Δημόσιο Δίκαιο - Διοικητικό Δίκαιο

ΤΟ ΤΡΙΜΕΛΕΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ (ΤΜΗΜΑ Β΄)

Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του (Β΄ Αίθουσα Συνεδριάσεων Πρωτοδικείου Ηρακλείου), στις 19 Ιανουαρίου 2011, ημέρα Τετάρτη και ώρα 11:30΄, με την εξής σύνθεση: Γεώργιος Α. Καθαράκης, Πρόεδρος Πρωτοδικών Δ.Δ., Κωνσταντίνος Μοτζάκης (Εισηγητής),  Ηράκλεια Καλογιάννη, Πρωτοδίκες Δ.Δ. Γραμματέας η Μερόπη Τσατσάκη, δικαστική υπάλληλος.

Για   να δικάσει την από 3 Δεκεμβρίου 2010 ένσταση κατά του κύρους των δημοτικών εκλογών της 7ης Νοεμβρίου 2010 στο Δήμο Ιεράπετρας Νομού Λασιθίου. 

Των: 1) ........................... έως 7)...................................., οι οποίοι παραστάθηκαν με τους πληρεξούσιους δικηγόρους τους Γεώργιο Αθάνατο και Αντώνη Βγόντζα, τους οποίους διόρισαν ο μεν 7ος με προφορική δήλωση στο ακροατήριο, οι δε λοιποί ενιστάμενοι με εξουσιοδοτήσεις τους.

Κ α τ ά  τ η ς  151/2010 απόφασης του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Λασιθίου.

Κ α τ ά  των: 1) ................... έως 27) ............................. Από αυτούς η 2η παραστάθηκε αυτοπροσώπως υπό την ιδιότητά της ως δικηγόρου στο Πρωτοδικείο Λασιθίου, ενώ οι υπόλοιποι παραστάθηκαν με τους πληρεξούσιους δικηγόρους τους Εμμανουήλ Καρνίκη, Πλάτωνα Τσουλούφα και Γεώργιο Τσουλούφα, τους οποίους διόρισαν οι 1ος, 5ος, 6ος, 7η , 8ος, 9ος, 10ος, 12ος , 13ος, 14ος, 15η , 16ος, 18ος, 19ος, 23ος και 26ος με προφορική δήλωση στο ακροατήριο, οι 3ος , 4ος, 20η, 21η , 22ος, 24ος  και 25η με συμβολαιογραφικό πληρεξούσιο και οι  11η, 17ος και 27ος με εξουσιοδότηση.

Κατά τη συζήτηση, οι διάδικοι ανέπτυξαν τους ισχυρισμούς τους και ζήτησαν όσα αναφέρονται στα πρακτικά.

Μετά τη συνεδρίαση, το Δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη.

Αφού μελέτησε τα σχετικά έγγραφα.

Σκέφθηκε κατά το Νόμο.

1. Επειδή, με την κρινόμενη ένσταση, όπως αναπτύχθηκαν οι λόγοι της με το υπόμνημα των ενιστάμενων, για την άσκηση της οποίας καταβλήθηκε το νόμιμο παράβολο (βλ. τα με αρ. 5024441, 5024442, 5024443, 5024444, 5024445, 914506, 1471742 και 3412975 σειράς Α΄ ειδικά έντυπα παραβόλου, συνολικού ποσού 100€, δεδομένου ότι, κατά την παρ.8 του άρθρου 277 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας, ασκείται κοινό ένδικο βοήθημα από περισσότερους, το οποίο δεν αφορά διαιρετή οφειλή), ζητείται να ακυρωθεί η 151/ 2010 απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Λασιθίου, κατά το μέρος που με αυτήν ο συνδυασμός «.............................................................» ανακηρύχθηκε δεύτερος επιλαχών, βάσει των αποτελεσμάτων των εκλογών που διεξήχθησαν στις 7 Νοεμβρίου 2010 για την ανάδειξη δημοτικών αρχών στο Δήμο Ιεράπετρας και έλαβε δύο (2) έδρες στο 27μελές Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Ιεράπετρας, καθώς και διάφορες έδρες σε συμβούλια τοπικών κοινοτήτων του εν λόγω δήμου, ενώ συγχρόνως ανακηρύχθηκαν οι καθών η ένσταση, που ήσαν υποψήφιοι με τον παραπάνω συνδυασμό, ως τακτικοί και αναπληρωματικοί δημοτικοί σύμβουλοι, τακτικοί και αναπληρωματικοί σύμβουλοι τοπικών κοινοτήτων και εκπρόσωποι και αναπληρωματικοί εκπρόσωποι τοπικών κοινοτήτων του εν λόγω δήμου. Περαιτέρω, ζητείται να αφαιρεθούν όλες οι έδρες που δόθηκαν στον παραπάνω συνδυασμό με την παραπάνω απόφαση και να δοθούν αυτές στον επιτυχόντα στις εκλογές συνδυασμό «..........................................................», προκειμένου να λάβει αυτός περισσότερες έδρες τακτικών δημοτικών συμβούλων και τακτικών συμβούλων τοπικών κοινοτήτων και περισσότερους τακτικούς εκπροσώπους τοπικών κοινοτήτων, καθώς και να δοθεί μία έδρα στο συμβούλιο της Τοπικής Κοινότητας Πεύκων στον τρίτο επιλαχόντα στις εκλογές συνδυασμό «........................». 

2. Επειδή, ο ν. 3852/2010 (ΦΕΚ Α΄87), ο οποίος φέρει τίτλο « Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης - Πρόγραμμα Καλλικράτης», ορίζει στην παρ. 2 του άρθρου 43 ότι: «Ο πρόεδρος πρωτοδικών, εκθέτει τα πρακτικά της εκλογής μαζί με τον πίνακα των αποτελεσμάτων της στο κατάστημα του πρωτοδικείου επί πέντε (5) ημέρες και συντάσσει για την έκθεση αυτή πρακτικό, που τοιχοκολλάται επίσης έξω από το δικαστικό κατάστημα». Περαιτέρω, το άρθρο 44 του ίδιου νόμου ορίζει ότι : «1. α. Το πολυμελές πρωτοδικείο μετά από τη λήξη του πενθημέρου της παραγράφου 2 του προηγούμενου άρθρου ανακηρύσσει τον επιτυχόντα και τους επιλαχόντες συνδυασμούς, τον δήμαρχο, τους τακτικούς και αναπληρωματικούς δημοτικούς συμβούλους κάθε συνδυασμού, τους τακτικούς και αναπληρωματικούς συμβούλους των δημοτικών κοινοτήτων, τους συμβούλους των τοπικών κοινοτήτων, τους εκπροσώπους της τοπικής κοινότητας με τους αναπληρωματικούς τους … 2. Ο πρόεδρος του πρωτοδικείου εκθέτει τις αποφάσεις στο κατάστημα του δικαστηρίου επί τρεις (3) συνεχείς ημέρες και αποστέλλει αντίγραφό τους στον περιφερειάρχη και στον Γενικό Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης …». Περαιτέρω, το άρθρο 46 του ίδιου νόμου ορίζει ότι: «1. Η ένσταση ασκείται με δικόγραφο, το οποίο κατατίθεται μαζί με τρία αντίγραφα στην αρχή που εξέδωσε την προσβαλλόμενη πράξη. Η προθεσμία για την άσκηση της ένστασης ή η άσκησή της δεν αναστέλλει την εκτέλεση της προσβαλλόμενης πράξης. 2. … 3. … 4. Η διαβίβαση της ένστασης στο αρμόδιο για την εκδίκασή της δικαστήριο γίνεται σύμφωνα με όσα ορίζονται στο άρθρο 252 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας». Τέλος, το άρθρο 48 του ίδιου νόμου ορίζει ότι: «1. Η ένσταση ασκείται μέσα σε προθεσμία επτά (7) ημερών από τη λήξη του χρόνου έκθεσης της πράξης, με την οποία ανακηρύσσονται οι επιτυχόντες και οι επιλαχόντες συνδυασμοί, καθώς και οι υποψήφιοι κάθε συνδυασμού που εκλέγονται ως τακτικοί ή αναπληρωματικοί, κατά το άρθρο 44 του παρόντος. 2. 

Η προθεσμία της προηγούμενης παραγράφου δεν παρεκτείνεται σε καμία περίπτωση». 

3. Επειδή, η ήδη προσβαλλόμενη 151/2010 απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Λασιθίου δημοσιεύτηκε στις 26 Νοεμβρίου 2010. Στη δικογραφία δεν υπάρχει πρακτικό που να βεβαιώνει την έναρξη της τριήμερης έκθεσής της στο κατάστημα του Πρωτοδικείου Λασιθίου, ώστε, στηριζόμενοι σε αυτό, να υπολογίσουμε με ακρίβεια την έναρξη και τη λήξη της επταήμερης προθεσμίας εντός της οποίας έπρεπε, μετά τη λήξη της παραπάνω συνεχούς τριήμερης έκθεσης, να ασκηθεί η κρινόμενη ένσταση. Όμως, στη δικογραφία υπάρχει έγγραφο, το οποίο υπογράφει ο Πρόεδρος Πρωτοδικών Λασιθίου Ιωάννης Γερωνυμάκης, παραπλεύρως της στρογγυλής σφραγίδας του Πρωτοδικείου Λασιθίου, με το εξής κατά λέξιν περιεχόμενο: «ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ. Γνωστοποιείται ότι η προθεσμία για την άσκηση ενστάσεων κατά των αποφάσεων του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Λασιθίου περί ανακήρυξης των επιτυχόντων και επιλαχόντων συνδυασμών και των τακτικών και αναπληρωματικών συμβούλων που αναδείχθηκαν στις Δημοτικές Εκλογές της 7ης Νοεμβρίου 2010 από το Πρωτοδικείο Λασιθίου λήγει την Δευτέρα 6 Δεκεμβρίου 2010 και ώρα 24:00΄». Περαιτέρω, η κρινόμενη ένσταση κατατέθηκε στο κατάστημα του Πρωτοδικείου Λασιθίου στη Νεάπολη στις 6 Δεκεμβρίου 2010, όπως προκύπτει από τη σχετική «έκθεση κατάθεσης ένστασης», με αρ. 4/2010, που έχει συνταχθεί σε ξεχωριστή σελίδα, μετά την τελευταία σελίδα του δικογράφου. Από προφανές λάθος του γραμματέα του Πρωτοδικείου Λασιθίου, ο οποίος συνέταξε την έκθεση κατάθεσης, αναφέρεται σε αυτήν ότι η 6η Δεκεμβρίου 2010 είναι ημέρα Παρασκευή, ενώ το ορθό είναι Δευτέρα. Επίσης, από προφανές λάθος του γραμματέα του Διοικητικού Πρωτοδικείου Ηρακλείου, στην πράξη παραλαβής του δικογράφου, κατόπιν διαβίβασης από το Πρωτοδικείο Λασιθίου, αναφέρεται ότι «….διαβιβάστηκε στο Δικαστήριό μας η από 9-12-2010 ένσταση … κατά της με αριθμό 4/6-12-2010 απόφασης του Πρωτοδικείου Λασιθίου …», ενώ το ορθό είναι ότι διαβιβάστηκε η από 3-12-2010 ένσταση (αφού αυτή είναι η αναγραφόμενη στο σώμα του δικογράφου της ένστασης ημερομηνία σύνταξής του) κατά της με αριθμό 151/2010 απόφασης του Πρωτοδικείου Λασιθίου (αφού 4/6-12-2010 είναι ο αύξων αριθμός της έκθεσης κατάθεσης της ένστασης στο Πρωτοδικείο Λασιθίου, και όχι ο αριθμός της προσβαλλόμενης απόφασης του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Λασιθίου). Όμως τα παραπάνω έκδηλα σφάλματα των γραμματέων των δύο δικαστηρίων δεν μπορούν να αποβούν σε βάρος των ενιστάμενων, ούτε εξαιτίας των λαθών αυτών δημιουργείται αμφιβολία για το χρόνο κατάθεσης της ένστασης, που είναι η 6η  Δεκεμβρίου 2010. Επομένως, η ένσταση ασκήθηκε εμπρόθεσμα, σύμφωνα και με το παραπάνω μνημονευθέν έγγραφο του Προέδρου Πρωτοδικών Λασιθίου, όσα δε αντίθετα επικαλούνται οι καθών η ένσταση με το υπόμνημά τους, ότι δηλαδή οι παραπάνω ανακριβείς αναγραφές εκ μέρους των γραμματέων των δικαστηρίων επιφέρουν πλήρη σύγχυση και παντελή αδυναμία να ελεγχθεί το εμπρόθεσμο της ένστασης, είναι απορριπτέα ως αβάσιμα.

