβολαιογράφου Αθηνών Ι. Χ.-Μ. Κατά συνέπεια, αυτό επέχει θέση γνησίου κατιόντος έναντι αμφοτέρων των γονέων του και των συγγενών αυτών (ΑΚ 1484). Η γονική μέριμνα του ανηλίκου τέκνου, που γεννήθηκε και παραμένει χωρίς γάμο των γονέων, ανήκει, σύμφωνα με όσα προεκτέθηκαν στη μείζονα σκέψη, στη μητέρα του. Σε περίπτωση εκούσιας αναγνωρίσεώς του, όπως συμβαίνει στην προκείμενη περίπτωση, αποκτά γονική μέριμνα και ο πατέρας, που όμως την ασκεί αν παύσει η γονική μέριμνα της μητέρας, ή αν αυτή αδυνατεί να την ασκήσει για νομικούς ή πραγματικούς λόγους. Από τον ενάγοντα-εναγόμενο πατέρα δεν γίνεται επίκληση, ούτε αποδεικνύεται εξάλλου από τα προσκομιζόμενα αποδεικτικά στοιχεία ότι συντρέχει η ανωτέρω προϋπόθεση προκειμένου να ασκήσει τη γονική μέριμνα και ο πατέρας.
Προκειμένου, επομένως, να ανατεθεί από το δικαστήριο στον ενάγοντα πατέρα η αιτούμενη άσκηση της γονικής μέριμνας ή μέρους αυτής, που περιλαμβάνει (1510 παρ. 1 ΑΚ) την επιμέλεια του προσώπου, τη διοίκηση της περιουσίας και την εκπροσώπηση του ανηλίκου, πρέπει να ερευνηθεί αν αυτό επιβάλλεται από το συμφέρον του τέκνου. Για την εξειδίκευση της αόριστης αυτής νομικής έννοιας δεν παρέχονται από το νομοθέτη εκ των προτέρων σταθερά προσδιοριστικά στοιχεία πέρα από το επιβαλλόμενο στο δικαστή καθήκον με την ΑΚ 1511 παρ. 2 εδ. β' να μην κάνει διακρίσεις. Στη δικαστική συνεπώς κρίση καταλείπεται ευρύ πεδίο ώστε, αφού ληφθούν υπόψη όλες οι σχέσεις και περιστάσεις, να καταλήξει σε ρύθμιση τέτοια που να εξυπηρετεί καλύτερα το συμφέρον του τέκνου. Το συμφέρον του τέκνου αποτελεί αόριστη νομική έννοια με αξιολογικό περιεχόμενο που αντλεί ο δικαστής από την κοινωνική πείρα, την κοινή συνείδηση της κοινότητας με αντικειμενικά αξιολογικά κριτήρια και μέτρα (βλ. ΑΠ 770/1986 ΝοΒ 1987. 742, ΑΠ 1326/1985 ΝοΒ 1986.1054, ΕΕΝ 1986. 562, ΕφΑθ 9281/1986 ΕλλΔνη 1987.1296, Κ. Κεραμεύς, Δικονομικά ζητήματα του νέου οικογενειακού δικαίου, ΕλλΔνη 1988.1294 (1299), Γ. Κουμάντος, Οικογενειακό δίκαιο, τόμ. ΙΙ, 1989, σελ. 184, Ε. Κουνουγέρη-Μανωλεδάκη, Οικογενειακό δίκαιο, τόμ. ΙΙβ, 1990, σελ. 41, Π. Αγαλλοπούλου, σε Γεωργιάδη - Σταθόπουλου ΑΚ, 1511 αριθμ. 24, Κούσουλας, Η γονική μέριμνα μετά από ανώμαλη εξέλιξη της έγγαμης σχέσης των γονέων, 1987, σελ. 90).
