ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΙΣΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΦΥΛΩΝ

http://nomothesia.isotita.gr/
Εκτύπωση
Έτος
1991
Νόμος / διάταξη που αφορά
Ταμείο Ασφαλίσεως Συμβολαιογράφων
Αντικείμενο/ Βασικοί Ωφελούμενοι
Σύζυγοι / επέκταση ασφαλίσεως

 

`Ιση μεταχείρηση ανδρών και γυναικών. Δικαίωμα στα πρόσωπα του κάθε φύλλου να αξιώνουν δικαστικώς την επέκταση και σ`αυτά τυχόν ευνοικών διατάξεων που ισχύουν για το άλλο φύλλο. Αδικαιολόγητη διάκριση των γυναικών σε βάρος των ανδρών αντιβαίνει διατάξεις του Συντάγματος. Δικαίωμα στους συζύγους γυναικών ασφαλισμένων στο ΤΑΣ, να ζητήσουν την επέκταση της ασφαλίσεως και επ`αυτών.

Τριμ. Διοικ. Αθηνών 8431/1991 Πρόεδρος:ΑΙΚ. ΧΑΤΖΗΑΝΑΓΝΩΣΤΟΥ Εισηγητής:ΕΥΓ. ΦΟΥΝΤΕΑ-ΚΑΛΑΠΟΘΑΚΗ Δικηγόροι:Ιφιγ. Αγραφιώτου, Ανδρ. Κουτσολάμπρου Η προσφεύγουσα παραδεκτώς αιτείται την ακύρωση της από 17/5/1990 απόφασης, του Διοικητικού Συμβουλίου του Ταμείου Ασφαλίσεως Συμβολαιογράφων (ΤΑΣ), με την οποία απορρίφθηκε αίτημά της περί ασφάλισης του συζύγου της ως προστατευομένου μέλους, στον Κλάδο Υγείας του πιο πάνω Ταμείου. Στο άρθρο 3 του Οργανισμού του Κλάδου Υγείας του ΤΑΣ (ν. 3680/1957 σε συνδυασμό με το β.δ. 24-9/13-10-1958 "όπως τροποποιήθηκε μεταγενέστερα, ορίζεται ότι: "1. Εις την ασφάλισιν του Κλάδου Υγείας του Ταμείου υπάγονται: α) Πάντες ο εν ενεργεία συμβολαιογράφοι του Κράτους, β) ... γ) ... δ) τα μέλη της οικογένειας απάντων των ανωτέρω αμέσως ησφαλμένων, ήτοι: αα) επί εγγάμου αμέσως ησφαλμένου η σύζυγος ..." Το ισχύον Σύνταγμα στο άρθρο 4 ορίζει ότι: "Οι Ελληνες είναι ίσοι ενώπιον του νόμου" (παρ. Ι) και ότι οι Ελληνες και οι Ελληνίδες έχουν ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις" (παρ. 2) και στο άρθρο 116 ότι "υφιστάμεναι διατάξεις αντιβαίνουσαι εις το άρθρο 4 παρ. 2 παραμένουν εν ισχύϊ μέχρι της δια νόμου καταργήσεως των, το βραδύτερον δε μέχρι 12 Δεκεμβρίου 1982" (παρ. Ι) και ότι "αποκλίσεις εκ των ορισμών της παρ. 2 του άρθρου 4 επιτρέπονται μόνον δι`αποχρώντας λόγους εις τας ειδικώς υπό του νόμου οριζομένας περιπτώσεις" (παρ. 2). Με το άρθρο 4 παρ. 2 του Συντάγματος σκοπήθηκε η εξομοίωση των δύο φύλων, από άποψη δικαιωμάτων και υποχρεώσεων, κατά τρόπον ώστε στο εξής να μη υπάρχουν στη νομοθεσία διακρίσεις ανάλογα με το φύλο. Ετσι αι διατάξεις οι οποίες περιέχουν ρυθμίσεις ευμενείς ή δυσμενείς για το ένα φύλο, με βάση το κριτήριο του φύλου, είναι ανίσχυρες εξαιτίας της αντίθεσης τους στο πιο πάνω άρθρο του Συντάγματος. Από τον κανόνα όμως αυτό εισάγει εξαίρεση το άρθρο 116 παρ. 2 του Συντάγματος, το οποίο επιτρέπει τη θέσπιση ευμενών ή δυσμενών ρυθμίσσεων ανάλογα με το φύλο, με νόμο, εφόσον όμως υπάρχουν γι`αυτό αποχρώντες λόγοι οι οποίοι αναφέρονται ή στην ανάγκη μεγαλύτερης προστασίας της γυναίκας και μάλιστα στα θέματα της μητρότητας, του γάμου και της οικογένειας ή σε βιολογικές διαφορές οι οποίες επιβάλλουν τη λήψη ιδιαιτέρων μέτρων ή διαφορετική μετχείριση ενόψει του αντικειμένου της σχέσης που ρυθμίζεται, πάντοτε δε μέσα στα ακραία όρια, πέρα από τα οποία, η ρύθμιση αντίκειται στο κοινό περί δικαίου αίσθημα (ΣτΕ 4325/1988 ΕΔΚΑ 1989 σελ. 222). Η παραπάνω διάταξη του άρθρ. 3 του Οργανισμού του Κλάδου Υγείας του ΤΑΣ η οποία προβλέπει την ασφάλιση στον κλάδο Υγείας του Ταμείου της συζύγου ως μέλος οικογένειας του εγγάμου και αμέσως ασφαλισμένου στο Ταμείο και όχι του συζύγου συνιστά παρέκκλιση από την αρχή της ισότητας, η οποία παρέκκλιση στηρίζεται στο κριτήριο