4. Επειδή, με την 134/2010 απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Λασιθίου, η οποία δημοσιεύτηκε στις 23 Οκτωβρίου 2010, ανακηρύχθηκαν οι εξής συνδυασμοί υποψηφίων Δημάρχων, Δημοτικών Συμβούλων, συμβούλων των δημοτικών κοινοτήτων και των εκπροσώπων  των τοπικών κοινοτήτων του Δήμου Ιεράπετρας για να συμμετάσχουν στις δημοτικές εκλογές της 7ης Νοεμβρίου 2010: α) ο συνδυασμός «..................................................» με επικεφαλής - υποψήφια δήμαρχο την ......................, β) ο συνδυασμός «...............................................................» με επικεφαλής - υποψήφιο δήμαρχο τον .............................., γ) ο συνδυασμός « ...................» με επικεφαλής- υποψήφια δήμαρχο την .............................................. και δ) ο συνδυασμός «................................................................................» με επικεφαλής- υποψήφιο δήμαρχο τον ............................. Μετά τη διεξαγωγή των δημοτικών εκλογών και την εξαγωγή των αποτελεσμάτων τους, δημοσιεύτηκε η  151/2010 απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Λασιθίου, με ημερομηνία δημοσίευσης 26 Νοεμβρίου 2010, στην οποία αναφέρεται ότι στο Δήμο Ιεράπετρας οι εγγεγραμμένοι ήσαν 24.411, ψήφισαν 16.372, βρέθηκαν 262 λευκά και 579 άκυρα ψηφοδέλτια, τα δε έγκυρα ψηφοδέλτια ήσαν 15.531. Από αυτά: α) Ο συνδυασμός «.....................................................» έλαβε 12.094 ψήφους ή ποσοστό 77,87% και κατέλαβε 21 από τις 27 έδρες του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Ιεράπετρας. β) Ο συνδυασμός « .........................» 1.450 ψήφους ή ποσοστό 9,34% και κατέλαβε 3 έδρες του Δημοτικού Συμβουλίου. γ) Ο συνδυασμός «........................................» έλαβε 1.199 ψήφους ή ποσοστό 7,72% και κατέλαβε 2 έδρες του Δημοτικού Συμβουλίου και δ) ο συνδυασμός «.............................................» έλαβε 788 ψήφους ή ποσοστό 5,07% και κατέλαβε 1 έδρα του Δημοτικού Συμβουλίου. Με την ίδια απόφαση, ανακηρύχθηκε επιτυχών ο συνδυασμός «.........................................................» και ο επικεφαλής του ............................. ανακηρύχθηκε Δήμαρχος Ιεράπετρας, οι δε λοιποί συνδυασμοί, που μετείχαν στις εκλογές και κατέλαβαν έδρες, ανακηρύχθηκαν επιλαχόντες. Επιπλέον, με την ίδια απόφαση, ανακηρύχθηκαν οι εκλεγέντες τακτικοί και οι αναπληρωματικοί δημοτικοί σύμβουλοι του 27μελούς δημοτικού συμβουλίου του Δήμου Ιεράπετρας, οι εκλεγέντες τακτικοί και οι αναπληρωματικοί σύμβουλοι του 11μελούς συμβουλίου της Δημοτικής Κοινότητας Ιεράπετρας, οι εκλεγέντες τακτικοί και οι αναπληρωματικοί σύμβουλοι των 3μελών συμβουλίων των Τοπικών Κοινοτήτων Αγίου Ιωάννη, Αγίου Στεφάνου, Ανατολής, Καβουσίου, Καλαμαύκας, Κάτω Χωριού, Λιθινών, Μαλλών, Μύθων, Μύρτου, Ορεινού, Παχείας Άμμου, Πεύκων, Σταυροχωρίου και Σχινοκαψάλων, καθώς και οι εκλεγέντες εκπρόσωποι και αναπληρωματικοί εκπρόσωποι των Τοπικών Κοινοτήτων Γδοχίων, Μακρυλιάς, Μεσελέρων, Μεταξοχωρίου, Μουρνιών, Περβολακίων, Ρίζας, Χριστού και Χρυσοπηγής. Ακολούθως, οι ενιστάμενοι κατέθεσαν την κρινόμενη ένσταση, με την οποία ζητούν την ακύρωση της 151/2010 απόφασης του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Λασιθίου, κατά το μέρος που με αυτήν ο συνδυασμός «.....................................................» ανακηρύχθηκε δεύτερος επιλαχών, βάσει των αποτελεσμάτων των δημοτικών εκλογών που διεξήχθησαν στις 7 Νοεμβρίου 2010 για την ανάδειξη δημοτικών αρχών στο Δήμο Ιεράπετρας, και έλαβε δύο (2) έδρες στο Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Ιεράπετρας, καθώς και διάφορες έδρες σε συμβούλια τοπικών κοινοτήτων του εν λόγω δήμου, επικαλούμενοι ότι ο συνδυασμός τούτος μη νομίμως ανακηρύχθηκε με την 134/2010 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Λασιθίου και ότι, κατά παρεπόμενη συνέπεια, μη νομίμως μετείχε στις εκλογές, διότι κατά τη λήξη της προθεσμίας υποβολής των υποψηφιοτήτων, είκοσι (20) ημέρες πριν από την ψηφοφορία, η κατατεθείσα στο Πρωτοδικείο Λασιθίου δήλωση κατάρτισης του συνδυασμού δεν περιείχε τον ελάχιστο αναγκαίο αριθμό υποψηφίων δημοτικών συμβούλων από κάθε φύλο, όπως ορίζεται από το άρθρο 18 παρ.3 του ν. 

3852/2010. Οι καθών η ένσταση, με το υπόμνημά τους,  προβάλλουν ότι η ένσταση πρέπει να πορριφθεί ως απαράδεκτη, διότι με αυτήν οι ενιστάμενοι ζητούν να ακυρωθεί εν μέρει μόνον η 151/2010 απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Λασιθίου, ενώ αντίθετα δεν ζητούν την ακύρωση της 134/2010 απόφασης του ίδιου δικαστηρίου, για την οποία έχει ήδη παρέλθει η προθεσμία άσκησης της ένστασης και παράγεται εξ αυτής δεδικασμένο ως προς τη νομιμότητα ανακήρυξης του συνδυασμού «........................................». 

5. Επειδή, ο Κώδικας Δήμων και Κοινοτήτων (Κ.Δ.Κ., ο οποίος κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 3463/2006 - ΦΕΚ Α΄114) όριζε στο άρθρο 65, με τίτλο «Περιεχόμενο της ένστασης»,  ότι: «1. Η ένσταση στρέφεται κατά της πράξης, με την οποία ανακηρύσσονται οι συνδυασμοί των υποψηφίων ή κατά της κατ’ άρθρο 58 πράξης με την οποία εξάγεται το αποτέλεσμα της εκλογής ή κατά της κατ’ άρθρο 62 απόφασης, με την οποία ανακηρύσσονται οι επιτυχόντες και οι επιλαχόντες συνδυασμοί που εκλέγονται ως τακτικοί ή αναπληρωματικοί. 2. Λόγους ένστασης μπορούν να θεμελιώσουν:  α) οι παραβάσεις του νόμου κατά τη διεξαγωγή της εκλογής ή κατά την εξαγωγή του εκλογικού αποτελέσματος ή κατά την ανακήρυξη των υποψήφιων συνδυασμών ή κατά την ανακήρυξη των επιτυχόντων και επιλαχόντων συνδυασμών και των προσώπων που ανήκουν σε αυτούς ή β) η έλλειψη νόμιμων προσόντων ή η συνδρομή νόμιμων κωλυμάτων σε πρόσωπα που έχουν εκλεγεί ή που είναι υποψήφια προς τούτο ή γ) η ακυρότητα ή η εσφαλμένη αρίθμηση των ψηφοδελτίων». Ακολούθησε ο ν. 3852/2010 («Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης - Πρόγραμμα Καλλικράτης», ΦΕΚ Α΄87), ο οποίος στο άρθρο 47 ορίζει ότι: «Η ένσταση στρέφεται κατά της απόφασης με την οποία ανακηρύσσονται οι επιτυχόντες και οι επιλαχόντες συνδυασμοί και οι υποψήφιοι κάθε συνδυασμού που εκλέγονται ως τακτικοί ή αναπληρωματικοί, βάσει του πίνακα των αποτελεσμάτων ο οποίος ενσωματώνεται σε αυτή. 2. Λόγους ένστασης μπορούν να θεμελιώσουν:  α) η έλλειψη νόμιμων προσόντων και η συνδρομή κωλυμάτων σε υποψηφίους που έχουν εκλεγεί ως τακτικά ή αναπληρωματικά μέλη, β) η παράβαση του νόμου κατά τη διεξαγωγή της εκλογής ή κατά την εξαγωγή του εκλογικού αποτελέσματος ή κατά την ανακήρυξη των υποψήφιων συνδυασμών ή κατά την ανακήρυξη των επιτυχόντων και επιλαχόντων συνδυασμών και των προσώπων που ανήκουν σε αυτούς, γ) η ακυρότητα ή η εσφαλμένη αρίθμηση των ψηφοδελτίων» και στο άρθρο 285 ότι : «Από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου κάθε γενική ή ειδική διάταξη η οποία είναι αντίθετη προς τις ρυθμίσεις του καταργείται».  Από τη συνδυαστική ερμηνεία των παραπάνω διατάξεων προκύπτει ότι μετά την έναρξη ισχύος του ν. 3852/2010, για να μην παρατείνεται η αβεβαιότητα για το κύρος των δημοτικών εκλογών και για να επιλύονται ταχύτερα, χάριν του δημοσίου συμφέροντος, οι σχετικές εκλογικές διαφορές, προβλέπεται η δυνατότητα άσκησης μόνο μίας ένστασης, κατά της πράξης με την οποία ανακηρύσσονται οι επιτυχόντες και επιλαχόντες συνδυασμοί και οι υποψήφιοι των συνδυασμών που εξελέγησαν, ενώ καταργούνται οι διατάξεις με τις οποίες προβλεπόταν η δυνατότητα άσκησης αυτοτελούς ένστασης κατά της πράξης ανακήρυξης των υποψήφιων συνδυασμών και κατά της πράξης, με την οποία εξάγεται το αποτέλεσμα της εκλογής, κατά τα οριζόμενα στον Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων. Τυχόν, όμως, πλημμέλειες των εν λόγω δύο πράξεων και παραβάσεις του νόμου κατά τη διενέργειά τους, μπορούν να προβληθούν και να εξετασθούν παρεμπιπτόντως από το Δικαστήριο στα πλαίσια άσκησης της ανωτέρω προβλεπόμενης ένστασης κατά της πράξης ανακήρυξης των επιτυχόντων και επιλαχόντων συνδυασμών και των υποψηφίων που εξελέγησαν, στην οποία (πράξη) ενσωματώνονται οι δύο προηγούμενες.

6. Επειδή, εν όψει όσων αναφέρθηκαν στην προηγούμενη σκέψη, η κρινόμενη ένσταση παραδεκτώς στρέφεται κατά της 151/2010 απόφασης του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Λασιθίου, της οποίας ζητείται η μερική ακύρωση, έστω και αν η νομική πλημμέλεια την οποία επικαλούνται οι ενιστάμενοι, ήτοι η φερόμενη μη νόμιμη ανακήρυξη των υποψηφίων του συνδυασμού «..............................................................», αφορά πρωτίστως την 134/2010 απόφαση του  ίδιου Πρωτοδικείου, η οποία όμως δεν μπορούσε να προσβληθεί αυτοτελώς με ένσταση, κατά το άρθρο 47 παρ.1 του ν. 3852/2010, και έχει ενσωματωθεί στην 151/2010 απόφαση, με την οποία (μεταξύ άλλων) ανακηρύχθηκαν οι εκλεγέντες τακτικοί και οι αναπληρωματικοί δημοτικοί σύμβουλοι από τους υποψήφιους του παραπάνω συνδυασμού, καθώς και οι εκλεγέντες τακτικοί και οι αναπληρωματικοί σύμβουλοι τοπικών κοινοτήτων και οι εκλεγέντες εκπρόσωποι και αναπληρωματικοί εκπρόσωποι τοπικών κοινοτήτων από τους υποψήφιους του ίδιου συνδυασμού.  

7. Επειδή, οι καθών η ένσταση, οι οποίοι είναι οι ανακηρυχθέντες τακτικοί και αναπληρωματικοί σύμβουλοι του δεύτερου επιλαχόντος συνδυασμού «.............................................................», προβάλλουν ότι η ένσταση πρέπει να απορριφθεί ως απαράδεκτη, διότι δεν στρέφεται εναντίον όλων των υποψηφίων του συνδυασμού τους ως καθών και συγκεκριμένα ότι δεν στρέφεται και κατά των : α) ......................................................................................, υποψηφίων συμβούλων στην Τοπική Κοινότητα Αγίου Ιωάννη, β) ......................, υποψηφίου συμβούλου στην Τοπική Κοινότητα Καβουσίου, γ) ....................., υποψηφίου συμβούλου στην Τοπική Κοινότητα Κάτω Χωριού και δ) ...................................., υποψηφίου στην Τοπική Κοινότητα Σχινοκαψάλων.

8. Επειδή, η παρ. 2 του άρθρου 246 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας (Κ.Δ.Δ.- ν. 2717/2999, ΦΕΚ Α΄97), όπως αντικαταστάθηκε με την παρ. 2 του άρθρου 15 του ν. 3051/2002 (ΦΕΚ Α΄220), ορίζει ότι: «2. Η ένσταση στρέφεται κατά των δια της προσβαλλόμενης πράξης ανακηρυχθέντων υποψηφίων, καθώς και των επιτυχόντων και επιλαχόντων των οικείων συνδυασμών, για τους οποίους αμφισβητείται με αυτήν η ανακήρυξη ή η εκλογή τους, αντιστοίχως». Περαιτέρω, η παρ.1 του άρθρου 47 του ν. 3852/2010 ορίζει ότι: «1. Η ένσταση στρέφεται κατά της απόφασης με την οποία ανακηρύσσονται οι επιτυχόντες και επιλαχόντες συνδυασμοί και οι υποψήφιοι κάθε συνδυασμού που εκλέγονται ως τακτικοί ή αναπληρωματικοί, βάσει του σχετικού πίνακα των αποτελεσμάτων ο οποίος ενσωματώνεται σε αυτή». Στην κρινόμενη περίπτωση, η ένσταση στρέφεται καθ’ όλων των εκλεγέντων τακτικών δημοτικών συμβούλων του συνδυασμού «..............................................................», καθ’ όλων των εκλεγέντων τακτικών συμβούλων τοπικών κοινοτήτων του ίδιου συνδυασμού, καθ’ όλων των εκλεγέντων εκπροσώπων τοπικών κοινοτήτων του ίδιου συνδυασμού και καθ’ όλων των αναπληρωματικών τους. Ειδικότερα, όπως προκύπτει και από την 151/2010 απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Λασιθίου: Οι με αρ. 1 και 2 από τους καθών εξελέγησαν τακτικοί δημοτικοί σύμβουλοι στο Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Ιεράπετρας, με αναπληρωματικούς τους με αρ. 3, 4, 5, 6 και 7 από τους καθών, ο με αρ. 8 καθού εξελέγη τακτικός σύμβουλος στο συμβούλιο της Τοπικής Κοινότητας Αγίου Στεφάνου, με αναπληρωματικούς τους με αρ. 9, 10 και 11 από τους καθών, ο με αρ. 12 καθού εξελέγη πρόεδρος του συμβουλίου της Τοπικής Κοινότητας Λιθινών, οι με αρ. 13 και 14 από τους καθών εξελέγησαν τακτικοί σύμβουλοι στο ίδιο συμβούλιο, με αναπληρωματική την με αρ.15 καθής, ο με αρ. 16 καθού εξελέγη τακτικός εκπρόσωπος της Τοπικής Κοινότητας Περβολακίων, με αναπληρωματικό τον με αρ. 17 καθού, ο με αρ.18 καθού εξελέγη  Πρόεδρος του συμβουλίου της Τοπικής Κοινότητας Πεύκων, ο με αρ.19 καθού εξελέγη τακτικός σύμβουλος στο συμβούλιο της ίδιας τοπικής κοινότητας, με αναπληρωματικούς τους με αρ. 20 και 21 από τους καθών, ο με αρ. 22 καθού εξελέγη τακτικός σύμβουλος στο συμβούλιο της Τοπικής Κοινότητας Σταυροχωρίου, με αναπληρωματικούς τους με αρ. 23, 24 και 25 από τους καθών και ο με αρ. 26 καθού εξελέγη τακτικός εκπρόσωπος της Τοπικής Κοινότητας Χρυσοπηγής, με αναπληρωματικό τον με αρ. 27 καθού. Περαιτέρω, οι ................................................ ήσαν υποψήφιοι του συνδυασμού «..................................................................» στις Τοπικές Κοινότητες Αγίου Ιωάννη, Κάτω Χωριού και Σχινοκαψάλων, όπου ο συνδυασμός τους δεν έλαβε καμία έδρα, με αποτέλεσμα να μην εκλεγούν τακτικοί σύμβουλοι και να μην μπορούν να είναι ούτε αναπληρωματικοί τακτικών συμβούλων. Επομένως, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων που παρατέθηκαν παραπάνω στην παρούσα σκέψη, το δικόγραφο της κρινόμενης ένστασης είναι πλήρες ως προς την παθητική νομιμοποίηση των καθών και δεν ήταν αναγκαίο να περιλαμβάνονται στους καθών και οι ..............................................., ούτε καθίσταται απαράδεκτη η ένσταση για το λόγο τούτο, όσα δε αντίθετα ισχυρίζονται οι καθών οι ένσταση με το υπόμνημά τους είναι απορριπτέα ως αβάσιμα.

