Τριμ. Διοικ. Πρωτ. Αθηνών 5115/2009
Πρόεδρος: ΓΕΩΡΓΙΑ ΑΝΔΡΙΟΠΟΥΛΟΥ Εισηγητής: ΚΩΝ/ΝΟΣ ΖΟΥΡΝΑΤΖΗΣ Δικηγόροι: Νικ. Κατράς, Β. Λάμπρου
1. Επειδή, με την κρινόμενη προσφυγή για την άσκηση της οποίας καταβλήθηκε το νόμιμο ποσό παραβόλου, ζητείται παραδεκτώς η ακύρωση της 962/115- Α/12.12.2007 απόφασης της Τ.Δ.Ε. του Τοπικού Υπ/τος Ι.Κ.Α. Συντάξεων Αθηνών, με την οποία απορρίφθηκε ένσταση του προσφεύγοντος κατά της 117954/13.07.2007 απόφασης του Δ/ντή του ίδιου Υπ/τος. Με την τελευταία αυτή απόφαση είχε απορριφθεί αίτηση του προσφεύγοντος για τη χορήγηση σύνταξης λόγω γήρατος ως πατέρα ανήλικου τέκνου.
2. Επειδή, στο άρθρο 4 του Συντάγματος ορίζεται ότι: "1. Οι Έλληνες είναι ίσοι ενώπιον του νόμου. 2. Οι Έλληνες και οι Ελληνίδες έχουν ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις...". Εξάλλου στο άρθρο 28 του Α.Ν. 1846/51 (Α` 179), όπως τροποποιήθηκε αρχικώς με το άρθρο 5 του Ν.Δ. 4104/60 (Α` 147) και στη συνέχεια με το άρθρο 27 παρ. 3 περ. δ` του Ν. 1902/90 (Α` 133) προβλέπεται ότι: "3.α. ..., β. ..., γ. ..., δ. Ασφαλισμένη μητέρα με ανήλικα παιδιά καθώς και ασφαλισμένη μητέρα με παιδιά οποιασδήποτε ηλικίας που είναι ανίκανα για κάθε βιοποριστική εργασία, η οποία συμπληρώνει το 50ό έτος της ηλικίας και 5.500 τουλάχιστον ημέρες εργασίας, δικαιούται σύνταξη γήρατος μειωμένη κατά 1/200 της πλήρους μηνιαίας σύνταξης για κάθε μήνα που λείπει από το 65ο έτος της ηλικίας της, το ποσό της οποίας δεν μπορεί να είναι μικρότερο από το κάθε φορά κατώτατο όριο συντάξεων. Το δικαίωμα θεμελιώνεται εφ` όσον η γυναίκα δεν είναι συνταξιούχος του Ι.ΚΑ. του Δημοσίου, Ν.Π.Δ.Δ. ή άλλου οργανισμού κυρίας ασφάλισης".
3. Επειδή, κατά την άποψη που επικράτησε στο Δικαστήριο, η παραπάνω διάταξη του άρθρου 28 του Α.Ν. 1846/1951, όπως αρχικώς είχε τροποποιηθεί με το άρθρο 5 του Ν.Δ. 4104/1960, αποτελούσε προνόμιο υπέρ των γυναικών ασφαλισμένων του Ι.ΚΑ., το οποίο, ως αντίθετο προς τα άρθρα 4 παρ. 2 και 116 του Συντάγματος, έπρεπε να είχε καταργηθεί. Αντί όμως της καταργήσεως του, η διάταξη του άρθρου 27 παρ. 3 περ. δ` του Ν. 1902/1990 επανέλαβε το προνόμιο αυτό υπέρ των ασφαλισμένων γυναικών. Το προνόμιο όμως αυτό, κατά το μέρος που θεσπίζεται μόνο υπέρ των ασφαλισμένων γυναικών, συνιστά δυσμενή μεταχείριση για τον άνδρα ασφαλισμένο, συνιστά δηλαδή δυσμενή διάκριση επί τη βάσει του φύλου, και ως εκ τούτου η ρύθμιση του νόμου είναι κατά το μέρος αυτό αντίθετη προς τις προαναφερθείσες συνταγματικές διατάξεις (βλ. Σ.τ.Ε. 3100/2008, πρβλ. Σ.τ.Ε. Ολομ. 3088/2007, Δ.Εφ.Πειραιά 496/2005). Θα πρέπει λοιπόν να αρθεί η μη σύμφωνη προς το Σύνταγμα εν λόγω διάκριση ώστε τα προβλεπόμενα από τη διάταξη αυτή προνόμια για την ασφαλισμένη μητέρα ανηλίκων παιδιών να μπορούν να εφαρμοσθούν και για τον ασφαλισμένο του Ιδρύματος Κοινωνικών Ασφαλίσεων πατέρα ανηλίκων παιδιών. Τούτο δε, ανεξαρτήτως του εάν ο πατέρας έχει και την αποκλειστική γονική μέριμνα των ανήλικων τέκνων του, δεδομένου ότι τέτοια προϋπόθεση δεν τίθεται από τον νόμο. Κατά την άποψη όμως της Πρωτοδίκη Δ.Δ. Σουζάνας - Βασιλικής Αλεξοπούλου, η προαναφερθείσα εξαιρετικού χαρακτήρα διάταξη υπέρ των ασφαλισμένων γυναικών δικαιολογείται ενόψει των επικρατουσών αντιλήψεων και των κοινωνικών συνθηκών, δεδομένου ότι η γυναίκα φέρει κατά κανόνα το βάρος της ανατροφής των παιδιών (πρβλ. Σ.τ.Ε. 1379/1998) και ως εκ τούτου δεν υφίσταται αντίθεση της διατάξεως αυτής προς το Σύνταγμα (βλ. ομοίως διατυπωθείσα μειοψηφία στην Σ.τ.Ε. 3100/2008).