Στην προκείμενη περίπτωση, όπως αποδείχθηκε, η ενάγουσα-εναγομένη μητέρα του ανηλίκου είναι ηλικίας 43 ετών και ο εναγόμενος-ενάγων πατέρας του ανηλίκου 29. Η ενάγουσα μητέρα έχει από τον πρώτο της γάμο μια θυγατέρα ηλικίας σήμερα 25 ετών, η οποία είναι παντρεμένη. Στο παρελθόν η ενάγουσα είχε κυρίως ασχοληθεί με εμπορία. Όπως προκύπτει από την επικαλούμενη και προσκομιζόμενη άδεια λειτουργίας καταστήματος της Αστυνομικής Διεύθυνσης Αθηνών διατηρούσε στην οδό .. Μπαρ, με ανάπτυξη τεσσσάρων (4) τραπεζών των τεσσάρων (4) καθισμάτων, όπου προσέφερε έτοιμα εδέσματα. Από τις 10.6.1983 λειτουργούσε καφέ μπαρ επί της οδού ... Την επαγγελματική αυτή ενασχόληση διέκοψε στις 8.1.1987. Για μεγάλο χρονικό διάστημα η ενάγουσα εργάστηκε και σε διάφορα κρουαζιερόπλοια, ενώ λειτούργησε και κατάστημα ετοίμων ενδυμάτων επί της οδού Α., Αθήνα, από το 1988 έως το 1990. Στη συνέχεια εργάστηκε σε συγγενικό της πρόσωπο που διατηρούσε αποθήκη εμπορίας Ορυκτελαίων στην οδό Σ. Αθήνα, μέχρι το Μάρτιο του 1994, όπου αναγκάστηκε να διακόψει την εργασία της λόγω της εγκυμοσύνης της. Έκτοτε η ενάγουσα αδυνατεί να εργαστεί διότι είναι επιφορτισμένη με την ανατροφή και γενικά την επιμέλεια του ανηλίκου τέκνου της, το οποίο περιβάλλει με στοργή και αγάπη. Από κανένα αποδεικτικό στοιχείο δεν αποδεικνύεται, κατά την κρίση του δικαστηρίου, ότι η ενάγουσα παραμελεί το ανήλικο τέκνο της και διάγει ακόλαστο βίο, όπως αβάσιμα επικαλείται με την αγωγή του ο ενάγων-εναγόμενος πατέρας του ανηλίκου. Περαιτέρω αποδείχθηκε, από τις ίδιες ανωτέρω αποδείξεις, ότι ο ενάγων-εναγόμενος πατέρας του ανηλίκου, ηλικίας σήμερα 31 ετών, είναι αστυφύλακας και έχει μνηστευθεί. Πραγματική επικοινωνία του ενάγοντος-εναγομένου πατέρα με το ανήλικο τέκνο του δεν υπήρξε μέχρι σήμερα και κατά συνέπεια δεν έχει δημιουργηθεί ο απαιτούμενος ψυχικός δεσμός, ώστε να μπορεί να ανατεθεί σ' αυτόν η άσκηση της γονικής μέριμνας του ανηλίκου.
Ανεξάρτητα απ' αυτό ο πατέρας του ανηλίκου, λόγω των συνθηκών της εργασίας του (ακανόνιστα ωράρια, νυκτερινές υπηρεσίες, έκτακτες επιφυλακές κλπ.) δεν μπορεί, στο παρόν στάδιο, να καταστεί το κατ' εξοχήν κατάλληλο πρόσωπο για την ομαλή ψυχοσωματική ανάπτυξη του ανηλίκου, τη σταθερότητα της εξελίξεως και γενικά της διαπαιδαγωγήσεως του τέκνου. Κατά την κρίση του δικαστηρίου, συναγόμενη από την προσήκουσα αξιολόγηση όλων των προσκομιζόμενων αποδεικτικών στοιχείων, το πραγματικό συμφέρον του ανηλίκου τέκνου των διαδίκων επιβάλλει, υπό τις συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί, να εξακολουθήσει η άσκηση της γονικής μέριμνας αυτού από τη μητέρα. Στο παρόν στάδιο θα είναι επιβλαβής για το συμφέρον του τέκνου η αλλαγή του προσώπου που δικαιούται να επιμελείται το πρόσωπό του, ενόψει και της από μακρού χρόνου διαμορφωθείσας καταστάσεως της συμβιώσεως του ανηλίκου με τη μητέρα του. Δεν ενδείκνυται επίσης στο παρόν στάδιο η κατάτμηση της γονικής μέριμνας και η ανάθεση μέρους αυτής στον πατέρα του ανηλίκου. Για να μην επέλθει πλήρης αποξένωση του ανηλίκου από τον πατέρα του επιβάλλεται να διατηρηθεί η επικοινωνία του με τον πατέρα. Το πραγματικό συμφέρον του ανηλίκου, ενόψει και της βρεφικής ηλικίας αυτού, επιβάλλει να γίνεται η επικοινωνία κατά τον ακόλουθο τρόπο: 1) Κάθε πρώτο και τρίτο Σάββατο κάθε μήνα από 9 π.μ. μέχρι 14.00. 2) Κάθε δεύτερη και τέταρτη Κυριακή κάθε μήνα από 9 π.μ. μέχρι 14.00. 3) Τις εορτές των Χριστουγέννων την 29η Δεκεμβρίου από 9η πρωϊνή έως 14.00. 4) Κατά τις εορτές του Πάσχα την πέμπτη ημέρα μετά το Πάσχα από 9 π.μ. μέχρι 14.00. 5) Κατά μήνα Ιούλιο κάθε έτους επί επτά (7) ημέρες κατόπιν συνεννοήσεως με τη μητέρα του ανηλίκου. Σε όλες τις ανωτέρω περιπτώσεις ο εναγόμενος-ενάγων πατέρας του ανηλίκου θα παραλαμβάνει και παραδίδει αυτό (τέκνο), από και στην κατοικία της ενάγουσας-εναγομένης μητέρας του.
