ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ Z Πολιτικό Τμήμα
ΣΥΓΚΡΟΤΗΘΗΚΕ από τους Δικαστές: Στυλιανό Πατεράκη, Αντιπρόεδρο, Στέφανο Γαβρά, Δημήτριο Λοβέρδο, Ρένα Ασημακοπούλου και Διονύσιο Γιαννακόπουλο, Αρεοπαγίτες.
ΣΥΝΗΛΘΕ σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του, στις 28 Σεπτεμβρίου 2005, με την παρουσία και της γραμματέως Αικατερίνης Σιταρά, για να δικάσει την υπόθεση μεταξύ:
Του αναιρεσείοντος: ............................ , κατοίκου Κηφισιάς, ο οποίος παραστάθηκε μετά του πληρεξουσίου δικηγόρου του Παύλου Χατζηγεωργίου.
Της αναιρεσίβλητης: ........... σε διάσταση .................... , το γένος .......... , κατοίκου Ν. Ιωνίας, η οποία παραστάθηκε μετά του πληρεξουσίου δικηγόρου της Γεωργίου Παπαναγιώτου.
Η ένδικη διαφορά άρχισε με την από 9/09/2002 αγωγή της ήδη αναιρεσίβλητης, που κατατέθηκε στο Πολυμελές Πρωτοδικείο Αθηνών. Εκδόθηκαν οι αποφάσεις: 3443/2003 του ίδιου Δικαστηρίου και 6236/2004 του Εφετείου Αθηνών. Την αναίρεση της τελευταίας αποφάσεως ζητά ο αναιρεσείων με την από 24 Νοεμβρίου 2004 αίτησή του. Κατά τη συζήτηση της αιτήσεως αυτής, που εκφωνήθηκε από το πινάκιο, οι διάδικοι παραστάθηκαν όπως σημειώνεται πιο πάνω. Η εισηγήτρια Αρεοπαγίτης Ρένα Ασημακοπούλου ανέγνωσε την από 16 Σεπτεμβρίου 2005 έκθεσή του, με την οποία εισηγήθηκε την αναίρεση της προσβαλλόμενης απόφασης κατά παραδοχή του πρώτου, κατά το πρώτο σκέλος του, λόγου αναίρεσης Ο πληρεξούσιος του αναιρεσείοντος ζήτησε την παραδοχή της αιτήσεως του, ο πληρεξούσιος της αναιρεσίβλητης την απόρριψή της, καθένας δε την καταδίκη του αντιδίκου στη δικαστική δαπάνη.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Ι.- Από το άρθρο 1400 του ΑΚ, όπως έχει αντικατασταθεί με το άρθρο του Ν. 1329/1983, που ισχύει από 18.2.1983 και εφαρμόζεται κατ΄ άρθρ. 12 του Ν.1649/1986, με το οποίο αντικαταστάθηκε το άρθρο 54 του Ν.1329/1983 από τότε που ίσχυσε, και επί γάμων που τελέσθηκαν και επί περιουσιακών στοιχείων που αποκτήθηκαν και πριν από την έναρξη της ισχύος του Ν.1329/1983, εφόσον ο γάμος δεν είχε λυθεί ή ακυρωθεί μέχρι τότε, σε συνδυασμό με τη διάταξη του άρθρου 216 του Κ.Πολ.Δικ. συνάγεται ότι στοιχεία για το ορισμένο της αγωγής, με την οποία επιδιώκεται η συμμετοχή του ενός συζύγου στα αποκτήματα του άλλου είναι α)η λύση ή η ακύρωση του γάμου ή κατ΄ ανάλογη εφαρμογή, η συμπλήρωση τριετούς διαστάσεως των συζύγων, β) η αύξηση της περιουσίας του ενός των συζύγων κατά τη διάρκεια του γάμου και γ) η συμβολή του άλλου συζύγου στην αύξηση με οποιονδήποτε τρόπο. Η συμβολή αυτή στην αύξηση της περιουσίας του άλλου (θετική ή αρνητική με την αποφυγή μειώσεως) μπορεί να γίνει με οποιονδήποτε τρόπο, ακόμη και με την επιπλέον συνεισφορά του δικαιούχου συζύγου στις οικογενειακές δαπάνες, ήτοι στο μέτρο που θα αποδειχθεί, ως παρεμπίπτον ζήτημα, ότι