9. Επειδή, ακολούθως, οι καθών οι ένσταση προβάλλουν με το υπόμνημά τους ότι η ένσταση πρέπει να απορριφθεί ως απαράδεκτη, διότι δεν επιδόθηκε στους επικεφαλής των συνδυασμών. Όμως, η παραπάνω αιτίαση των καθών η ένσταση είναι απορριπτέα, πρωτίστως διότι στηρίζεται αποκλειστικά σε έννομο συμφέρον τρίτων (πρβλ. τη με αρ. 7 σκέψη της ΣτΕ  1466/2007). Εξάλλου, η τυχόν μη επίδοση αντιγράφου της ένστασης με φροντίδα των ενιστάμενων προς «τους επικεφαλής των οικείων εκλογικών συνδυασμών», κατά την παρ. 2 του άρθρου 253 Κ.Δ.Δ., όπως αντικαταστάθηκε με την παρ. 3 του άρθρου 15 του ν. 3051/2002, δεν έχει ως συνέπεια το απαράδεκτο της ασκηθείσας ένστασης αλλά την αναβολή της συζήτησης (βλ. τη με αρ. 6 σκέψη της  ΣτΕ 2332/2004). Εν προκειμένω, κατά την αρχικά ορισθείσα δικάσιμο της ένστασης (23-12-2010), το Δικαστήριο διαπίστωσε ότι δεν είχε κλητευθεί ο επικεφαλής του συνδυασμού των ενιστάμενων και ήδη εκλεγείς Δήμαρχος Ιεράπετρας ...................................  και ανέβαλε τη συζήτηση της υπόθεσης, κατ’ εφαρμογή της διάταξης της παρ. 2 του άρθρου 254 Κ.Δ.Δ., για τη δικάσιμο της 19-1-2011, προκειμένου να κλητευθεί ο παραπάνω με επιμέλεια των ενιστάμενων (βλ. πρακτικά δημόσιας συνεδρίασης του παρόντος Δικαστηρίου της 23-12-2010, με αρ. πινακίου 7). Στη συνέχεια, οι ενιστάμενοι κλήτευσαν τον ........................... νομοτύπως και εμπροθέσμως, όπως αποδεικνύεται από την προσκομιζόμενη με αρ. 79γ/5-1-2011 έκθεση επίδοσης του δικαστικού επιμελητή Μανόλη Καραβυράκη. Μάλιστα, εκ περισσού, κλήτευσαν και τους επικεφαλής των υπόλοιπων συνδυασμών, δηλαδή την επικεφαλής του συνδυασμού «..............................» .................................. (βλ. την 80γ/5-1-2010 έκθεση επίδοσης του ίδιου παραπάνω δικαστικού επιμελητή) και την επικεφαλής του συνδυασμού «......................................» ............................... (βλ. την 78γ/5-1-2011 έκθεση επίδοσης του ίδιου παραπάνω δικαστικού επιμελητή). 

Τέλος, όσον αφορά τον επικεφαλής του συνδυασμού των καθών η ένσταση («.....................................), αυτός είναι ο πρώτος καθού (.....................................) και κλητεύθηκε νομίμως και εμπροθέσμως για να παραστεί στην αρχική δικάσιμο της 23ης-12-2010 (βλ. την προσκομιζόμενη 3647 β/ 14-10-2010 έκθεση επίδοσης της δικαστικής επιμελήτριας Μαρίας Χατζηδάκη - Καραβυράκη). Ακολούθως, αυτός παρέστη τόσο κατά την παραπάνω αρχική δικάσιμο όσο και κατά την μετ’ αναβολή δικάσιμο της 19ης-1-2011, για την οποία άλλωστε δεν απαιτείτο νέα κλήτευσή του (άρθρο 135 παρ.4 Κ.Δ.Δ.), οπότε και συζητήθηκε η ένσταση, όπως προκύπτει από τα αντίστοιχα πρακτικά δημόσιας συνεδρίασης του παρόντος Δικαστηρίου. Επομένως, σε κάθε περίπτωση, κλητεύθηκαν οι «επικεφαλής των οικείων εκλογικών συνδυασμών», όπως ορίζει η παρ. 2 του άρθρου 253 Κ.Δ.Δ., όπως αντικαταστάθηκε με την παρ. 3 του άρθρου 15 του ν. 3051/2002.

10. Επειδή, ακολούθως, οι καθών η ένσταση, με το υπόμνημά τους, προβάλλουν ότι οι ενιστάμενοι στερούνται ενεργητικής νομιμοποίησης και εννόμου συμφέροντος για την άσκηση της κρινόμενης ένστασης, διότι δεν προσδιορίζουν στο δικόγραφο της ένστασης σε τι συνίσταται η υποτιθέμενη βλάβη καθενός προσωπικά από την προσβαλλόμενη πράξη, όταν μάλιστα αυτοί είναι μέλη του συνδυασμού «..........................................», ο οποίος αναδείχθηκε νικητής στις δημοτικές εκλογές της 7ης Νοεμβρίου 2010 στο Δήμο Ιεράπετρας και, σύμφωνα με την πάγια νομολογία του ΣτΕ αλλά και την 18/2010 εγκύκλιο του Υπουργείου Εσωτερικών, ο αναδειχθείς νικητής κατά τις δημοτικές εκλογές στερείται εννόμου συμφέροντος να ασκήσει αυτοτελώς ένσταση. Αντίθετα οι ενιστάμενοι, με το υπόμνημά τους, προβάλλουν ότι έχουν έννομο συμφέρον, διότι άσκησαν την ένστασή τους όχι μόνον ως υποψήφιοι αλλά και ως εκλογείς εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους του Δήμου Ιεράπετρας, όπως αναγράφεται στην πρώτη σελίδα της ένστασής τους, παραπλεύρως του ονοματεπωνύμου εκάστου.

11. Επειδή, το άρθρο 45 του ν. 3852/2010 ορίζει ότι: «Ένσταση μπορεί να ασκήσει: α) κάθε εκλογέας γραμμένος στους εκλογικούς καταλόγους του δήμου, και β) ο υποψήφιος κατά τις εκλογές στον οικείο δήμο». Ταυτόσημη σε περιεχόμενο είναι και η ρύθμιση της παρ. 1 του άρθρου 247 του Κ.Δ.Δ. με τίτλο «Ενεργητική και παθητική νομιμοποίηση»,  με την οποία ορίζεται ότι: «1. Ένσταση μπορεί να ασκήσει: α) κάθε εκλογέας εγγεγραμμένος στους εκλογικούς καταλόγους του οικείου οργανισμού τοπικής αυτοδιοίκησης, καθώς και β) όποιος διετέλεσε υποψήφιος κατά τις εκλογές στον οικείο οργανισμό τοπικής αυτοδιοίκησης». Η παραπάνω διάταξη, όπως ρητώς δηλώνει και ο τίτλος του άρθρου, προσδιορίζει εκείνους που νομιμοποιούνται ενεργητικά να ασκήσουν ένσταση. Όμως, η «ενεργητική νομιμοποίηση» δεν ταυτίζεται πάντοτε με το «έννομο συμφέρον». Ειδικότερα, κατά τα παγίως κρατούντα στη θεωρία του δικονομικού δικαίου και στη νομολογία (βλ. Χατζητζανή Ν., Ερμηνεία κατ’ άρθρον Κώδικος Διοικητικής Δικονομίας, εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα 2002, σελ. 458) ως «νομιμοποίηση» νοείται ο σύνδεσμος ορισμένου προσώπου προς ορισμένη έννομη σχέση, ο οποίος του παρέχει την εξουσία να δικάζεται είτε ως αιτών την ένδικη προστασία (ενεργητική νομιμοποίηση) είτε ως καθού αυτή στρέφεται (παθητική νομιμοποίηση). Ενώ ως «έννομο συμφέρον» νοείται η νομική κατάσταση που δικαιολογεί την αξίωση για παροχή ένδικης προστασίας. Π.χ. ο δικαιούχος, όταν δεν προσβάλλεται το δικαίωμά του ή το έννομο συμφέρον του, νομιμοποιείται μεν ενεργητικώς να ασκήσει συναφώς ένδικο βοήθημα, δεν έχει όμως έννομο συμφέρον προς τούτο. Ειδικότερα, όσον αφορά τις διαφορές που αναφύονται κατά την εκλογική διαδικασία στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, παγίως γίνεται δεκτό από τη νομολογία ότι εκείνος ο οποίος αναδείχθηκε νικητής στερείται εννόμου συμφέροντος να ασκήσει αυτοτελώς ένσταση (ΣτΕ 819/2010, 1766/2007, 2227/2007, 1853/2000, 2297/1991 κ.α.). Στην ειδική όμως περίπτωση που η αιτούμενη με την ένσταση αύξηση της εκλογικής δύναμης του νικητή έχει ως αποτέλεσμα ο συνδυασμός του να καταλάβει περισσότερες έδρες, τότε ο νικητής έχει ειδικό έννομο συμφέρον για άσκηση ένστασης (πρβλ. ΣτΕ 1466/2007). Το τελευταίο τούτο συμβαίνει, βάσει του ισχύοντος εκλογικού συστήματος, όταν ο επιτυχών συνδυασμός υπερβαίνει το 60% των έγκυρων ψήφων, οπότε καταλαμβάνει τόσες έδρες όσες ακριβώς αναλογούν ποσοστιαία στην εκλογική δύναμή του. Αντίθετα, όταν η δύναμη του επιτυχόντος συνδυασμού κυμαίνεται μεταξύ 50% και 60% των έγκυρων ψήφων, αυτός λαμβάνει πάντοτε τα 3/5 των εδρών του δημοτικού συμβουλίου, οπότε δεν είναι δυνατή η αύξηση του αριθμού των εδρών του αν αυξηθεί η εκλογική δύναμή του σε ποσοστό όχι μεγαλύτερο του 60% των εγκύρων ψήφων. Επίσης, ο ανακηρυχθείς τακτικός δημοτικός σύμβουλος δεν έχει έννομο συμφέρον για άσκηση ένστασης, αφού έχει ήδη εκλεγεί, ενώ ειδικό έννομο συμφέρον για άσκηση ένστασης έχει ο ανακηρυχθείς αναπληρωματικός δημοτικός σύμβουλος, όταν η συνέπεια της παραδοχής της ένστασής του θα είναι να καταλάβει θέση τακτικού δημοτικού συμβούλου ή να βελτιώσει τη θέση του ως αναπληρωματικού ή να διεξαχθεί επαναληπτική εκλογή (πρβλ. ΑΕΔ 90/1997, 19/1994, 25/1994, που αφορούν τις βουλευτικές εκλογές).

12. Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση, στην πρώτη σελίδα του δικογράφου της ένστασης, αναφέρονται κατά λέξιν τα εξής: «.......... … 1. Του .............................................., εκλογέα, νυν Δημάρχου Μακρύ Γιαλού, εκλεγέντος δημοτικού συμβούλου στις εκλογές της 7ης Νοεμβρίου 2010 … 2. Του ..................................................., εκλογέα, δημοτικού συμβούλου Δήμο Μακρύ Γιαλού, εκλεγέντος δημοτικού συμβούλου στις εκλογές της 7ης Νοεμβρίου 2010 … 3. Του .................................., εκλογέα, υποψηφίου δημοτικού συμβούλου και μη εκλεγέντος δημοτικού συμβούλου δημοτικού συμβούλου στις εκλογές της 7ης Νοεμβρίου 2010 … 4. ......................... ................................................., εκλογέα, υποψηφίου δημοτικού συμβούλου και μη εκλεγέντος δημοτικού συμβούλου στις εκλογές της 7ης Νοεμβρίου 2010 … 5. Του ............................. του ........, εκλογέα, νυν Αντιδημάρχου Μακρύ Γιαλού 6. Του ........................................................, εκλογέα, νυν Αντιδημάρχου Μακρύ Γιαλού 7. Του ..................................................... εκλογέα, νυν Δημάρχου Ιεράπετρας …». Περαιτέρω, στη δεύτερη σελίδα της ένστασης αναφέρεται κατά λέξιν: «Όλοι οι ενιστάμενοι είμαστε εκλογείς, εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους του Δήμου Ιεράπετρας (ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ Αύγουστος 2010), ενώ οι 1ος, 2ος , 3ος, 4ος, πέραν των άλλων αξιωμάτων που κατέχουμε, λάβαμε μέρος στις εκλογές της 7ης Νοεμβρίου 2010, ως υποψήφιοι δημοτικοί σύμβουλοι, με το συνδυασμό «...........................................................................» και υποψήφιο και ήδη ανακηρυχθέντα Δήμαρχο τον .........................................». Εν όψει όσων αναφέρθηκαν στη με αρ. 11 σκέψη της παρούσας απόφασης, όλοι οι ενιστάμενοι νομιμοποιούνται ενεργητικώς να ασκήσουν την κρινόμενη ένσταση, δεν έχουν όμως όλοι έννομο συμφέρον. Ειδικότερα, οι με αρ. 5, 6, 7 ενιστάμενοι, που έχουν μόνο την ιδιότητα του εκλογέως του εγγεγραμμένου στους εκλογικούς καταλόγους του Δήμου Ιεράπετρας, έχουν αναμφισβήτητα και ανεμπόδιστα έννομο συμφέρον να ασκήσουν την κρινόμενη ένσταση, δεδομένου ότι ο σύνδεσμός τους με την προσβαλλόμενη πράξη, ως εκλογέων εγγεγραμμένων στους εκλογικούς καταλόγους του οικείου Δήμου, που τους παρέχει την εξουσία να δικάζονται ως αιτούντες έννομη προστασία, δηλαδή η ενεργητική νομιμοποίησή τους, δεν περιορίζεται από κάποια συντρέχουσα ιδιότητά τους. Όσον, όμως, αφορά τους λοιπούς ενιστάμενους, που ήσαν όλοι όχι μόνον εκλογείς αλλά συγχρόνως και υποψήφιοι του επιτυχόντος στις εκλογές συνδυασμού «........................................................», πρέπει να ερευνηθεί αν η αποδοχή της ένστασής τους θα οδηγήσει είτε σε βελτίωση της σειράς κατάταξής τους ως αναπληρωματικών δημοτικών συμβούλων είτε σε εκλογή τους σε θέση τακτικών δημοτικών συμβούλων είτε σε αύξηση των εδρών που καταλαμβάνει ο συνδυασμός τους, διότι, αν δεν συντρέχει καμία από τις παραπάνω περιπτώσεις, στερούνται το έννομο συμφέρον για άσκηση της κρινόμενης ένστασης, σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στην με αρ. 11 σκέψη της παρούσας απόφασης.