4. Επειδή, στην προκείμενη περίπτωση από τα στοιχεία της δικογραφίας προκύπτουν τα εξής: Ο προσφεύγων, ασφαλισμένος του Ι.Κ.Α. (6.475 ημέρες εργασίας από το έτος 1982 ως το έτος 2007), είναι έγγαμος με δύο τέκνα (ημερομηνίες γέννησης 03.01.1988 και 18.02.1990, σύμφωνα με το 57.441/18.11.2008 πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης του Δήμου Γλυφάδας). Με την από 05.06.2007 αίτηση ζήτησε από το καθού τη χορήγηση μειωμένης σύνταξης γήρατος ως πατέρας ανήλικου τέκνου, αλλά το αίτημα του απορρίφθηκε με την 117954/13.07.2007 απόφαση του Διευθυντή του καθού, με την αιτιολογία ότι οι παραπάνω διατάξεις εφαρμόζονται μόνο στην περίπτωση μητέρας με ανήλικο τέκνο. Η 16125/21.09.2007 ένσταση του κατά της παραπάνω απόφασης απορρίφθηκε με την προσβαλλόμενη απόφαση, με την ίδια αιτιολογία. Ήδη, με την κρινόμενη προσφυγή, όπως παραδεκτά αναπτύσσεται με το υπόμνημα, ο προσφεύγων αμφισβητεί τη νομιμότητα της παραπάνω απόφασης και ζητά την ακύρωση της και τη χορήγηση μειωμένης σύνταξης γήρατος σύμφωνα με το άρθρο 28 παρ. 3 περίπτωση δ` του Α.Ν. 1843/1951. Ειδικότερα, ο προσφεύγων ισχυρίζεται, μεταξύ άλλων, ότι η παραπάνω διάταξη του Α.Ν. 1846/1951 αντίκειται στις περί ισότητας διατάξεις του Συντάγματος και του Κοινοτικού δικαίου, διότι με αυτήν εισάγεται ανεπίτρεπτη διάκριση λόγω φύλου στη χορήγηση μειωμένης σύνταξης ασφαλισμένου του Ι.Κ.Α. με ανήλικο τέκνο. Ο λόγος αυτός πρέπει να γίνει δεκτός, σύμφωνα με όσα έχουν γίνει δεκτά στη μείζονα σκέψη της απόφασης κατά την άποψη που επικράτησε στο Δικαστήριο. Αντιθέτως, κατά την άποψη του μέλους της σύνθεσης Σουζάνας - Βασιλικής Αλεξοπούλου, ο λόγος αυτός πρέπει να απορριφθεί. Συνεπώς, η διάταξη του άρθρου 28 παρ. 3 περίπτωση δ` του Α.Ν. 1846/1951, όπως ίσχυε κατά τον κρίσιμο χρόνο εφαρμόζεται και στην περίπτωση ασφαλισμένου του Ι.Κ.Α. πατέρα ανήλικου τέκνου, ενώ η προσβαλλόμενη απόφαση της Τ.Δ.Ε. με την οποία έγιναν δεκτά τα αντίθετα πρέπει να ακυρωθεί. Ενόψει όμως του γεγονότος ότι τα αρμόδια όργανα του Ι.Κ.Α. δεν είχαν εξετάσει τη συνδρομή των λοιπών προϋποθέσεων της ίδιας διάταξης στην περίπτωση του προσφεύγοντος (ημέρες ασφάλισης, μη συνταξιοδότηση από άλλο ασφαλιστικό οργανισμό κ.λπ.) η κρινόμενη υπόθεση πρέπει να αναπεμφθεί στο Ι.Κ.Α. για περαιτέρω έρευνα. Τέλος, πρέπει να αποδοθεί το παράβολο στον προσφεύγοντα (άρθρο 277 παρ. 1 του Κ.Δ.Δ.), αλλά να απαλλαγεί το καθού από τα δικαστικά έξοδα κατ` εκτίμηση των περιστάσεων (άρθρο 275 παρ. 1, τελευταία εδάφιο του Κ.Δ.Δ.).