η συνεισφορά του υπερβαίνει το κατά το άρθρο 1389 του ΑΚ όριο υποχρεώσεώς του (ΑΠ 430/2002, ΑΠ 411/2004). Στην προκειμένη περίπτωση όπως προκύπτει από την από 9-9-2002 αγωγή της, επί της οποίας εκδόθηκε η αναιρεσιβαλλόμενη απόφαση, η ενάγουσα και ήδη αναιρεσίβλητη επικαλέστηκε μεταξύ άλλων ότι καθ` όλη τη διάρκεια του τελεσθέντος στις 12.6.1966 νομίμου γάμου της με τον εναγόμενο και ήδη αναιρεσείοντα, αυτός, ο οποίος δεν είχε περιουσιακά στοιχεία, απέκτησε τα αναφερόμενα λεπτομερώς στην αγωγή περιουσιακά στοιχεία (ακίνητα) συνολικής τελικής αξίας 1.962.293,00 ευρώ κατά το χρόνο ασκήσεως της αγωγής, αλλά και κατά το χρόνο της συμπληρώσεως τριετίας από της διαστάσεώς τους. Ότι στην απόκτηση της περιουσίας αυτής από το σύζυγό της συνέβαλε και αυτή κατά ποσοστό 50%, με τους τρόπους που αναφέρει λεπτομερώς στην αγωγή, μεταξύ των οποίων και με τη συνεισφορά των προσωπικών της υπηρεσιών στη φροντίδα και ανατροφή των τέκνων τους και την επιμέλεια γενικά του οίκου και της οικογένειας, την οποία αποτιμά στο ποσό των 100.000 δρχ. κατά μήνα, που υπερβαίνει το μέτρο της υποχρεώσεως συμβολής της στις οικογενειακές ανάγκες. Ζήτησε δε με την αγωγή της να υποχρεωθεί ο εναγόμενος να της καταβάλει το ποσό των 981.146,οο ευρώ, που αποτελεί το 50% των αποκτημάτων που προαναφέρθηκαν. Ειδικότερα η συμβολή της ενάγουσας στην απόκτηση των περιουσιακών στοιχείων του αναιρεσείοντος, δια της υπερβαίνουσας το επιβαλλόμενο από το άρθρο 1389 ΑΚ μέτρο υποχρεώσεως συνεισφοράς της στις οικογενειακές τους ανάγκες, επαρκώς ορίζεται στην αγωγή, αναλυόμενη στη συνεχή απασχόλησή της και άμεση φροντίδα και επιμέλεια για τις δουλειές του σπιτιού, την φροντίδα στην περιποίηση του αναιρεσείοντα συζύγου της και των θυγατέρων της, όπως πλύσιμο, σιδέρωμα, μαγείρεμα, τον καθαρισμό της οικογενειακής στέγης και την συντήρηση του νοικοκυριού, στο αμέριστο ενδιαφέρον της για την ανατροφή και μόρφωση των θυγατέρων τους, όπως επιλογή σχολείων, εκμάθηση ξένων γλωσσών και ιδιαίτερα μαθήματα. Με αυτό το περιεχόμενο και αίτημα η αγωγή είναι νόμιμη και επαρκώς ορισμένη, γιατί δεν απαιτείται για το νόμιμο και ορισμένο αυτής η αναφορά του ύψους των συνολικών οικογενειακών αναγκών ή του ύψους της εισφοράς αμφοτέρων των συζύγων, ούτε του ύψους της συνεισφοράς της συζύγου στην οποία υποχρεούται κατ΄ άρθρον 1389 ΑΚ, αλλά αρκεί η αναφορά του ύψους της συνεισφοράς της πέραν αυτής στην οποία υποχρεούται κατ΄ άρθρον 1389 ΑΚ, γιατί μόνη η πέραν αυτής εισφορά εμπίπτει στην έννοια του άρθρου 1400 ΑΚ. Επομένως, το Εφετείο που απέρριψε τον περί αοριστίας της αγωγής σχετικό λόγο έφεσης, δεν υπέπεσε στην πλημμέλεια της παρά το νόμο μη κήρυξης απαραδέκτου, ούτε παραβίασε τη διάταξη του άρθρου 1400 ΑΚ και οι δεύτερος και τρίτος από το άρθρο 559 αρ. 1 και 14 λόγοι αναίρεσης πρέπει ν` απορριφθούν ως αβάσιμοι.