13. Επειδή, η παρ. 3 του άρθρου 18 του ν. 3852/2010 (ΦΕΚ Α΄87), όπως το τελευταίο εδάφιό της προστέθηκε με την παρ. 10 γ  του άρθρου 18 του ν. 3870/ 2010 (ΦΕΚ Α΄138), ορίζει ότι: «3. Ο αριθμός των υποψήφιων δημοτικών συμβούλων, συμβούλων δημοτικής κοινότητας και συμβούλων τοπικής κοινότητας από κάθε φύλο ανέρχεται τουλάχιστον στο ένα τρίτο (1/3) του συνολικού αριθμού των μελών του δημοτικού συμβουλίου ή του συμβουλίου δημοτικής ή τοπικής κοινότητας που υπολογίζεται διακεκριμένα για κάθε δημοτικό συμβούλιο και για κάθε συμβούλιο δημοτικής ή τοπικής κοινότητας … Στην περίπτωση κατά την οποία ο αριθμός των υποψήφιων μελών του δημοτικού συμβουλίου ή του συμβουλίου δημοτικής ή τοπικής κοινότητας είναι μικρότερος του συνολικού αριθμού των αντίστοιχων μελών, σύμφωνα και με την παράγραφο 2 του επόμενου άρθρου, το ανωτέρω ποσοστό υπολογίζεται επί του αριθμού των αντίστοιχων μελών, που περιλαμβάνονται στη γραπτή δήλωση του συνδυασμού». Περαιτέρω, το τελευταίο εδάφιο της παρ. 6 του άρθρου 19 του ίδιου νόμου ορίζει ότι: «Απαράδεκτη είναι και η εκπρόθεσμη δήλωση, καθώς και η δήλωση που περιλαμβάνει λιγότερους υποψηφίους από τα ελάχιστα όρια … της παραγράφου 3 του προηγούμενου άρθρου». Επιπλέον, το άρθρο 259 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας (Κ.Δ.Δ. - ν.2717/1999, ΦΕΚ Α΄97) ορίζει ότι: «1. Αν το δικαστήριο διαπιστώσει παράβαση του νόμου ή ουσιαστικές πλημμέλειες: α) κατά τη διεξαγωγή της εκλογής, ή β) κατά την ανακήρυξη των συνδυασμών των υποψηφίων που έχουν δηλωθεί, ή γ) κατά την ανακήρυξη των επιτυχόντων και επιλαχόντων συνδυασμών, καθώς και των υποψηφίων κάθε συνδυασμού που εκλέγονται ως τακτικοί ή αναπληρωματικοί, ακυρώνει ή τροποποιεί, κατά περίπτωση, την πράξη με την οποία εξάγεται το αποτέλεσμα της συγκεκριμένης εκλογής ή την πράξη με την οποία γίνεται η σχετική ανακήρυξη. Στην ακύρωση της πράξης προβαίνει το δικαστήριο μόνο αν η νομική ή ουσιαστική πλημμέλεια αυτή είναι δυνατόν να ασκήσει επιρροή στο συνολικό εκλογικό αποτέλεσμα. Η ακύρωση μπορεί να αφορά ολόκληρη την εκλογή ή μόνο την αρχική ή μόνο την επαναληπτική εκλογή, στα εκλογικά τμήματα τα οποία αφορά το αντικείμενο της ένστασης. 2. Αν, ειδικότερα, το δικαστήριο, κατά την εκδίκαση της ένστασης που στρέφεται κατά της πράξης με την οποία εξάγεται το αποτέλεσμα της εκλογής, διαπιστώσει ότι οι αναφερόμενοι σε αυτήν δεν είχαν τα νόμιμα προσόντα ή ότι συνέτρεχε σε αυτούς νόμιμο κώλυμα για την εκλογή τους, ακυρώνει, ως προς τούτους, τη σχετική πράξη και ορίζει, ως εκλεγόμενους, τους επόμενους κατά τη σειρά των ψήφων προτίμησης υποψηφίους. Ενώ, αν διαπιστώσει εσφαλμένη αρίθμηση των ψήφων, καθορίζει, βάσει των έγκυρων ψήφων και της ορθής αρίθμησής τους, εκείνους που εκλέγονται. 3. …». Από τις παραπάνω διατάξεις του ν. 3852/2010, που είναι όμοιες (αν και όχι ταυτόσημες κατά περιεχόμενο) με τις προϊσχύσασες διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 34 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων (ν. 3463/2006 - ΦΕΚ Α΄114) και τις ακόμη προγενέστερες διατάξεις του άρθρου 75 του ν. 2910/2001, προκύπτει ότι, με αυτές θεσπίζεται, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 116 παρ. 2 του Συντάγματος, προσωρινό, αναγκαίο και πρόσφορο, θετικό μέτρο υπέρ των γυναικών, υπό τη μορφή ποσόστωσης, με σκοπό να εγκαθιδρυθεί μια πραγματική ισότητα των δύο φύλων κατά την πρόσβαση στα αιρετά αξιώματα του δημοτικού συμβούλου και του συμβούλου της δημοτικής κοινότητας και της τοπικής κοινότητας. Για να ευοδωθεί χωρίς προσκόμματα ο συνταγματικός αυτός σκοπός, κάθε παράβαση των διατάξεων ως προς τον ελάχιστο αναγκαίο αριθμό των γυναικών υποψήφιων δημοτικών συμβούλων ή συμβούλων δημοτικής ή τοπικής κοινότητας που πρέπει να περιλαμβάνει κάθε συνδυασμός, καθιστά, άνευ ετέρου, τη δήλωση του συνδυασμού αυτού απαράδεκτη, το δε αρμόδιο διοικητικό δικαστήριο, όταν προσβάλλεται ή ελέγχεται παρεμπιπτόντως η πράξη ανακήρυξης συνδυασμού για το λόγο ότι ο συνδυασμός αυτός ανακηρύχθηκε, κατά παράβαση της πιο πάνω διάταξης, περιλαμβάνοντας μικρότερο από το νόμιμο αριθμό γυναικών υποψηφίων, αν διαπιστώσει την παράβαση αυτή, ακυρώνει την προσβαλλόμενη πράξη, χωρίς να απαιτείται να αποδειχθεί από τον ενιστάμενο ότι η νομική αυτή πλημμέλεια «είναι δυνατόν να ασκήσει επιρροή στο συνολικό εκλογικό αποτέλεσμα». 

Στην εν λόγω δηλαδή περίπτωση δεν εφαρμόζεται το δεύτερο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 259 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας, το οποίο ορίζει ότι «στην ακύρωση της πράξης προβαίνει το δικαστήριο μόνο αν η νομική ή ουσιαστική πλημμέλεια αυτή είναι δυνατόν να ασκήσει επιρροή στο συνολικό εκλογικό αποτέλεσμα». Και τούτο διότι, υπό την αντίθετη εκδοχή, το εξαιρετικά δυσαπόδεικτο γεγονός της δυνατότητας επιρροής της νομικής αυτής πλημμέλειας στο συνολικό εκλογικό αποτέλεσμα θα καθιστούσε απρόσφορο το θετικό μέτρο της ποσόστωσης υπέρ των γυναικών που θεσπίζουν οι παραπάνω διατάξεις και εξαιρετικά δυσχερή την επίτευξη του επιδιωκόμενου συνταγματικού σκοπού της θεμελίωσης μιας πραγματικής ισότητας των δύο φύλων κατά την πρόσβαση στα αιρετά αξιώματα του δημοτικού συμβούλου και του συμβούλου της δημοτικής κοινότητας ή της τοπικής κοινότητας (βλ. σκέψη με αρ. 5 της ΣτΕ 2388/2004, καθώς και ΣτΕ 2831, 2832, 2833, 2834, 3027, 3028, 3185, 3187, 3188, 3189/2003). Επιπλέον, ο νομοθέτης διέκρινε την πλημμέλεια της έλλειψης νόμιμων προσόντων ή της συνδρομής κωλύματος εκλογιμότητας στο πρόσωπο υποψηφίου από τις άλλες περιπτώσεις παρανομίας ή πλημμέλειας της εκλογικής διαδικασίας, στις οποίες περιλαμβάνεται και η ανακήρυξη από τα πολιτικά δικαστήρια συνδυασμού, ο οποίος δεν έχει το νόμιμο ποσοστό υποψηφίων από το γυναικείο φύλο και οι οποίες, κατά την παρ. 1 του ίδιου άρθρου 259 του Κώδικα αυτού, έχουν ως συνέπεια την ακύρωση της εκλογής, και, προέβλεψε ρητώς με την παρ.2 του άρθρου αυτού, ότι η προσβολή του κύρους δημοτικών εκλογών για το λόγο ότι δεν είχε τα νόμιμα προσόντα ή είχε κώλυμα εκλογιμότητας εκλεγείς δημοτικός σύμβουλος έχει ως μόνη συνέπεια την ακύρωση της εκλογής του και την ανακήρυξη του επόμενου κατά τη σειρά των σταυρών προτίμησης υποψηφίων του ίδιου συνδυασμού και όχι, αμέσως ή εμμέσως την ακύρωση της όλης εκλογής (βλ. σκέψη με αρ. 11 της ΣτΕ 3187/2003). Επομένως, σε περίπτωση που αμφισβητηθεί με ένσταση ενώπιον του διοικητικού πρωτοδικείου, το κύρος δημοτικών εκλογών που διεξήχθησαν, για το λόγο ότι με την (προγενέστερη των εκλογών) απόφαση του (πολιτικού) πρωτοδικείου μη νομίμως ανακηρύχθηκε συνδυασμός υποψηφίων, ο οποίος δεν περιείχε τον ελάχιστο αριθμό υποψηφίων από κάθε φύλο, τότε, εφόσον ο λόγος αυτός της ένστασης γίνει δεκτός ως βάσιμος, το διοικητικό πρωτοδικείο οφείλει να ακυρώσει την ανακήρυξη του εν λόγω συνδυασμού, καθώς και τη διεξαχθείσα εκλογή, και να διατάξει την επανάληψη της εκλογής μεταξύ των υπόλοιπων συνδυασμών, που είχαν ανακηρυχθεί νομίμως, για το σύνολο των εδρών του δημοτικού συμβουλίου και των λοιπών συμβουλίων, χωρίς να προσπαθήσει να ερευνήσει το (εξαιρετικά δυσαπόδεικτο) γεγονός της επιρροής της παραπάνω νομικής πλημμέλειας στο εκλογικό αποτέλεσμα. Ακόμη και αν ο μη νομίμως ανακηρυχθείς συνδυασμός είναι ένας από τους επιλαχόντες και ο αριθμός των ψήφων του (και, αντιστοίχως, των εδρών που έλαβε) είναι πολύ μικρότερος από τον αριθμό των ψήφων (και των εδρών, αντιστοίχως) του επιτυχόντος συνδυασμού, και πάλι δεν μπορούμε να συνάγουμε με βεβαιότητα το συμπέρασμα ότι το αποτέλεσμα της εκλογής θα ήταν το ίδιο ως προς τις μεταξύ των υπόλοιπων συνδυασμών διαφορές ψήφων στην περίπτωση που δεν είχε μετάσχει στις εκλογές ο μη νομίμως ανακηρυχθείς συνδυασμός. Και τούτο, διότι είναι άδηλο και άγνωστο αν όλοι οι ψηφοφόροι (ή πόσοι ακριβώς από αυτούς) θα ψήφιζαν τον ίδιο από τους υπόλοιπους συνδυασμούς είτε μετείχε στις δημοτικές εκλογές ο μη νομίμως ανακηρυχθείς συνδυασμός είτε δεν μετείχε, είτε δηλαδή οι μετέχοντες  στις δημοτικές  εκλογές συνδυασμοί ήσαν «Ν» στον αριθμό είτε ήσαν «Ν μείον 1». Επιπλέον, δεν επιτρέπει η ισχύουσα εκλογική νομοθεσία να λογισθούν ως άκυροι οι ψήφοι που έλαβε ο μη νομίμως ανακηρυχθείς συνδυασμός και να γίνει η κατανομή των εδρών μεταξύ των υπόλοιπων συνδυασμών, με βάση το άθροισμα των εγκύρων ψηφοδελτίων που έλαβαν αυτοί, δεδομένου ότι οι λόγοι ακυρότητας των ψηφοδελτίων προβλέπονται αποκλειστικά στο άρθρο 28 του ν. 3852/2010 και καμία από τις περιπτώσεις αυτές δεν αφορά ψήφους που δόθηκαν από εκλογείς σε μη νομίμως ανακηρυχθέντα συνδυασμό. Επιπροσθέτως, δεν επιτρέπει η ισχύουσα εκλογική νομοθεσία να παραμείνουν κενές οι έδρες που αντιστοιχούν στις ψήφους που έλαβε ο μη νομίμως ανακηρυχθείς συνδυασμός και να μειωθεί αναλόγως ο αριθμός των μελών του δημοτικού συμβουλίου, δεδομένου ότι οι περιπτώσεις που συμβαίνει κάτι τέτοιο προβλέπονται αποκλειστικά 

στο τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 2 και στην τελευταία περίοδο της παραγράφου 6 του 