του φύλου, με αποτέλεσμα να είναι αντίθετη στο άρθρ. 4 παρ. 2 του Συντάγματος, αφού οι γυναίκες δε βρίσκονται πλέον κάτω από δυσμενείς κοινωνικές συνθήκες, σε σχέση με του άνδρες, ώστε να είναι δικαιολογημένη η πλεονεκτική θέση στην οποία τίθενται με την εν λόγω διάταξη, αλλά κάτω από τις ίδιες κοινωνικές συνθήκες με αυτούς, δεδομένου ότι συμμετέχουν έντονα στην κοινωνική και οικονομική ζωή της χώρας. Η ισότητα αυτή, καθιερώνεται τόσο από τα άρθρα 4 και 116 του Συντάγματος, όσο και από το Κοινοτικό Δίκαιο, οι διατάξεις του οποίου έχουν άμεση και υπερέχουσα ισχύ στο εσωτερικό δίκαιο των Κρατών-μελών (αριθ. 119 Συνθ. ΕΟΚ, οδηγίες 75/117, 76/207, 76/7), είναι δημιουργική με την έννοια ότι δεν υποχρεώνει απλώς το νομοθέτη σε ισή μεταχείριση ανδρών και γυναικών, αλλά δημιουργεί το δικαίωμα στα πρόσωπα του κάθε φύλου να αξιώνουν δικαστικώς την επέκταση και σ`αυτά τυχόν ευνοϊκών διατάξεων που ισχύουν για το άλλο φύλο. Στην προκειμένη περίπτωση από τα στοιχεία της δικογραφίας προκύπτουν τα εξής: Η προσφεύγουσα στις 8/9/1989 υπέβαλε αίτηση στην Επιτροπή Παροχών Κλάδου Υγείας του διάδικου Ταμείου, ζητώντας την υπαγωγή του συζύγου της στον Κλάδο υγείας του ΤΑΣ, ως προστατευόμενου μέλους επικαλούμενη αντισυνταγματικότητα των αντίθετων διατάξεων του Οργανισμού. Η Επιτροπή Παροχών απέρριψε το αίτημά της με την από 9/11/1989 απόφαση και με την αιτιολογία ότι η σχετική διάταξη αποτελεί νόμιμη απόκλιση της αρχής της ισότητας των δύο φύλων, έχουσα ως σκοπό την προστασία της γυναίκας, της μητρότητας και του γάμου. Η ασφαλισμένη άσκησε κατ`αυτής αίτηση αναθεωρήσεως ενώπιον του Διοικητικού Συμβουλίου του Ταμείου, η οποία ομοίως απορρίφθηκε με την προσβαλλόμενη απόφαση και με την ίδια παραπάνω αιτιολογία. Ηδη η προσφεύγουσα της πιο πάνω απόφασης, προβάλλοντας ότι ο σύζυγός της είναι ανεπάγγελτος και παντελώς ανασφάλιστος, και εμμένοντας στις απόψεις περί της αντίθεσης της επίμαχης διατάξεως με το Σύνταγμα και το κοινοτικό δίκαιο. Με βάση τα παραπάνω και ενόψει των όσων έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσης απόφασης, η διάταξη του άρθρου 3 του Οργανισμού του Κλάδου Υγείας του αντίδικου Ταμείου, θεσπίζει αδικαιολόγητη διάκριση, των γυναικών σε βάρος των ανδρών αντιβαίνουσα στις διατάξεις των άρθρων 4 παρ. 2 και 116 του Συντάγματος, εφόσον από το αντικείμενο της σχέσης που ρυθμιζεταί δεν απορρέουν ειδικοί λόγοι αφορώντεςτη μητρότητα ή άλλες βιολογικές διαφορές μεταξύ των δύο φύλων, όπως εσφαλμένα ισχυρίζεται το διάδικο Ταμείο. Η αντισυνταγματικότητα αυτή δημιουργεί το δικαίωμα στους συζύγους γυναικών ασφαλισμένων στο εν λόγω Ταμείο να ζητήσουν την επέκταση της εφαρμογής της και επ`αυτών και επόμενως μη νόμιμα κατ`αρχήν απορρίφθηκε με την προσβαλλόμενη απόφαση το αίτημα της προσφεύγουσας, η οποία για το λόγο αυτό πρέπει να ακυρωθεί κατά παραδοχή της προσφυγής. Περαιτέρω, επειδή λόγω της παραπάνω απόρριψης του αιτήματος της ασφαλισμένης δεν εξετάστηκαν οι προϋποθέσεις υπαγωγής στον κλάδο Υγείας, πρέπει να αναπεμφθεί η υπόθεση στο διάδικο Ταμείο για να ερευνηθεί εάν συντρέχουν οι προϋποθέσεις αυτές. Οσον αφορά δε το αίτημα του διαδίκου Ταμείου περί διαγραφής της φράσης "μνημείο παρωχημένων νομικών και κοινωνικών αντιλήψεων ...", η οποία υπάρχει στο δικόγραφο της προσφυγής σχετικά με την απορριπτική απόφαση της Επιτροπής Παροχών του Κλάδου Υγείας του Ταμείου, το δικαστήριο κρίνει ότι η φράση αυτή είναι ανάρμοστη και πρέπει να διαγραφεί, σύμφωνα με το άρθρο 45 Κ.Φ.Δ.