ΙΙ.- Κατά την έννοια της διάταξης του άρθρου 559 αριθμ. 11 Κ.Πολ.Δικ. κατά την οποία επιτρέπεται αναίρεση αν το Δικαστήριο παρά το νόμο έλαβε υπόψη αποδείξεις που δεν προσκομίσθηκαν, δεν αρκεί η προσκομιδή του εγγράφου, αλλά πρέπει να γίνεται και νόμιμη επίκληση αυτού με τις προτάσεις και όχι με την προσθήκη στο Εφετείο. Δεν συνιστά δε, κατ΄ άρθρο 240 του αυτού Κώδικα, που έχει εφαρμογή για την ταυτότητα του νομικού λόγου και στην επίκληση εγγράφων, νόμιμη επίκληση, η ενσωμάτωση των προτάσεων των προηγουμένων συζητήσεων στις οποίες μνημονεύονται τα έγγραφα (Ολ.Α.Π.9/2000). Στην προκείμενη περίπτωση όπως προκύπτει από την αναιρεσιβαλλόμενη απόφαση, το Εφετείο δέχθηκε ότι αποδείχθηκαν τα αναφερόμενα σε αυτήν πραγματικά περιστατικά και απ΄ όλα τα νομίμως επικαλούμενα και προσκομιζόμενα έγγραφα, μεταξύ των οποίων και οι ένορκες βεβαιώσεις με τους αριθμ. 6324, 6325, 6326, 6327/27.1.2003 στη Συμβολαιογράφο Αθηνών ............ και με τον αριθμ. 8557/18.6.2001 στο Συμβολαιογράφο Αθηνών .......... , οι οποίες συντάχθηκαν στο πλαίσιο άλλων δικών μεταξύ των διαδίκων και προσκομίσθηκαν από την ενάγουσα (αναιρεσίβλητη) και ελήφθηκαν υπόψη προς συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων. Όπως, όμως, προκύπτει από τις από 18.2.2004 προτάσεις της αναιρεσίβλητης που υποβλήθηκαν κατά τη συζήτηση ενώπιον του Εφετείου της 19.2.2004, μετά την οποία εκδόθηκε η αναιρεσιβαλλόμενη απόφαση, δεν γίνεται επίκληση με τις προτάσεις της αυτές των ενόρκων αυτών βεβαιώσεων. Δεν αποτελεί δε, σύμφωνα με τα παραπάνω, νόμιμη επίκληση αυτών η γενική αναφορά με τις προτάσεις αυτές, στις πρωτόδικες προτάσεις και προσθήκη και αντίκρουση τούτων και η ενσωμάτωση των πρωτόδικων προτάσεων στις προτάσεις ενώπιον του Εφετείου, ούτε σε όλα τα έγγραφα που πρωτοδίκως προσεκόμισε μετ΄ επικλήσεως. Επομένως το Εφετείο παρά το νόμο έλαβε υπόψη του τις προαναφερόμενες ένορκες βεβαιώσεις της αναιρεσίβλητης και πρέπει, κατά παραδοχή του σχετικού από το άρθρο 559 αρ.11 ΚΠολΔικ πρώτου λόγου αναίρεσης, κατά το πρώτο μέρος του, να αναιρεθεί η προσβαλλόμενη απόφασή του και να παραπεμφθεί η υπόθεση για περαιτέρω εκδίκαση στο ίδιο Δικαστήριο (Εφετείο Αθηνών), το οποίο θα συγκροτηθεί από άλλους δικαστές, εκτός από εκείνους που δίκασαν την υπόθεση (ΚΠολΔ 580 παρ.3) και καταδικασθεί η αναιρεσίβλητη στα δικαστικά έξοδα του αναιρεσείοντος, που κατέθεσε προτάσεις.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Αναιρεί την 6236/2004 απόφαση του Εφετείου Αθηνών.
Παραπέμπει την υπόθεση για περαιτέρω εκδίκαση στο ίδιο Εφετείο, συγκροτούμενο από άλλους δικαστές, εκτός από εκείνους που δίκασαν την υπόθεση. Και
Καταδικάζει την αναιρεσίβλητη στα δικαστικά έξοδα του αναιρεσείοντος, τα οποία ορίζει στο ποσό των χιλίων πεντακοσίων (1500) ευρώ.
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα, στις 10 Οκτωβρίου 2005. Και
Δημοσιεύθηκε, σε δημόσια συνεδρίαση, στο ακροατήριό του, στην Αθήνα, στις 26 Οκτωβρίου 2005.
Ο ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