άρθρου 34 του ν. 3852/2100 και καμία από τις περιπτώσεις αυτές δεν αφορά συνδυασμό που δεν ανακηρύχθηκε νομίμως. Επιπλέον, δεν προβλέπεται από την ισχύουσα εκλογική νομοθεσία η αναπλήρωση των εκλεγέντων δημοτικών συμβούλων και συμβούλων τοπικών κοινοτήτων του συνδυασμού που δεν ανακηρύχθηκε νομίμως από αναπληρωματικούς δημοτικούς συμβούλους και αναπληρωματικούς συμβούλους τοπικών κοινοτήτων άλλων συνδυασμών, χωρίς τη διεξαγωγή επαναληπτικής εκλογής. Επίσης, δεν μπορεί να εφαρμοστεί στην περίπτωση αυτή το άρθρο 55 του ν. 3852/2010, το οποίο αφορά την αναπλήρωση μελών του δημοτικού συμβουλίου και των συμβουλίων δημοτικών ή τοπικών κοινοτήτων κατά τη διάρκεια της δημοτικής περιόδου, σε περίπτωση που οι αντίστοιχες έδρες μείνουν κενές για οποιοδήποτε λόγο, και ορίζει ότι η αναπλήρωση αυτή γίνεται κατ’ αρχάς από αναπληρωματικούς του ίδιου συνδυασμού και , αν εξαντληθεί ο αριθμός των αναπληρωματικών του συνδυασμού αυτού, καλούνται να καταλάβουν τις έδρες που έμειναν κενές αναπληρωματικοί από άλλους συνδυασμούς, με τη σειρά της εκλογικής τους δύναμης, και, αν δεν υπάρχουν αναπληρωματικοί κανενός συνδυασμού, ο περιφερειάρχης προκηρύσσει την εκλογή τόσων συμβούλων όσες είναι οι κενές θέσεις και ισάριθμων αναπληρωματικών. Δηλαδή, το άρθρο 55 του ν. 3852/2010 αναφέρεται σε νομίμως καταληφθείσες έδρες συμβούλων από συνδυασμό που νομίμως μετείχε στις δημοτικές εκλογές, οι οποίες (έδρες) εκ των υστέρων μένουν κενές για οποιοδήποτε λόγο (π.χ. παραίτηση ή θάνατος του φυσικού προσώπου που κατέχει την έδρα, το οποίο απαιτείται να αναπληρωθεί κατ’ αρχάς από πρόσωπο του ίδιου συνδυασμού), πράγμα το οποίο δεν συμβαίνει στην περίπτωση που με την εκδοθείσα δικαστική απόφαση επί της ασκηθείσας ένστασης κατά του κύρους δημοτικών εκλογών διαγιγνώσκεται, κατόπιν προβολής σχετικού λόγου ένστασης, ότι ένας ή περισσότεροι συνδυασμοί δεν είχαν ανακηρυχθεί νομίμως και δεν είχαν μετάσχει νομίμως στις εκλογές. Επομένως, η ισχύουσα εκλογική νομοθεσία δεν προβλέπει την (χωρίς διεξαγωγή επαναληπτικής εκλογής) απόδοση στους υπόλοιπους συνδυασμούς που ανακηρύχθηκαν νομίμως και μετείχαν στις δημοτικές εκλογές, των εδρών τις οποίες έλαβε ο μη νομίμως ανακηρυχθείς και μετασχών στις εκλογές συνδυασμός, αλλά είναι αναγκαία η διεξαγωγή επαναληπτικής εκλογής μεταξύ όλων των υπόλοιπων συνδυασμών για το σύνολο των εδρών του δημοτικού συμβουλίου, όπως προαναφέρθηκε. Τέλος, δεν είναι αναγκαίο να αμφισβητείται με την ένσταση μόνον η νομιμότητα της ανακήρυξης (και, κατά παρεπόμενη συνέπεια, της συμμετοχής στις δημοτικές εκλογές) του συνδυασμού ο οποίος 

κατετάγη πρώτος σε αριθμό ψήφων, με βάση το εκλογικό αποτέλεσμα, αλλά μπορεί να αμφισβητηθεί η νομιμότητα της ανακήρυξης οιουδήποτε επιλαχόντος συνδυασμού, δηλαδή συνδυασμού ο οποίος έλαβε τουλάχιστον μία έδρα, κατ’ άρθρο 31 του ν. 3852/2010 (βλ. τη με αρ. 12 σκέψη της ΣτΕ 3187/2003, όπου με την ένσταση είχε αμφισβητηθεί το κύρος των δημοτικών εκλογών στο Δήμο Λαμπείας του Νομού Ηλείας από τον υποψήφιο Δήμαρχο του δεύτερου σε αριθμό ψήφων συνδυασμού λόγω μη νόμιμης ανακήρυξης του τέταρτου σε αριθμό ψήφων συνδυασμού).

14. Επειδή, στην κρινόμενη περίπτωση, οι ενιστάμενοι ζητούν να ακυρωθεί η 151/2010 απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Λασιθίου, κατά το μέρος που με αυτήν ο συνδυασμός «......................................................................» ανακηρύχθηκε δεύτερος επιλαχών, βάσει των αποτελεσμάτων των δημοτικών εκλογών που διεξήχθησαν στις 7 Νοεμβρίου 2010 για την ανάδειξη δημοτικών αρχών στο Δήμο Ιεράπετρας και έλαβε δύο (2) έδρες στο Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Ιεράπετρας, καθώς και διάφορες έδρες σε συμβούλια τοπικών κοινοτήτων του εν λόγω δήμου, επικαλούμενοι, ως μοναδικό λόγο της ένστασής τους, ότι ο συνδυασμός τούτος μη νομίμως ανακηρύχθηκε με την 134/2010 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Λασιθίου και, κατά παρεπόμενη συνέπεια, μη νομίμως μετείχε στις εκλογές, διότι κατά τη λήξη της προθεσμίας υποβολής των υποψηφιοτήτων, είκοσι (20) ημέρες πριν από την ψηφοφορία, η κατατεθείσα στο Πρωτοδικείο Λασιθίου δήλωση κατάρτισης του συνδυασμού δεν περιείχε τον ελάχιστο αναγκαίο αριθμό υποψηφίων δημοτικών συμβούλων από κάθε φύλο, όπως ορίζεται από το άρθρο 18 παρ. 3 του ν. 3852/2010.  Περαιτέρω, ζητούν να μην γίνουν επαναληπτικές εκλογές, αλλά να αφαιρεθούν όλες οι έδρες που κατέλαβε ο παραπάνω συνδυασμός στο Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Ιεράπετρας, σε διάφορα συμβούλια τοπικών κοινοτήτων του εν λόγω δήμου και σε εκπροσώπους τοπικών κοινοτήτων του εν λόγω δήμου και να δοθούν όλες οι παραπάνω έδρες (πλην μίας) στον επιτυχόντα στις εκλογές συνδυασμό «...............................................», με το επιχείρημα ότι αυτός έλαβε το 77,38% των εγκύρων ψήφων, δηλαδή ποσοστό εξαιρετικά μεγάλο, καθώς και να δοθεί μία έδρα στο συμβούλιο της Τοπικής Κοινότητας Πεύκων στον επιλαχόντα στις εκλογές συνδυασμό «.......................................». Δεν διευκρινίζουν οι ενιστάμενοι, βάσει ποιών διατάξεων νόμων πρέπει να γίνει η παραπάνω νέα κατανομή εδρών. Όμως, αν, με απόφαση του παρόντος Δικαστηρίου, ακυρωθεί ως μη νόμιμη η ανακήρυξη του συνδυασμού «......................................................», κατ’ αποδοχή του σχετικού λόγου και του σχετικού αιτήματος της κρινόμενης ένστασης, αυτό θα έχει ως παρεπόμενη υποχρεωτική συνέπεια τη διεξαγωγή επαναληπτικής δημοτικής εκλογής στο Δήμο Ιεράπετρας μεταξύ όλων των υπόλοιπων (πλην του «..........................................................») νομίμως ανακηρυχθέντων συνδυασμών για το σύνολο των εδρών του δημοτικού συμβουλίου, για τους λόγους που λεπτομερώς εκτέθηκαν στη με αρ. 13 σκέψη της παρούσας απόφασης, όσα δε αντίθετα επικαλούνται οι ενιστάμενοι είναι απορριπτέα ως αβάσιμα. Αν λοιπόν διαταχθεί από το παρόν Δικαστήριο η διεξαγωγή επαναληπτικής εκλογής, οι ήδη εκλεγέντες τακτικοί δημοτικοί σύμβουλοι του επιτυχόντος συνδυασμού «...................................................», στους οποίους περιλαμβάνονται ο πρώτος και ο δεύτερος ενιστάμενος, θα απωλέσουν τις έδρες τους και θα τεθούν σε νέα κρίση από το εκλογικό σώμα, με άδηλο αποτέλεσμα. Δηλαδή, η αποδοχή του παραπάνω μοναδικού λόγου της ένστασής τους θα έχει ως αποτέλεσμα τη χειροτέρευση της σημερινής θέσης τους και, κατά τούτο, στερούνται εννόμου συμφέροντος για την προβολή του λόγου τούτου. Όσον αφορά τους αναπληρωματικούς δημοτικούς συμβούλους, δηλαδή τους με αρ. 3 και 4 από τους ενιστάμενους, αυτοί δεν επικαλούνται ότι το έννομο συμφέρον τους συνίσταται στο ότι μέσω της επαναληπτικής εκλογής προσδοκούν βελτίωση της σημερινής ατομικής θέσης καθενός από αυτούς, δηλαδή είτε την εκλογή τους σε θέση τακτικών συμβούλων είτε τη βελτίωση της θέσης τους ως αναπληρωματικών (πρβλ. ΑΕΔ 90/1997, 19/1994, 25/1994, που αφορούν τις βουλευτικές εκλογές), αλλά, αντιθέτως, αρνούνται τη διεξαγωγή επαναληπτικής εκλογής. Επιπλέον, τέτοιο ατομικό συμφέρον τους, αν προβαλλόταν, δεν θα ήταν έννομο, διότι θα συγκρουόταν με το υπέρτερο συμφέρον του επιτυχόντος συνδυασμού τους, το οποίο συνίσταται στη διατήρηση της θέσης του συνδυασμού ως νικητή των γενομένων εκλογών της 7ης Νοεμβρίου 2010, ο οποίος έλαβε απόλυτη πλειοψηφία ψήφων και εδρών, και στη μη διεξαγωγή επαναληπτικής εκλογής, όπου δεν είναι εκ των προτέρων βέβαιο ποιος συνδυασμός θα είναι ο νικητής. Είναι δε υπέρτερο το συμφέρον του συνδυασμού, όταν συγκρούεται με το ατομικό συμφέρον του υποψηφίου που είναι μέλος του, διότι η εκλογή του δημάρχου, των δημοτικών συμβούλων, των συμβούλων των δημοτικών ή τοπικών κοινοτήτων και του εκπροσώπου της τοπικής κοινότητας γίνεται κατά συνδυασμούς και υποψηφιότητες εκτός συνδυασμών αποκλείονται (άρθρο 18 παρ.1 του ν.3852/2010). Με τον τρόπο αυτό, ο νομοθέτης απαγορεύει απολύτως τις ατομικές υποψηφιότητες και καθιστά υποχρεωτική τη συλλογική εμφάνιση και δραστηριότητα των φυσικών προσώπων για την άσκηση του πολιτικού δικαιώματος του εκλέγεσθαι στα όργανα διοίκησης των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης υπό τη σκέπη «συνδυασμών», δηλαδή τη συνεργασία και αλληλεγγύη μεταξύ των μελών του συνδυασμού , έστω και ο τελευταίος δεν έχει νομική προσωπικότητα. Επομένως, η προσφυγή πρέπει να απορριφθεί ως απαράδεκτη για τους τέσσερεις πρώτους ενιστάμενους, λόγω έλλειψης εννόμου συμφέροντος.

15. Επειδή, οι καθών η ένσταση προβάλλουν με το υπόμνημά τους ότι ο συνδυασμός τους «.............................» ήταν ο μοναδικός που κατέθεσε δήλωση υποψηφίων για το τριμελές συμβούλιο της Τοπικής Κοινότητας Λιθινών του Δήμου Ιεράπετρας και ότι, αν γίνει δεκτή η ένσταση, ακυρωθεί η ανακήρυξη του συνδυασμού τους και εκπέσουν οι εκλεγέντες τακτικοί σύμβουλοι στο συμβούλιο της παραπάνω τοπικής κοινότητας, καθώς και οι αναπληρωματικοί τους, δεν θα μπορεί να συγκροτηθεί συμβούλιο της εν λόγω τοπικής κοινότητας ? ότι το δικόγραφο της ένστασης πάσχει από αοριστία, διότι δεν προσδιορίζει τι θα συμβεί στην παραπάνω τοπική κοινότητα και πώς αυτή θα λειτουργήσει, σε περίπτωση που γίνει δεκτή η ένσταση. Όμως, ο παραπάνω ισχυρισμός των καθών η ένσταση πρέπει να απορριφθεί ως στηριζόμενος σε εσφαλμένη προϋπόθεση, διότι το θέμα της αοριστίας ή μη του δικογράφου της ένστασης είναι παντελώς άσχετο με το ενδεχόμενο να παραμείνουν μία ή περισσότερες τοπικές κοινότητες ενός «καλλικρατικού» δήμου χωρίς όργανα διοίκησης, λόγω έλλειψης υποψηφίων από όλους τους συνδυασμούς. Άλλωστε, το ενδεχόμενο αυτό το αποδέχεται ως νόμιμο ο νομοθέτης, όταν στο άρθρο 19 παρ. 2 του ν. 3852/2010 ορίζει ότι η δήλωση του συνδυασμού είναι νόμιμη εάν περιλαμβάνονται σε αυτήν υποψήφιοι σύμβουλοι για το ένα τρίτο (1/3) του συνόλου των τοπικών κοινοτήτων που εκλέγουν τριμελή συμβούλια και εφόσον υπάρχει τουλάχιστον ένας υποψήφιος, καθώς και ότι η μη ύπαρξη υποψήφιου εκπροσώπου τοπικής κοινότητας δεν επηρεάζει τη νομιμότητα της δήλωσης του συνδυασμού. 

16. Επειδή, κατόπιν των ανωτέρω, η ένσταση έχει ασκηθεί παραδεκτώς από τους με αρ. 5, 6 και 7 από τους ενισταμένους, με την ιδιότητά τους ως εκλογέων εγγεγραμμένων στους εκλογικούς καταλόγους του Δήμου Ιεράπετρας, ως προς τους οποίους συντρέχουν επίσης οι προϋποθέσεις της απλής ομοδικίας, κατά τα άρθρα 262 και 115 του Κ.Δ.Δ., δεδομένου ότι ο μοναδικός λόγος της ένστασής τους είναι κοινός για όλους τους ενιστάμενους και στρέφεται κατά της ίδιας προσβαλλόμενης πράξης. Πρέπει λοιπόν να εξεταστεί η βασιμότητα της ένστασης ως προς τους παραπάνω ομοδίκους. 