Από τις ίδιες ανωτέρω αποδείξεις αποδείχθηκε περαιτέρω ότι το ανήλικο τέκνο των διαδίκων δεν μπορεί να διαθρέψει τον εαυτό του γιατί δεν έχει δική του περιουσία, ούτε εισοδήματα και λόγω της ανηλικότητάς του δεν μπορεί να εργασθεί. Επομένως, υπόχρεοι για τη διατροφή του είναι, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 1480 παρ. 2 και 1489 παρ. 2 ΑΚ και οι δύο γονείς, ανάλογα με τις οικονομικές τους δυνάμεις. Το μέτρο της διατροφής του ανηλίκου προσδιορίζεται με βάση τις ανάγκες του, όπως αυτές προκύπτουν από τις συνθήκες της ζωής του και περιλαμβάνει όλα όσα είναι αναγκαία για τη συντήρηση, ανατροφή και ψυχαγωγία του. Συνολικά, οι μηνιαίες ανάγκες του ανηλίκου, όπως αυτές προκύπτουν από τις συνθήκες της ζωής του, ανέρχονται, κατά την κρίση του δικαστηρίου, συναγόμενη από την προσήκουσα αξιολόγηση όλων των προσκομιζόμενων αποδεικτικών στοιχείων, σε 70.000 δραχμές. Η ενάγουσα-εναγομένη μητέρα του ανηλίκου δεν εργάζεται και διαμένει σε μισθωμένη κατοικία. Λόγω της από πολλών ετών εγκαταλείψεως της εμπορικής δραστηριότητας για την οποία έγινε λόγος ανωτέρω και της υφιστάμενης κρίσης των μικρών κυρίως επιχειρήσεων, δεν είναι, στο παρόν στάδιο, ευχερής η έναρξη νέας εμπορικής δραστηριότητας. Εμπόδιο προς τούτο αποτελεί και η βρεφική ηλικία του ανηλίκου τέκνου των διαδίκων. Εξάλλου και με την εκδοχή ότι η ενάγουσα θα μπορούσε να εξεύρει κάποια εργασία με μειωμένο ωράριο δεν είναι βέβαιο ότι θα μπορεί να καλύψει τις δαπάνες πρόσληψης βοηθητικού προσωπικού το οποίο θα επιμελείται του ανηλίκου κατά τις ώρες απουσίας της μητέρας. Ο εναγόμενος-ενάγων πατέρας του ανηλίκου είναι αστυφύλακας και οι μηνιαίες αποδοχές αυτού, στο επίδικο διάστημα των δύο ετών από την επίδοση της αγωγής ανέρχονται, κατά μέσο όρο, στις 210.000 δραχμές, όπως προκύπτει από τα επικαλούμενα και προσκομιζόμενα εκκαθαριστικά σημειώματα της ΔΟΥ Ζωγράφου των οικονομικών ετών 1994 και 1995.
Διαμένει σε μισθωμένη κατοικία, για τη χρήση της οποίας πλή-ρωνε από την αρχή του επιδίκου χρονικού διαστήματος και μέχρι τέλος Ιουλίου 1995 δραχμές 25.000 κατά μήνα, ενώ από 1.8.1995 καταβάλλει μίσθωμα 60.000 δραχμές κατά μήνα, όπως προκύπτει από το επικαλούμενο και προσκομιζόμενο από Αυγούστου 1995 μισθωτήριο συμφωνητικό κατοικίας. Με τα δεδομένα αυτά των αποδείξεων ο εναγόμενος-ενάγων και τώρα εκκαλών-εφεσίβλητος πρέπει να μετέχει στην ανάλογη διατροφή του ανηλίκου τέκνου του, που προσδιορίζεται με τα κριτήρια που προαναφέρθηκαν, με το ποσό των 40.000 δραχμών μηνιαίως. Κατά το υπόλοιπο ποσό πρέπει να συμμετέχει η ενάγουσα-εναγομένη και τώρα εκκαλούσα-εφεσίβλητη μητέρα, κατά τη βάσιμη περί τούτου ένσταση του εναγομένου (άρθρο 1489 παρ. 2 ΑΚ, ΑΠ 46/1989 ΕλλΔνη 31/ 521). Για τον επιμερισμό αυτό λαμβάνεται υπόψη εκτός από τις δυνάμεις του καθενός γονέα και το ότι η ενάγουσα μητέρα του ανηλίκου τέκνου των διαδίκων, με την οποία αυτό διαμένει, παρέχει στέγη και τις προσωπικές της υπηρεσίες (παρασκευή φαγητού, πλύ-ση, επίβλεψη κλπ.). Οι προσωπικές αυτές υπηρεσίες αποτιμώνται τουλάχιστον σε 30.000 δραχμές το μήνα και συνεπώς η ενάγουσα μητέρα δεν βαρύνεται τελικά με την καταβολή κάποιου ποσού για το ανήλικο τέκνο της.