17. Επειδή, από τα στοιχεία της δικογραφίας προκύπτουν τα εξής: Ο Δήμος Ιεράπετρας συνεστήθη με το άρθρο 1 του ν. 3852/2010,  με συνένωση των (πρώην) δήμων Ιεράπετρας και Μακρύ Γιαλού, οι οποίοι αποτελούν τις δημοτικές ενότητες (άρθρο 2 του ν. 3852/2010) και συγχρόνως τις εκλογικές περιφέρειες (άρθρο 25 του ν. 3852/2010) του νέου Δήμου. Για τις εκλογές της 7ης Νοεμβρίου 2010 για την ανάδειξη αιρετών αρχών στο Δήμο Ιεράπετρας κατέθεσαν υποψηφιότητες τέσσερις (4) συνδυασμοί. Μεταξύ αυτών ήταν και ο συνδυασμός «..........................................» με επικεφαλής - υποψήφιο Δήμαρχο τον .................. του ............ Ο εν λόγω συνδυασμός καταρτίστηκε με γραπτή δήλωση που υπέγραψαν όλοι οι υποψήφιοι που τον αποτελούσαν, η οποία παραδόθηκε με απόδειξη παραλαβής στο Πρωτοδικείο Λασιθίου την Κυριακή 17 Οκτωβρίου 2010 και ώρα 12.45 μμ., δηλαδή την ημέρα που έληγε η προθεσμία υποβολής των υποψηφιοτήτων (20 ημέρες πριν από την ψηφοφορία, κατά την παρ. 7 του άρθρου 19 του ν. 3852/2010). Με την παραπάνω δήλωση, δηλώθηκαν έξι (6) υποψήφιοι δημοτικοί σύμβουλοι του συνδυασμού τούτου για μία από τις δύο εκλογικές περιφέρειες του Δήμου Ιεράπετρας, και συγκεκριμένα για την εκλογική περιφέρεια Μακρύ Γιαλού, από την οποία εκλέγονται τέσσερεις (4) δημοτικοί σύμβουλοι στο 27μελές Δημοτικό Συμβούλιο του παραπάνω Δήμου. Για την εκλογική περιφέρεια Ιεράπετρας, ο παραπάνω συνδυασμός δεν δήλωσε κανέναν υποψήφιο δημοτικό σύμβουλο. Οι έξι (6) δηλωθέντες υποψήφιοι του συνδυασμού τούτου για την εκλογική περιφέρεια Μακρύ Γιαλού ήσαν οι: ......................................................................................... Ακολούθως, στις 22 Οκτωβρίου 2010 ο υποψήφιος .............................................................. κατέθεσε στον Πρόεδρο Πρωτοδικών Λασιθίου γραπτή δήλωση, με το εξής κατά λέξιν περιεχόμενο: «Με την παρούσα μου σας δηλώνω ότι παραιτούμαι από υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος του συνδυασμού της εκλογικής περιφέρειας Μακρύ Γιαλού “...................................................................” με υποψήφιο δήμαρχο τον ............................ και παρακαλώ να κάνετε δεκτή την παραίτησή μου». Την ίδια ημέρα (22 Οκτωβρίου 2010) ο επικεφαλής του συνδυασμού «..............................................................» ................................................... κατέθεσε στον Πρόεδρο Πρωτοδικών Λασιθίου γραπτή δήλωση, με το εξής κατά λέξιν περιεχόμενο: «Εις αντικατάσταση του παραιτηθέντος υποψηφίου δημοτικού συμβούλου ............................................ παρακαλώ να δεχτείτε τα απαιτούμενα δικαιολογητικά της ............ .........................., που καταλαμβάνει τη θέση του». Ακολούθως, στις 23 Οκτωβρίου 2010, το Πολυμελές Πρωτοδικείο Λασιθίου, εξέδωσε την 134/2010 απόφασή του, με την οποία, αφού αποφάνθηκε ότι και οι τέσσερεις (4) συνδυασμοί που δήλωσαν συμμετοχή στις δημοτικές εκλογές για το Δήμο Ιεράπετρας έχουν καταρτιστεί νομίμως, ανακήρυξε αυτούς. Μεταξύ των τεσσάρων ανακηρυχθέντων συνδυασμών ήταν και ο συνδυασμός «.........................................................» (βλ. τη με αρ. 4 σκέψη της παρούσας απόφασης, όπου αναφέρονται λεπτομερώς όλοι οι ανακηρυχθέντες συνδυασμοί). Μάλιστα, στη σελ. 8 της 134/2010 απόφασης του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Λασιθίου αναφέρεται ότι στις 22-10-2010 παραιτήθηκε από την υποψηφιότητά του ο υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος του εν λόγω συνδυασμού ....................................., με δήλωσή του προς τον Πρόεδρο Πρωτοδικών Λασιθίου, και ότι την ίδια ημέρα (22-10-2010) τη θέση του παραιτηθέντα κατέλαβε η ..........................................................., με δήλωση του επικεφαλής του συνδυασμού και υποψηφίου Δημάρχου ........................................... προς τον Πρόεδρο Πρωτοδικών Λασιθίου, κατ’ άρθρο 21 παρ. 3 του ν. 3852/2010. Κατά τις διεξαχθείσες εκλογές στις 7 Νοεμβρίου 2010 τα αποτελέσματα ήσαν τα αναφερόμενα λεπτομερώς στη με αρ. 4 σκέψη της παρούσας απόφασης. Ο συνδυασμός «....................................................» έλαβε 1.199 ψήφους ή ποσοστό 7,72% και κατετάγη τρίτος σε σειρά ψήφων, δηλαδή ήταν δεύτερος επιλαχών συνδυασμός. Κατέλαβε 2 έδρες τακτικών δημοτικών συμβούλων του 27μελούς Δημοτικού Συμβουλίου Ιεράπετρας, μία έδρα τακτικού συμβούλου στο 3μελές συμβούλιο της Τοπικής Κοινότητας Αγίου Στεφάνου, όλες τις έδρες τακτικών συμβούλων στο 3μελές συμβούλιο της Τοπικής Κοινότητας Λιθινών, την έδρα τακτικού εκπροσώπου της Τοπικής Κοινότητας Περβολακίων, δύο έδρες στο 3μελές συμβούλιο της Τοπικής Κοινότητας Πεύκων, μία έδρα στο συμβούλιο της Τοπικής Κοινότητας Σταυροχωρίου και την έδρα τακτικού εκπροσώπου της Τοπικής Κοινότητας Χρυσοπηγής. Όλες  οι παραπάνω έδρες αποδόθηκαν στον παραπάνω συνδυασμό και ανακηρύχθηκαν οι εκλεγέντες τακτικοί και οι αναπληρωματικοί σύμβουλοί του με την 151/2010 απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Λασιθίου, της οποίας ζητείται με την κρινόμενη ένσταση η ακύρωση, κατά το μέρος τούτο. Ως μοναδικός λόγος της ένστασης προβάλλεται ότι μη νομίμως ανακηρύχθηκε ο παραπάνω συνδυασμός με την 134/2010 απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Λασιθίου, και κατ’ επέκταση μη νομίμως μετείχε στις δημοτικές εκλογές της 7ης Νοεμβρίου 2010, διότι κατά τη λήξη της προθεσμίας υποβολής των υποψηφιοτήτων (17 Οκτωβρίου 2010) είχε δηλώσει μόνο μία (1) γυναίκα υποψήφια σε σύνολο έξι (6) υποψηφίων δημοτικών συμβούλων του στο Δήμο Ιεράπετρας, δηλαδή αριθμό γυναικών υποψηφίων μικρότερο από το 1/3 των συνολικών υποψηφίων δημοτικών συμβούλων του συνδυασμού, κατά παράβαση της παρ. 3 του άρθρου 18 του ν. 3852/2010, όπως το τελευταίο εδάφιο της παρ. αυτής προστέθηκε με την παρ.10γ του άρθρου 18 του ν. 3870/2010. Προσθέτουν δε οι ενιστάμενοι ότι η παραίτηση (ή ανάκληση υποψηφιότητας) του υποψηφίου συμβούλου ............................. και η αντικατάστασή του από την ..................................., μετά τη λήξη της προθεσμίας κατάθεσης των υποψηφιοτήτων (20 ημέρες πριν από την ψηφοφορία) και πριν από την ανακήρυξη των υποψηφίων από το Πολυμελές Πρωτοδικείο Λασιθίου (15 ημέρες πριν από την ψηφοφορία) ήταν παράνομη και άκυρη ότι στο παραπάνω πενθήμερο χρονικό διάστημα δεν επιτρέπεται καμία ανάκληση υποψηφιότητας και καμία παραίτηση υποψηφίου, διότι, αν δεχθούμε την αντίθετη εκδοχή, θα καταργήσουμε, κατά παράβαση του νόμου, τη δεσμευτική προθεσμία κατάθεσης των υποψηφιοτήτων (20 ημέρες πριν από την ψηφοφορία ) και κάθε επικεφαλής συνδυασμού - υποψήφιος δήμαρχος θα μπορεί να μεθοδεύει παραιτήσεις και αντικαταστάσεις υποψηφίων συμβούλων του συνδυασμού του ανάλογα με τα συμφέροντά του  ότι ναι μεν κατά το χρόνο ανακήρυξης των υποψηφίων με την 134/2010 απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Ηρακλείου ο συνδυασμός «....................................................... » είχε 2 υποψήφιες γυναίκες δημοτικούς συμβούλους σε σύνολο 6 υποψηφίων, δηλαδή το 1/3, χάρη στη μεσολαβήσασα παραίτηση .................................... και στην αντικατάστασή του από την ......................................., όμως, από τη στιγμή που η παραπάνω παραίτηση και αντικατάσταση ήσαν παράνομες και άκυρες, όφειλε το Πολυμελές Πρωτοδικείο Λασιθίου να διαγνώσει την εν λόγω παρανομία και ακυρότητα και να μην ανακηρύξει τον παραπάνω συνδυασμό, ώστε αυτός να μην μετάσχει στις εκλογές ? ότι, επομένως, παρανόμως μετείχε ο εν λόγω συνδυασμός στις εκλογές, με αποτέλεσμα να είναι παράνομη η εκ μέρους του κατάληψη εδρών στο Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Ιεράπετρας και στα συμβούλια των τοπικών κοινοτήτων του εν λόγω Δήμου και η αντίστοιχη εκλογή τακτικών συμβούλων ανηκόντων στον εν λόγω συνδυασμό. 

18. Επειδή, ο ν. 3852/2010 ορίζει ότι στο άρθρο 18 ότι: «1. Η εκλογή του δημάρχου, των δημοτικών συμβούλων, των συμβούλων των δημοτικών ή τοπικών κοινοτήτων και του εκπροσώπου της τοπικής κοινότητας γίνεται κατά συνδυασμούς. Υποψηφιότητες εκτός συνδυασμών αποκλείονται. 2. Κάθε συνδυασμός περιλαμβάνει: α) Τον υποψήφιο δήμαρχο. β) Τους υποψήφιους δημοτικούς συμβούλους, σε αριθμό ίσο τουλάχιστον με τον αριθμό των εδρών κάθε εκλογικής περιφέρειας με δυνατότητα προσαύξησης έως και πενήντα τοις εκατό (50%) … γ) Τους υποψήφιους συμβούλους της δημοτικής κοινότητας. δ) Τους υποψήφιους συμβούλους της τοπικής κοινότητας ή τους εκπροσώπους της τοπικής κοινότητας … 3. Ο αριθμός των υποψήφιων δημοτικών συμβούλων, συμβούλων δημοτικής κοινότητας και συμβούλων τοπικής κοινότητας από κάθε φύλο ανέρχεται τουλάχιστον στο ένα τρίτο (1/3) του συνολικού αριθμού των μελών του δημοτικού συμβουλίου ή του συμβουλίου δημοτικής ή τοπικής κοινότητας που υπολογίζεται διακεκριμένα για κάθε δημοτικό συμβούλιο και για κάθε συμβούλιο δημοτικής ή τοπικής κοινότητας … Στην περίπτωση κατά την οποία ο αριθμός των υποψήφιων μελών του δημοτικού συμβουλίου ή του συμβουλίου δημοτικής ή τοπικής κοινότητας είναι μικρότερος του συνολικού αριθμού των αντίστοιχων μελών, σύμφωνα και με την παράγραφο 2 του επόμενου άρθρου, το ανωτέρω ποσοστό υπολογίζεται επί του αριθμού των αντίστοιχων μελών, που περιλαμβάνονται στη γραπτή δήλωση του συνδυασμού. (Όπως το τελευταίο εδάφιο της παρ. 3 προστέθηκε με την παρ. 10γ  του άρθρου 18 του ν. 3870/2010 - ΦΕΚ Α΄138).  4. … 5. …». Περαιτέρω, το άρθρο 19 του ίδιου νόμου ορίζει ότι: «1. Ο συνδυασμός καταρτίζεται με γραπτή δήλωση που υπογράφουν όλοι οι υποψήφιοι που τον αποτελούν … 2. Η δήλωση του συνδυασμού είναι νόμιμη: α) Εάν περιλαμβάνονται σε αυτήν υποψήφιοι δημοτικοί σύμβουλοι για το ένα δεύτερο (1/2) του συνόλου των εκλογικών περιφερειών και ο αριθμός των υποψήφιων δημοτικών συμβούλων είναι τουλάχιστον ίσος με τον αριθμό των εδρών κάθε εκλογικής περιφέρειας. β) Εάν περιλαμβάνονται σε αυτήν υποψήφιοι σύμβουλοι για το ένα τρίτο (1/3) του συνόλου των δημοτικών κοινοτήτων και ο αριθμός των υποψήφιων συμβούλων κάθε δημοτικής κοινότητας είναι τουλάχιστον ίσος με τα τρία πέμπτα (3/5) του αριθμού των μελών του συμβουλίου της. γ) Εάν περιλαμβάνονται σε αυτήν υποψήφιοι σύμβουλοι για το ένα τρίτο (1/3) του συνόλου των τοπικών κοινοτήτων που εκλέγουν τριμελή συμβούλια και εφόσον υπάρχει τουλάχιστον ένας υποψήφιος. Η μη ύπαρξη υποψήφιου εκπροσώπου τοπικής κοινότητας δεν επηρεάζει τη νομιμότητα της δήλωσης του συνδυασμού … 3. … 4. … 5. … 6. Αν δεν έχει τηρηθεί κάποια από τις διατυπώσεις ή δεν υπάρχει κάποια από τις προϋποθέσεις ή κάποιο από τα στοιχεία που προβλέπουν οι παράγραφοι 1 και 3 του παρόντος άρθρου και αυτό βεβαιωθεί από το δικαστήριο, η δήλωση είναι απαράδεκτη … Απαράδεκτη είναι και η εκπρόθεσμη δήλωση, καθώς και η δήλωση  που περιλαμβάνει λιγότερους υποψηφίους από τα ελάχιστα όρια της παραγράφου 2 του παρόντος άρθρου και της παραγράφου 3 του προηγούμενου άρθρου. 7.Η δήλωση επιδίδεται με δικαστικό επιμελητή, ύστερα από παραγγελία των προσώπων που την υποβάλουν ή ενός εκλογέα δημότη ή παραδίδεται με απόδειξη στον πρόεδρο του πρωτοδικείου είκοσι (20) τουλάχιστον ημέρες πριν από την ψηφοφορία. Έως τη λήξη της παραπάνω προθεσμίας, επιτρέπεται μόνο να συμπληρωθεί ο συνδυασμός έως τον επιτρεπόμενο αριθμό των υποψήφιων συμβούλων με συμπληρωματική δήλωση του υποψήφιου δημάρχου. Στη δήλωση αυτή επισυνάπτονται τα στοιχεία που προβλέπει η παράγραφος 3, καθώς και γραπτή αποδοχή του προσώπου που προτείνεται. Μετά τη λήξη της εικοσαήμερης προθεσμίας, που απαιτείται για την επίδοση ή την παράδοση στο αρμόδιο δικαστήριο, καμία μεταβολή της δήλωσης δεν επιτρέπεται, εκτός από την αντικατάσταση προσώπων που παραιτήθηκαν ή απεβίωσαν, σύμφωνα με το άρθρο 21 του παρόντος νόμου». Ακολούθως, το άρθρο 20 του ίδιου νόμου ορίζει ότι: «1. Τη δέκατη πέμπτη (15η) ημέρα πριν από την ψηφοφορία το πρωτοδικείο ανακηρύσσει σε δημόσια συνεδρίαση τους συνδυασμούς που έχουν δηλωθεί νόμιμα. 2. … 3. …». 

Τέλος, το άρθρο 21 του ίδιου νόμου ορίζει ότι: «1. Ο υποψήφιος δήμαρχος μπορεί να παραιτηθεί από την υποψηφιότητα του. Η παραίτηση γίνεται με γραπτή δήλωση του, η οποία επιδίδεται με δικαστικό επιμελητή ή παραδίδεται με απόδειξη στον πρόεδρο του πρωτοδικείου την όγδοη (8η) ημέρα, το αργότερο, πριν από τη διεξαγωγή της ψηφοφορίας. 2. Σε περίπτωση παραίτησης ή θανάτου του υποψήφιου δημάρχου, τη θέση του στο συνδυασμό καταλαμβάνει είτε νέος υποψήφιος είτε ένας από τους υποψήφιους δημοτικούς συμβούλους του συνδυασμού, ύστερα από δήλωση της πλειοψηφίας των υποψηφίων που επιδίδεται με απόδειξη στον πρόεδρο του πρωτοδικείου δύο ημέρες το αργότερο πριν από τη διεξαγωγή της ψηφοφορίας. Στη δήλωση επισυνάπτονται τα στοιχεία που ορίζονται στην παράγραφο 3 του άρθρου 19, καθώς και η γραπτή αποδοχή του προσώπου που προτείνεται. Το αρμόδιο δικαστήριο ανακηρύσσει τον υποψήφιο που αντικαθιστά εκείνον που παραιτήθηκε ή απεβίωσε μέχρι και την παραμονή της διενέργειας των εκλογών. Αν δεν έγινε αντικατάσταση, τη θέση του δημάρχου καταλαμβάνει ο δημοτικός σύμβουλος του συνδυασμού που έλαβε τους περισσότερους σταυρούς προτίμησης. 3. Σε περίπτωση παραίτησης ή … ή θανάτου υποψήφιου δημοτικού συμβούλου ή υποψήφιου συμβούλου της δημοτικής ή τοπικής κοινότητας ή υποψήφιου εκπροσώπου τοπικής κοινότητας, τη θέση του μπορεί να καταλάβει νέος υποψήφιος, ύστερα από δήλωση του υποψήφιου δημάρχου ακόμη και αν έχει περάσει η προθεσμία της παραγράφου 7 του άρθρου 19. Στη δήλωση επισυνάπτονται τα στοιχεία που ορίζονται στην παράγραφο 3 του άρθρου 19, καθώς και η γραπτή αποδοχή του προσώπου που προτείνεται. Για την παραίτηση εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις της παραγράφου 1. Το αρμόδιο δικαστήριο ανακηρύσσει αμέσως τον αντικαταστάτη υποψήφιο. 4. Συνδυασμός, που περιέχει αριθμό υποψήφιων δημοτικών συμβούλων ή συμβούλων δημοτικής κοινότητας μικρότερο από το ελάχιστο όριο της παραγράφου 3 του άρθρου 18, καθώς και της παραγράφου "2" του άρθρου 19, εξαιτίας παραίτησης ή θανάτου υποψηφίων του, για τους οποίους δεν δηλώθηκε αντικατάσταση, θεωρείται νόμιμος». (Η παρ. 10δ΄ του άρθρου 18 ν. 3870/2010 [ΦΕΚ Α΄138/9-8-2010] ορίζει ότι: «Στην παρ. 4 του άρθρου 21 η αναφορά στην παρ. 3 του άρθρου 19 αντικαθίσταται με την παρ. 2 του ίδιου άρθρου »). 

19. Επειδή, σύμφωνα με την προαναφερθείσα παρ. 7 του άρθρου 19 του ν. 3852/2010, η δήλωση συνδυασμού φυσικών προσώπων, που επιθυμούν να μετάσχουν στις δημοτικές εκλογές, επιδίδεται με δικαστικό επιμελητή ή παραδίδεται με απόδειξη στον πρόεδρο του πρωτοδικείου είκοσι (20) τουλάχιστον ημέρες πριν από την ψηφοφορία, ενώ, κατά το τελευταίο εδάφιο της ίδιας παραγράφου: «Μετά τη λήξη της εικοσαήμερης προθεσμίας, που απαιτείται για την επίδοση ή παράδοση στο αρμόδιο δικαστήριο, καμία μεταβολή της δήλωσης δεν επιτρέπεται, εκτός από την αντικατάσταση προσώπων που παραιτήθηκαν ή απεβίωσαν, σύμφωνα με το άρθρο 21 του παρόντος νόμου». Περαιτέρω, στην παρ. 1 του αμέσως επόμενου άρθρου 20 του ίδιου νόμου ορίζεται ότι: «Τη δέκατη πέμπτη (15η) ημέρα πριν από την ψηφοφορία το πρωτοδικείο ανακηρύσσει σε δημόσια συνεδρίαση τους συνδυασμούς που έχουν δηλωθεί νόμιμα». Δηλαδή, στο χρονικό διάστημα μεταξύ της λήξης της προθεσμίας υποβολής της δηλώσεως καταρτίσεως συνδυασμού (20 ημέρες πριν από την ψηφοφορία) και της ανακήρυξης του συνδυασμού από το πρωτοδικείο (15 ημέρες πριν από την ψηφοφορία) επιτρέπεται ρητώς η παραίτηση (= ανάκληση υποψηφιότητας) υποψηφίου δημοτικού ή τοπικού συμβούλου και η αντικατάστασή του. Η παραίτηση και η αντικατάσταση του παραιτηθέντος γίνεται «σύμφωνα με το άρθρο 21 του παρόντος νόμου», κατά το τελευταίο εδάφιο της παρ.7 του άρθρου 19, δηλαδή με την εξής διαδικασία σε διαδοχικά στάδια, όπως αυτή περιγράφεται λεπτομερώς στις παρ. 1 και 3 του άρθρου 21: α) με δήλωση παραίτησης του υποψήφιου δημοτικού ή τοπικού συμβούλου, που επιδίδεται η παραδίδεται με απόδειξη στον Πρόεδρο Πρωτοδικών, β) με δήλωση του υποψηφίου δημάρχου προς τον Πρόεδρο Πρωτοδικών για το ποιον προτείνει ως αντικαταστάτη του παραιτηθέντος, γ) με γραπτή αποδοχή του προτεινόμενου αντικαταστάτη και δ) με ανακήρυξη του αντικαταστάτη υποψηφίου δημοτικού ή τοπικού συμβούλου από το αρμόδιο δικαστήριο. 

Αντίθετα, η προϊσχύσασα νομοθετική ρύθμιση (άρθρο 35 [παρ.4, εδάφιο τελευταίο]  του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων  [Κ.Δ.Κ. - ν. 3463/2006, ΦΕΚ Α΄114]), όριζε ότι: «Μετά τη λήξη της εικοσαήμερης προθεσμίας, που απαιτείται για την επίδοση ή παράδοση στο αρμόδιο δικαστήριο, καμία μεταβολή της δηλώσεως δεν επιτρέπεται, εκτός από την αντικατάσταση προσώπων που πέθαναν σύμφωνα με το άρθρο 38». Κατά την έννοια της παραπάνω διάταξης του Κ.Δ.Κ., μετά τη λήξη της εικοσαήμερης προθεσμίας για την υποβολή της δηλώσεως καταρτίσεως συνδυασμού και μέχρι την ανακήρυξη του συνδυασμού από το πρωτοδικείο δεν επιτρεπόταν ανάκληση της δήλωσης υποψηφιότητας υποψηφίου δημοτικού ή τοπικού συμβούλου και αντικατάσταση του αποχωρούντος υποψηφίου με δήλωση του επικεφαλής του συνδυασμού, εφόσον, σύμφωνα με τη διάταξη του τελευταίου εδαφίου της παρ. 4 του άρθρου 35 του Κ.Δ.Κ., κατά το χρονικό αυτό διάστημα μόνο αντικατάσταση υποψηφίων που απεβίωσαν κατά το άρθρο 38 επέτρεπε ο νόμος. 

Εν όψει αυτού, ανάκληση δήλωσης υποψηφιότητας υποψήφιου δημοτικού ή τοπικού συμβούλου, που υποβαλλόταν κατά το παραπάνω χρονικό διάστημα, ήταν άκυρη (βλ. την με αρ. 5 σκέψη της ΣτΕ 3237/2007). Δηλαδή, η διαφορά μεταξύ της προϊσχύσασας και της ισχύουσας νομοθετικής ρύθμισης είναι η φράση που κατ’ εξαίρεση επιτρέπει την παραίτηση και αντικατάσταση υποψηφίου δημοτικού ή τοπικού συμβούλου στο χρονικό διάστημα μεταξύ της λήξης προθεσμίας υποβολής υποψηφιοτήτων κατά συνδυασμούς (20 ημέρες πριν από την ψηφοφορία) και της ανακήρυξης των συνδυασμών από το πρωτοδικείο (15 ημέρες πριν από την ψηφοφορία). Ειδικότερα, το μεν προϊσχύσαν άρθρο 35 [παρ.4, εδάφιο τελευταίο] του Κ.Δ.Κ. [ν.3463/2006] όριζε ότι: «… καμία μεταβολή της δηλώσεως δεν επιτρέπεται, εκτός από την αντικατάσταση προσώπων που πέθαναν, σύμφωνα με το άρθρο 38», ενώ το ισχύον άρθρο 19 [παρ.7, εδάφιο τελευταίο] του ν. 3852/2010 ορίζει ότι:  «… καμία μεταβολή της δήλωσης δεν επιτρέπεται, εκτός από την αντικατάσταση προσώπων που παραιτήθηκαν ή απεβίωσαν, σύμφωνα με το άρθρο 21 του παρόντος νόμου». 

Συνεπώς, με απλή γραμματική ερμηνεία των δύο διατάξεων, είναι σαφής η διαφορά μεταξύ της προϊσχύσασας και της ισχύουσας νομοθετικής ρύθμισης, η οποία συνίσταται στο ότι με την ισχύουσα ρύθμιση επιτρέπεται η παραίτηση υποψηφίου δημοτικού ή τοπικού συμβούλου εντός του παραπάνω χρονικού διαστήματος, ενώ με την προϊσχύσασα ρύθμιση απαγορευόταν. Σε διαφορετικό συμπέρασμα δεν μπορεί να μας οδηγήσει η  φράση «… σύμφωνα με το άρθρο 21 του παρόντος νόμου», δεδομένου ότι, όπως προαναφέρθηκε, η παραπομπή αυτή αφορά τη διαδικασία παραίτησης και αντικατάστασης, και όχι το ακριβές χρονικό σημείο έναρξης του δικαιώματος παραίτησης, το οποίο ήδη ορίζεται με τη φράση «Μετά τη λήξη της εικοσαήμερης προθεσμίας …» στο τελευταίο εδάφιο της παρ. 7 του άρθρου 19 του ν. 3852/2010. Πέραν της γραμματικής ερμηνείας, η σαφής βούληση του νομοθέτη του άρθρου 19 [παρ.7, εδάφιο τελευταίο] του ν. 3852/2010 διαγιγνώσκεται και με ιστορική ερμηνεία. Ειδικότερα, στην αιτιολογική έκθεση του ν. 3852/2010 αναφέρεται, μεταξύ άλλων, ότι: «Τα άρθρα 20, 21,22, 23 και 24 του παρόντος, αναφορικά με την ανακήρυξη και κοινοποίηση των συνδυασμών, την αντικατάσταση υποψηφίων που παραιτήθηκαν ή απεβίωσαν … αποτελούν επανάληψη των άρθρων 37, 38, 39, 40 και 42, αντίστοιχα, του Κ.Δ.Κ., στο πλαίσιο της νέας διοικητικής μεταρρύθμισης». Δηλαδή, κατά την παραπάνω αιτιολογική έκθεση, στα άρθρα του ν. 3852/2010, που αποτελούν επανάληψη των αντίστοιχων άρθρων του Κ.Δ.Κ., δεν περιλαμβάνεται το άρθρο 19, που ρυθμίζει στην παρ. 7 εδάφιο τελευταίο την παραίτηση και αντικατάσταση υποψηφίων δημοτικών ή τοπικών συμβούλων πριν από την ανακήρυξη των συνδυασμών, ενώ περιλαμβάνεται το άρθρο 21, που ρυθμίζει την παραίτηση και αντικατάσταση υποψηφίων δημοτικών ή τοπικών συμβούλων μετά την ανακήρυξη των συνδυασμών και έως οκτώ (8) ημέρες πριν από την ψηφοφορία. Επομένως, τόσο με τη γραμματική ερμηνεία όσο και με την ιστορική ερμηνεία διαπιστώνουμε ότι το άρθρο 19 [παρ. 7, εδάφιο τελευταίο] του ν. 3852/2010 εισάγει διαφορετική ρύθμιση σε σχέση με την αντίστοιχη προϊσχύσασα διάταξη του Κ.Δ.Κ., ως προς το θέμα του επιτρεπτού της παραίτησης υποψηφίων συμβούλων πριν από την ανακήρυξη των συνδυασμών. Επιπλέον, δεν μπορούμε με διορθωτική ερμηνεία να αφαιρέσουμε από το κείμενο του άρθρο 19 [παρ. 7, εδάφιο τελευταίο] του ν. 3852/2010 τη φράση «…που παραιτήθηκαν...». Και τούτο διότι διορθωτική ερμηνεία επιτρέπεται να γίνει μόνο για προφανείς νομοτεχνικές αβλεψίες, όπως ανορθογραφίες, εσφαλμένες παραπομπές, εσφαλμένες αρθροποιήσεις (βλ. Φίλιος Π., Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών, Νομική Μεθοδολογία, εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα 2009, σελ. 89), πράγμα που δεν συμβαίνει στην προκειμένη περίπτωση. 