Κατ' ακολουθία όλων των προεκτεθέντων, το πρωτοβάθμιο δικαστήριο όχι ορθά δέχθηκε, κατ' αποδοχή των κρινόμενων αγωγών των διαδίκων ως εν μέρει βασίμων στην ουσία τους, α') ότι πρέπει να ανατεθεί στη με την αγωγή αυτήν εναγομένη, μητέρα του ανηλίκου μόνο η άσκηση της επιμέλειας του προσώπου του ανηλίκου τέκνου των διαδίκων, ενώ αντίθετα πρέπει να ανατεθεί στον ενάγοντα πατέρα του ανηλίκου η εξουσία εκπροσωπήσεως αυτού (ανηλίκου) σε κάθε υπόθεση ή δικαιοπραξία ή δίκη που αφορούν στο πρόσωπο ή την περιουσία του, καθώς και τη διοίκηση της τυχόν περιουσίας του, β') ότι η ρύθμιση της επικοινωνίας του ενάγοντος με το ανήλικο τέκνο του πρέπει να γίνεται ως εξής: Κάθε δεύτερο Σαββατοκύριακο εκάστου μηνός, από ώρας 10ης π.μ. του Σαββάτου μέχρι 5 μ.μ. της Κυριακής, 2) Κατά τις εορτές των Χριστουγέννων από 23 Δεκεμβρίου έως 30 Δεκεμβρίου τον πρώτο χρόνο και από 31 Δεκεμβρίου έως 5 Ιανουαρίου το δεύτερο χρόνο, το αυτό δε θα επαναλαμβάνεται εναλλάξ και τα επόμενα χρόνια. 3) Κατά το Πάσχα από την τρίτη της Διακαινησίμου μέχρι της Κυριακής του Θωμά, ώρα 5 μ.μ. το πρώτο έτος και από Μεγάλη Πέμπτη μέχρι την Τρίτη της Διακαινησίμου το δεύτερο έτος, το ίδιο δε θα επαναλαμβάνεται εναλλάξ και τα επόμενα έτη. 4) Στις θερινές διακοπές το παιδί θα βρίσκεται με τον πατέρα του για είκοσι (20) ημέρες το μήνα Ιούλιο ή Αύγουστο κατόπιν συνεννοήσεως, γ') ότι ο εναγόμενος πατέρας οφείλει να καταβάλλει ως ανάλογη διατροφή του ανηλίκου τέκνου του το ποσό των 50.000 δραχμών μηνιαίως για χρονικό διάστημα δύο ετών από την επίδοση της αγωγής, ενώ κατ' αποδοχή της κρινόμενης αγωγής της ενάγουσας μητέρας, ως εν μέρει κατ' ουσίαν βάσιμης, έπρεπε α') να ανατεθεί σ' αυτήν αποκλειστικά η άσκηση της γονικής μέριμνας του ανηλίκου, β') να υποχρεωθεί ο εναγόμενος να καταβάλλει ως ανάλογη διατροφή του ανηλίκου το ποσό των 40.000 δραχμών μηνιαίως επί μία διετία από την επίδοση της αγωγής. Το αίτημα για επιδίκαση διατρο-φής και για χρόνο πριν από την έγερση της αγωγής είναι απορριπτέο, ενόψει του ότι η ενάγουσα δεν επικαλείται όχληση. Περαιτέρω, κατ' αποδοχή της κρινόμενης αγωγής του ενάγοντος πατέρα ως εν μέρει κατ' ουσία βάσιμης, ως προς το περί επικοινωνίας αίτημα αυτής έπρεπε να καθορισθεί το δικαίωμα επικοινωνίας αυτού (ενάγοντος) με το ανήλικο τέκνο του, όπως ανωτέρω εκτέθηκε και αναφέρεται ειδικότερα στο διατακτικό. Πρέπει, επομένως, κατ' αποδοχή των κρινομένων αντιθέτων εφέσεων ως εν μέρει βασίμων στην ουσία τους, να εξαφανισθεί η εκκαλούμενη απόφαση και, αφού κρατηθεί η υπόθεση από το δικαστήριο τούτο για ουσιαστική εκδίκαση (άρθρο 535 παρ. 1 Κ ΠολΔ), πρέπει να γίνουν μερικά δεκτές οι αγωγές και ως ουσιαστικά βάσιμες, όπως ειδικότερα αναφέρθηκε ανωτέρω.