Συνεπώς, υποψήφιος δημοτικός ή τοπικός σύμβουλος μπορεί νομίμως να παραιτηθεί (=να ανακαλέσει την υποψηφιότητά του) και να αντικατασταθεί στο χρονικό διάστημα μεταξύ της λήξης της προθεσμίας δήλωσης των συνδυασμών στο Πρωτοδικείο (20 ημέρες πριν από την ψηφοφορία) και της ανακήρυξης των συνδυασμών (15 ημέρες πριν από την ψηφοφορία). 

Περαιτέρω, ο αντικαταστάτης του παραιτηθέντος υποψηφίου συμβούλου μπορεί να είναι τόσο πρόσωπο του ίδιου φύλου με τον παραιτηθέντα όσο και πρόσωπο διαφορετικού φύλου, εφόσον το γράμμα της διάταξης του άρθρου 19 [παρ. 7, εδάφιο τελευταίο] του ν. 3852/2010 δεν θέτει περιορισμό ή εξαίρεση ως προς το φύλο του αντικαταστάτη. Επομένως, αν με τη δήλωση κατάρτισης του συνδυασμού κατά τη λήξη της προθεσμίας υποβολής των υποψηφιοτήτων (20 ημέρες πριν από την ψηφοφορία) δεν έχει δηλωθεί ο ελάχιστος αναγκαίος εκ του νόμου αριθμός γυναικών υποψηφίων συμβούλων του καταρτισθέντος συνδυασμού, μπορεί, ακολούθως, να παραιτηθεί ένας από τους άνδρες υποψήφιους συμβούλους του συνδυασμού και να αντικατασταθεί με γυναίκα, με αποτέλεσμα κατά το χρόνο ανακήρυξης του συνδυασμού από το Πρωτοδικείο (15 ημέρες πριν από την ψηφοφορία) να έχει ο συνδυασμός τον ελάχιστο αναγκαίο εκ του νόμου αριθμό γυναικών υποψηφίων συμβούλων. Το παραπάνω ενδεχόμενο, το οποίο δεν απαγορεύεται από το γράμμα του άρθρου 19 [παρ. 7, εδάφιο τελευταίο] του ν. 3852/2010, δεν μπορεί να θεωρηθεί απαγορευμένο ούτε μέσω τελολογικού περιορισμού της εν λόγω διάταξης, δηλαδή μέσω συρρίκνωσης του πυρήνα του γράμματος της διάταξης, με την καθιέρωση εξαίρεσης που επιβάλλεται είτε από το σκοπό της (Φίλιος, ο.π., σ. 129) είτε από άλλο σκοπό του ευρύτερου συστήματος νομικών διατάξεων, στο οποίο (σύστημα) εντάσσεται και η συγκεκριμένη διάταξη. Και τούτο, διότι ο μεν σκοπός της συγκεκριμένης διάταξης είναι να διευρύνει (σε σχέση με την προϊσχύσασα αντίστοιχη διάταξη του Κ.Δ.Κ.) το χρονικό διάστημα μέσα στο οποίο μπορούν να παραιτηθούν δηλωθέντες με καταρτισθέντα συνδυασμό υποψήφιοι σύμβουλοι, όπως προαναφέρθηκε, ο δε σκοπός της ποσόστωσης των φύλων, που ανήκει στο ευρύτερο σύστημα νομικών διατάξεων, στο οποίο εντάσσεται και η συγκεκριμένη διάταξη, είναι να θεμελιώσει, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 4 [παρ. 2] , 5 [αρ. 1]και 116 [παρ. 2] του Συντάγματος μια πραγματική ισότητα των δύο φύλων κατά την πρόσβαση στα αιρετά αξιώματα του δημοτικού ή τοπικού συμβούλου (βλ. σκέψη 5 της ΣτΕ 3237/2007). Μέσω, λοιπόν, της παραπάνω παραίτησης άνδρα υποψηφίου συμβούλου και αντικατάστασής του από γυναίκα υποψήφια σύμβουλο, πριν από την ανακήρυξη των συνδυασμών από το Πρωτοδικείο, επιτυγχάνεται κατ’ αποτέλεσμα η ποσόστωση των φύλων, δηλαδή η συμμετοχή υποψηφίων από κάθε φύλο τουλάχιστον στο 1/3 του συνολικού αριθμού των μελών του δημοτικού συμβουλίου ή του συμβουλίου δημοτικής ή τοπικής κοινότητας ή τουλάχιστον στο 1/3 του συνολικού αριθμού των υποψηφίων, εφόσον αυτός είναι μικρότερος από το συνολικό αριθμό των αντίστοιχων μελών  του οικείου συμβουλίου. 

Επιπλέον, με την εν λόγω παραίτηση και αντικατάσταση δεν παραβιάζεται η προθεσμία (20 ημέρες πριν από την ψηφοφορία) μετά τη λήξη της οποίας καμία μεταβολή της δήλωσης δεν επιτρέπεται, διότι η ίδια διάταξη που θεσπίζει την παραπάνω προθεσμία (δηλαδή το τελευταίο εδάφιο της παρ. 7 του άρθρου 19 του ν. 3852/2010) προβλέπει ως εξαίρεση της εν λόγω προθεσμίας την περίπτωση αντικατάστασης προσώπων που παραιτήθηκαν ή απεβίωσαν. Εξάλλου, κρίσιμο χρονικό σημείο, κατά το οποίο κρίνεται το παραδεκτό της δηλώσεως καταρτίσεως συνδυασμού από την άποψη της συμμετοχής σε αυτόν του νομίμου αριθμού γυναικών υποψηφίων δημοτικών ή τοπικών συμβούλων, είναι το χρονικό  σημείο ανακήρυξης του συνδυασμού αυτού από το αρμόδιο πολιτικό δικαστήριο, και όχι ο χρόνος υποβολής (επίδοσης ή παράδοσης) της δήλωσης κατάρτισης του συνδυασμού στο αρμόδιο πολιτικό δικαστήριο (βλ. ΣτΕ 2831/2003, 3185/2003, 192/2004, 3237/2007 κ.α.). Και τούτο, διότι έτσι διασφαλίζεται ο συνταγματικός σκοπός, που επιδιώκει ο νομοθέτης, να περιέχει κάθε συνδυασμός που μετέχει στις εκλογές τον ελάχιστο νόμιμο αριθμό υποψήφιων γυναικών. Συνεπώς, συνδυασμός, ο οποίος κατά το χρόνο ανακήρυξής του από το αρμόδιο πολιτικό δικαστήριο έχει το νόμιμο αριθμό γυναικών, δεν πάσχει από ακυρότητα και η σχετική δήλωση κατάρτισής του είναι νόμιμη και παραδεκτή (βλ. και πάλι ΣτΕ 2831/2003, 3185/2003, 192/2004, 3237/2007 κ.α.). Σε επίρρωση όλων των ανωτέρω, προστίθεται και το εξής: Η παρ. 4 του άρθρου 21 του ν. 3852/2010, ορίζει ότι συνδυασμός που περιέχει αριθμό υποψηφίων δημοτικών συμβούλων ή συμβούλων δημοτικής κοινότητας μικρότερο από το ελάχιστο όριο της παρ. 3 του άρθρου 18, εξαιτίας παραίτησης η θανάτου υποψηφίων του, για τους οποίους δεν δηλώθηκε αντικατάσταση, θεωρείται νόμιμος. Δηλαδή, αφού ο νομοθέτης θεωρεί νόμιμο το μείζον, δηλαδή το ενδεχόμενο να συμμετάσχει στις δημοτικές εκλογές συνδυασμός, ο οποίος, εξαιτίας παραίτησης και μη αντικατάστασης υποψηφίων συμβούλων του, δεν τηρεί την ποσόστωση των φύλων, δεν είναι δυνατόν να μην θεωρεί νόμιμο το έλασσον, δηλαδή το ενδεχόμενο να συμμετάσχει στις δημοτικές εκλογές συνδυασμός, ο οποίος τηρεί επακριβώς την ποσόστωση των φύλων, κατόπιν παραίτησης και αντικατάστασης υποψηφίων συμβούλων του, πριν από τον κρίσιμο χρόνο ανακήρυξης του συνδυασμού από το πολιτικό δικαστήριο, κατά τον οποίο (χρόνο) κρίνεται το παραδεκτό της δήλωσης του συνδυασμού.

20. Επειδή, με βάση την αρχική δήλωση του συνδυασμού «................................................... ..............», που υποβλήθηκε στον Πρόεδρο Πρωτοδικών Λασιθίου την Κυριακή 17 Οκτωβρίου 2010 και ώρα 12.45 μμ., δηλαδή την ημέρα που έληγε η προθεσμία υποβολής των υποψηφιοτήτων (20 ημέρες πριν από την ψηφοφορία, κατά την παρ. 7 του άρθρου 19 του ν. 3852/2010), ο ................................ είχε δηλωθεί ως υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος του εν λόγω συνδυασμού στην εκλογική περιφέρεια Μακρύ Γιαλού. Περαιτέρω, εν όψει όσων λεπτομερώς αναφέρθηκαν στη με αρ. 19 σκέψη της παρούσας απόφασης, νομίμως ο παραπάνω ................ ......................... υπέβαλε παραίτηση από υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος (= ανακάλεσε την υποψηφιότητά του), με δήλωσή του προς τον Πρόεδρο Πρωτοδικών Λασιθίου στις 22 Οκτωβρίου 2010 και νομίμως την ίδια ημέρα ο επικεφαλής του συνδυασμού «...................................................» ............................ κατέθεσε στον Πρόεδρο Πρωτοδικών Λασιθίου γραπτή δήλωση, με την οποία αντικαθιστούσε τον παραιτηθέντα ............................. με την ............................, όσα δε αντίθετα ισχυρίζονται οι ενιστάμενοι με την ένστασή τους και το υπόμνημά τους είναι απορριπτέα ως αβάσιμα. Περαιτέρω, επίσης με βάση όσα προαναφέρθηκαν στη με αρ. 19 σκέψη της παρούσας απόφασης, κρίσιμος χρόνος για να κριθεί το παραδεκτό της δήλωσης του παραπάνω συνδυασμού ήταν η 23η Οκτωβρίου 2010, δηλαδή η ημερομηνία ανακήρυξης του συνδυασμού από το Πολυμελές Πρωτοδικείο Λασιθίου (15η ημέρα πριν από την ψηφοφορία, κατά το άρθρο 20 του ν. 3852/2010), και όχι η 17η Οκτωβρίου 2010, δηλαδή ο χρόνος υποβολής στο ίδιο δικαστήριο της δήλωσης κατάρτισης του συνδυασμού. Κατά την ημερομηνία εκείνη (23 Οκτωβρίου 2010) ο παραπάνω συνδυασμός είχε το νόμιμο ελάχιστο αριθμό γυναικών υποψηφίων δημοτικών συμβούλων, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 18 παρ. 3 του ν. 3852/2010, όπως το τελευταίο εδάφιο της παρ. 3 προστέθηκε με την παρ. 10γ του άρθρου 18 του ν. 3870/2010,  σε συνδυασμό με την παρ. 2α  του άρθρου 19 του ίδιου νόμου, και συγκεκριμένα είχε δύο (2) γυναίκες υποψήφιες (....................................................) σε σύνολο έξι (6) υποψηφίων δημοτικών συμβούλων για τη μία από τις δύο εκλογικές περιφέρειες του Δήμου Ιεράπετρας, και συγκεκριμένα για την εκλογική περιφέρεια Μακρύ Γιαλού, στην οποία αναλογούν 4 έδρες δημοτικών συμβούλων στο 27μελές Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Ιεράπετρας, ενώ για την άλλη εκλογική περιφέρεια (που ήταν η εκλογική περιφέρεια Ιεράπετρας) ο ίδιος συνδυασμός δεν είχε δηλώσει κανέναν υποψήφιο δημοτικό σύμβουλο. Επομένως, νομίμως ανακηρύχθηκε ο συνδυασμός «.......................................» με την 134/2010 απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Λασιθίου και νομίμως μετείχε στις δημοτικές εκλογές της 7ης Νοεμβρίου 2010. Περαιτέρω, με την 151/2010 απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Λασιθίου, νομίμως ανακηρύχθηκε ο παραπάνω συνδυασμός ως δεύτερος επιλαχών και νομίμως ανακηρύχθηκαν οι εκλεγέντες τακτικοί και οι αναπληρωματικοί δημοτικοί σύμβουλοι, σύμβουλοι τοπικών κοινοτήτων και εκπρόσωποι τοπικών κοινοτήτων από τον παραπάνω συνδυασμό, όσα δε αντίθετα υποστηρίζουν οι ενιστάμενοι με την ένστασή τους και το υπόμνημά τους είναι απορριπτέα ως αβάσιμα. 

21. Επειδή, κατόπιν των ανωτέρω, η κρινόμενη ένσταση πρέπει να απορριφθεί ως απαράδεκτη για τους με αρ. 1, 2, 3 και 4 από τους ενιστάμενους και ως αβάσιμη για τους με αρ. 5, 6 και 7 από τους ενιστάμενους. Το παράβολο πρέπει να καταπέσει υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου (άρθρο 277 παρ.9 Κ.Δ.Δ.), ενώ, κατ’ εκτίμηση των περιστάσεων, οι ενιστάμενοι πρέπει να απαλλαγούν από τη δικαστική δαπάνη των καθών η ένσταση (άρθρο 275 παρ. 1 Κ.Δ.Δ.).

ΔΙΑ ΤΑΥΤΑ

Απορρίπτει την ένσταση.